Αυτές τις μέρες (19-21/9/2007) τρέχει στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης (ΠΤΔΕ) του Α.Π.Θ. το συνέδριο με τίτλο “Δημόσιες Χρήσεις της Ιστορίας” (Public Uses Of History) το οποίο διοργανώθηκε από τη Διεθνή Ένωση για τη Διδακτική της Ιστορίας (ISHD) σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Το Newsfilter.gr ήταν παρόν σε μεγάλο μέρος του συνεδρίου και μόρφωσε γνώμη την οποία και θα αναλύσουμε σε αυτό το άρθρο.Σε πρώτη φάση μερικές ακόμη πληροφορίες για το ίδιο το συνέδριο. Στην οργανωτική επιτροπή πρωτοστάτησε η Μαρία Ρεπούση (η συγγραφέας του βιβλίου Ιστορίας της ΣΤ’ Δημοτικού που προκάλεσε αντιδράσεις), η οποία αποτέλεσε και συντονίστρια της συζήτησης την πρώτη μέρα. Τους συνέδρους αποτελούσαν 48 επιστήμονες από 23 χώρες, με ειδικότητα τη διδακτική της ιστορίας. Ονόματα και τίτλους ομιλιών μπορείτε να βρείτε στο πρόγραμμα του συνεδρίου που διατίθεται εδώ. Το συνέδριο ήταν ανοικτό προς το κοινό με εγγραφή είτε μέσω email, είτε στη γραμματεία πριν την έναρξή του.
Το όλο εγχείρημα έλαβε χώρα στον δέκατο όροφο του Παιδαγωγικού Τμήματος. Εκεί υπάρχει μια αρκετά μικρή αίθουσα (χωρούσαν ίσα ίσα όλοι οι σύνεδροι και 10-15 ακροατές), κυκλική με δύο τεράστιες κολώνες αριστερά και δεξιά του πόντιουμ με αποτέλεσμα οι ακροατές, που φιλοξενούνταν σε καρέκλες χωρίς έδρανο μπροστά τους να μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα στον να έχουν οπτική επαφή ή με τον ομιλητή ή με τις διαφάνειές του.
Ένα ακόμη μειονέκτημα, για το οποίο ωστόσο απολογήθηκαν πολλές φορές οι διοργανωτές, είναι το γεγονός ότι οι ομιλίες μπορούσαν να είναι στα Αγγλικά, Γαλλικά και Γερμανικά χωρίς αυτόματη μετάφραση με αποτέλεσμα όχι μόνον το ακροατήριο, που αποτελούνταν κυρίως από φοιτητές, αλλά και πολλοί από τους συνέδρους να αναγκάζονται να αποχωρούν από την αίθουσα όταν συνέβαινε μια ομιλία σε γλώσσα που δεν γνώριζαν.
Αν όμως τα παραπάνω μπορούν να θεωρηθούν απλά λειτουργικά προβλήματα που μπορούν να οφείλονται σε έλλειψη χώρου ή οικονομικά προβλήματα υπήρξε ακόμη μια παρατυπία που κατά τη γνώμη μου επισκιάζει όλα τα άλλα. Όταν ζήτησα μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος να εγγραφώ ζήτησα να μου διευκρινίσουν αν θα υπήρξε αντίτιμο συμμετοχής στο συνέδριο και η απάντηση που έλαβα ήταν η εξής:
Αγαπητέ κύριε,
Η αίτηση σας για παρακολούθηση του συνεδρίου έγινε δεκτή. Λάβετε υπόψη σας ότι οι εισηγήσεις είναι στα αγγλικά, στα γερμανικά και στα γαλλικά και ότι έχετε μόνο δικαίωμα
παρακολούθησης και όχι συμμετοχής στο διάλογο. Δεν υπάρχει αντίτιμο συμμετοχής.
Αυτό σημαίνει ότι επιτρέπεται να ακούμε αλλά όχι να θέτουμε ερωτήματα (;) πράγμα που δεν μου έχει ξανατύχει σε κανένα από τα συνέδρια που έχω συμμετάσχει. Αρχικά πίστεψα ότι ήταν μια δικλείδα για να μπορούν να ρεγουλάρουν τον χρόνο (κάθε ομιλητής είχε 20-25 λεπτά να αναπτύξει το αντικείμενό του και 10-15 λεπτά δίδονταν στους υπόλοιπους συνέδρους για ερωτήσεις ή τοποθετήσεις) αλλά αργότερα συνέβη κάτι που με έκανε να αναθεωρήσω.
Ένας από τους Έλληνες ομιλητές (Αντώνης Λιάκος, καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών) έθιξε το ζήτημα της επίθεσης που δέχθηκε η Μαρία Ρεπούση για το βιβλίο ιστορίας της Στ’ Δημοτικού, στην ομιλία του με τίτλο “Notes from the battlefield” (σημειώσεις από το πεδίο της μάχης), λέγοντας ότι παρόλο που η συγγραφέας ήθελε να δώσει ¨νέα πνοή” στο ζήτημα διδασκαλίας της ιστορίας στα σχολεία δέχθηκε άδικη επίθεση από συντηρητικούς, που βλέπουν την ιστορία από τη σκοπιά εθνικού αισθήματος και μόνον.
Όταν σε αυτήν την ομίλια επέμεινε να σχολιάσει ένας σχολικός σύμβουλος που βρίσκονταν στο ακροατήριο, αρχικά η επιτροπή δεν του το επέτρεψε αλλά τελικά τον άφησε να κάνει το σχόλιό του. Αυτός λοιπόν έθεσε το ζήτημα του ότι μπορεί κάποια πράγματα στο βιβλίο της κας Ρεπούση να μην είναι αναληθή αλλά απλά να παρουσιάζονται με τρόπο που τείνει να μπερδεύει τον αναγνώστη, ειδικά αν πρόκειται για ένα 11χρονο παιδί. Ζήτησε λοιπόν από την κα Ρεπούση να απαντήσει σε αυτή του τη θέση. Ο Αντώνης Λιάκος ανέλαβε να απαντήσει λέγοντας ότι ο εν λόγω κύριος απλά επαληθεύει τον χαρακτηρισμό του “πεδίο μάχης” όταν αναφέρεται σε αυτούς που επιτέθηκαν στην κυρία Ρεπούση ενώ η τελευταία απλά περιορίστηκε στο να πει κατά λέξη: “Θέλω μόνον να προσθέσω ότι όλοι όσοι στηρίζουν τις απόψεις και θέσεις μου πάνω στο νέο τρόπο διδασκαλίας της ιστορίας βρίσκονται σε αυτήν εδώ την αίθουσα” εννοώντας προφανώς τους συνέδρους. Τίποτε περισσότερο δεν ειπώθηκε ενώ μετά κατά το διάλειμμα που ακολούθησε έγινε σύσταση στο μέλος του ακροατηρίου που παρέβηκε τους όρους να μην ξανακάνει ερώτηση.
Κρίνετε εσείς την παραπάνω αντιμετώπιση και βγάλτε τα συμπεράσματά σας. Θα ήταν πολύ καλό να υπάρξει μια συζήτηση πάνω στο θέμα καθώς είναι αρκετά σημαντικό και από ότι βλέπω συζητείται αρκετά και από τα ΜΜΕ.
Πηγές: