Το σημερινό άρθρο γράφτηκε με αφορμή την επίτευξη της συμφωνίας της ελληνικής πλευράς με τους δανειστές, θέλοντας να κάνω μια μικρή ιστορική-οικονομική αναδρομή στα ελληνικά χρέη και από πότε ξεκίνησε το ”κακό” με τους ατελεύτητους δανεισμούς της Ελλάδας.
Από το 1824-1826 η Ελλάδα πρόλαβε και έλαβε δύο εξωτερικά δάνεια από Αγγλικές τράπεζες τα οποία λόγω τη κατασπατάλησής τους οδήγησαν στην πρώτη Ελληνική χρεωκοπία σε τέτοιο βαθμό ώστε όταν το 1826 ανέλαβε η κυβέρνηση Ζαΐμη στο ταμείο υπήρχαν 16 γρόσια ,ούτε λίρα. Θα πρέπει να κρατήσουμε το ότι από τη γένεση ακόμη του Νέου Ελληνικού κράτους συνεχίσθηκε –στον οικονομικό τουλάχιστον τομέα- η λογική της οθωμανικής αυτοκρατορίας η οποία σε συνδυασμό με την αστική λογική της Ευρώπης δημιούργησε ένα ψευτονεοελληνικό κράτος. Το χρήμα κινείται συσσωρευτικά, το δάνειο έχει την έννοια ότι ο οφειλέτης δεν παίρνει ακριβώς χρήματα αλλά δεσμεύεται βάσει εικονικών δανείων ότι θα εξαρτάται για πάντα από το δανειστή του. Τα κρυφά δάνεια έχουν αξία και όχι τα φανερά. Τα κρυφά σύμφωνα με τα οποία πωλείται η Πατρίς, ενώ τα φανερά εξανεμίζονται τόσο γρήγορα από τους τοκογλύφους ώστε γρήγορα να γεννάται η ανάγκη νέων. Σε αυτή τη λογική το Ελληνικό κράτος ανακηρύχθηκε το 1830 ανεξάρτητο και ήδη χρεωμένο.
Ο Ιωάννης Καποδίστριας εστίασε στην ίδρυση και οικονομικών θεσμών. Ίδρυσε Νομισματοκοπείο στην Αίγινα και καθιέρωσε ως νόμισμα το Φοίνικα αντικαθιστώντας το τουρκικό γρόσι. Σωστά ο Κυβερνήτης στράφηκε στη γεωργία και στο εμπόριο προκειμένου η Ελλάδα να αποκτήσει δικό της πλούτο. Έδωσε δάνεια στους νησιώτες προκειμένου να προχωρήσουν στην αγορά πλοίων και κατασκεύασε ναυπηγεία σε Πόρο και Ναύπλιο. Ίδρυσε τη γεωργική σχολή της Τίρυνθας και προσπάθησε να καθιερώσει την καλλιέργεια της πατάτας. Ίδρυσε την Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα το 1828 η οποία μάλιστα καταργήθηκε από την Αντιβασιλεία. Το πρόβλημα είναι ότι μόλις ο Καποδίστριας προσπάθησε να φτιάξει ισχυρό στόλο και ναυτιλία δολοφονήθηκε. Σαν να λέμε ότι μόλις ο πρώτος Κυβερνήτη της Νέας Ελλάδας προσπάθησε να οικοδομήσει την αυτοανάπτυξη δολοφονήθηκε.
Λίγα χρόνια αργότερα ο Όθωνας έλαβε δάνειο 60.000.000 φράγκων και μάλιστα την Τρίτη δόση ουδέποτε την έλαβε η Ελλάδα διότι πήγε προς τα έξοδα του Βαυαρικού στρατού. Το έτος 1835 έλειπαν από τα ταμεία 1.000 δραχμές προς αποπληρωμή χρεών. Ο Όθωνας θέσπισε μονοπώλια στη λογική του καπιταλισμού(το αλάτι κ.ο.κ). Η εύφορη Ελλάδα γινόταν λόγω του κρατικού αστισμού πολύ φτωχή, οι άνθρωποι έχαναν τη φύση και την πραγματική εγχώρια πρωτογενή ανάπτυξη και δεμένοι στο άρμα του κράτους θα φθάσουν στην εξαθλίωση των ημερών μας. Η χρεωκοπία του 1843 ήταν κάτι το αναπόφευκτο. Οι Έλληνες συμμετείχαν στην οικονομία όσο τους επέτρεπαν οι κρατιστές και η καπιταλιστική λογική του κράτους που συσσωρευτικά άρχιζε και στην Ελλάδα δειλά να δουλεύει,οδήγησε στο χρέος και στην κατάρρευση.
Πιο συγκεκριμένα: Μέχρι το 1843 η οικονομική ανάκαμψη δεν φαινόταν πουθενά. Η χώρα αδυνατούσε να εκπληρώσει το δημόσιο χρέος της. Οι ξένες δυνάμεις αρνήθηκαν να καταβάλουν την τρίτη δόση του δανείου του 1832. Ο Όθωνας αναγκάστηκε να κηρύξει επίσημη πτώχευση εκλιπαρώντας για νέες πιστώσεις.
Υπό τον φόβο της εισβολής των μεγάλων δυνάμεων και κάτω από την υπόδειξή τους προχωρεί στη μείωση των τακτικών δαπανών που περιλαμβάνει και περικοπές μισθών. Ο Βαυαρός βασιλιάς και οι σύμβουλοι του αφού πρώτα συντέλεσαν στην οικονομική παράλυση τους κράτους, στη συνέχεια προσπάθησαν να ικανοποιήσουν τον ξένο παράγοντα βάζοντας στην γκιλοτίνα τα συμφέροντα του ελληνικού λαού.
Η διάσκεψη που συνήλθε στο, Λονδίνο έθεσε αυστηρούς όρους για την καταβολή των ελληνικών οφειλών, όρισε επιτροπή ελέγχου της ελληνικής οικονομίας και επέβαλε την εκχώρηση όλων των εθνικών πόρων για την εξυπηρέτηση των δανείων.
Η οικονομική κρίση, η χρεοκοπία και μια σειρά άλλων πολιτικών παραγόντων έθεσαν τη βάση για την παρέμβαση στα πολιτικά πράγματα της χώρας ενός στρατιωτικού κινήματος που τύγχανε της υποστήριξης ή της ανοχής των πολιτικών κομμάτων και του ελληνικού λαού. Οι κινηματίες συμπύκνωσαν τα πολιτικά, οικονομικά και θεσμικά αιτήματα στην απαίτηση για παραχώρηση συντάγματος. Στις 3 Σεπτεμβρίου όταν υπογράφονταν στο Λονδίνο η συμφωνία για τις υποχρεώσεις της Ελλάδας ο λαός στην Αθήνα περικύκλωνε το παλάτι. Κάτω από αυτό το βάρος ο Όθωνας αναγκάστηκε να αποδεχθεί τη θέσπιση συντάγματος. Το σύνταγμα ψηφίστηκε τον Μάρτιο του 1844.
Στο μεσοδιάστημα από το 1844 μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η ιστορία κυλούσε παρόμοια με όλα τα προηγούμενα αλλά και εν τέλει μετέπειτα χρόνια. Δηλαδή με ασύδοτους δανεισμούς και υφέσεις της ελληνικής οικονομίας και για αυτό προχωρώ την ιστορική-οικονμική αφήγηση στον 20ο αιώνα. Έτσι λοιπόν από το τέλος του Β παγκοσμίου πολέμου ως σήμερα όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις στήριξαν το μοντέλο «ανάπτυξης» της οικονομίας στον εξωτερικό δανεισμό. Η παραγωγική βάση της χώρας συρρικνώθηκε ενώ οι φορολογικές μεταρρυθμίσεις απέβαιναν πάντοτε προς όφελος του μεγάλου κεφαλαίου και σε βάρος της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων.
Το εξωτερικό δημόσιο χρέος εκτινάχθηκε για να φτάσει σήμερα στο 150% περίπου του Α.Ε.Π. Η είσοδος της χώρας στην Ε.Ε και την Ο.Ν.Ε δεν οδήγησε σε πλεονάσματα της ελληνικής οικονομίας και κατά συνέπεια σε μείωση του χρέους.
Η πακόσμια οικονομική κρίση του 2007 σε σχέση με την Ελλάδα κατέδειξε από τη μια μεριά την εξόφθαλμη αδυναμία του ελληνικού καπιταλιστικού συστήματος να ανταποκριθεί και από την άλλη την ανικανότητα της Ε.Ε να διαχειριστεί την κρίση προς όφελος των λαϊκών συμφερόντων.
Η ύφεση που παρατηρήθηκε στην παγκόσμια οικονομία και το 1929 και το 2007 οδήγησε σε μεγαλύτερη φτώχεια και εξαθλίωση. Και αν την εποχή εκείνη ο παγκόσμιος καπιταλισμός υιοθέτησε τον «κευνσιανισμό» για να ανακάμψει, σήμερα, μπροστά στην κρίση απαντάει με ακόμη πιο βάρβαρα νεοφιλελεύθερα μέτρα.
Η σημερινή κατάσταση της Ελλάδας με την απόλυτη εξάρτηση από τους μηχανισμούς του Δ.Ν.Τ και της Ε.Ε εμφανίζει χαρακτηριστικές ομοιότητες με τις περιόδους των πτωχεύσεων του παρελθόντος. Τρεις είναι οι πιο βασικές :
- Ο ανεξέλεγκτος επαχθής δανεισμός ως μοντέλο «ανάπτυξης» και το τεράστιο εξωτερικό χρέος
- Οι απροκάλυπτες ξένες επεμβάσεις που ασκούν απόλυτο έλεγχο τόσο στην οικονομία όσο και στους πολιτικούς θεσμούς
- Η δυσαρέσκεια του ελληνικού λαού απέναντι στο πολιτικό σύστημα.
Η Ελλάδα δεν αλλάζει ή τουλάχιστον δεν έχει αλλάξει μέχρι τώρα! Τρείς αιώνες περίπου τα ίδια πράγματα γίνονται. Χθες έκλεισε η συμφωνία με τους θεσμούς και πολλοί βγήκαν αφελώς να πουν πως σωθήκαμε!! ΟΧΙ! Δεν σωθήκαμε, απεναντίας υποθηκεύτηκε η Ελλάδα ολόκληρη και επισήμως και οι μειώσεις συντάξεων αναδρομικά που θα γίνουν θα κάνουν πολλούς να ξεχάσουν πως έχουμε υποτίθεται αριστερή κυβέρνηση αρχίζοντας έτσι το ίδιο μαύρο πολιτικό σκηνικό που έχουμε συνηθίσει εδώ και χρόνια. Μετά τους πολέμους, έρχονται οι εμφύλιοι και μετά τους εμφυλίους οι χούντες και επειδή ζούμε σε καιρούς δημοκρατίας, αφήνω τη βούλησή σας να διαλέξει σε ποιο από τα 3 στάδια, που μόλις ανέφερα, βρισκόμαστε.