Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ καλωσόρισε το 2018 με μια ταινία επιστημονικής φαντασίας που επιχειρεί να παντρέψει το παλιό με το καινούριο, το παρελθόν με το μέλλον (με ολίγο από παρόν) και να κατασκευάσει μια έξυπνη αλληγορία για την ψηφιακή εποχή που έχει ήδη ξεκινήσει να διανύει η ανθρωπότητα.
Ready Player One (2018) – Sci-fi, 140΄
Σκηνοθεσία: Steven Spielberg
Σενάριο: Zak Penn & Ernest Clyne
Πρωταγωνιστούν: Tye Sheridan, Olivia Cooke, Ben Mendelsohn, Mark Rylance
Στο 2045 ο πλανήτης βρίσκεται σε άθλια κατάσταση, επομένως οι άνθρωποι ζουν περισσότερο μέσω ενός παιχνιδιού εικονικής πραγματικότητας. Όταν ο εφευρέτης και ιδιοκτήτης του πεθαίνει, ορίζει τρεις δοκιμασίες τις οποίες πρέπει να περάσει όποιος θέλει να τον διαδεχθεί, κι ένας μεγάλος αγώνας ξεκινά.
Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ είναι ένας σκηνοθέτης που διατηρεί άριστη σχέση τόσο με την ποπ κουλτούρα των δύο τελευταίων δεκαετιών του περασμένου αιώνα, κατά τις οποίες και μεγαλούργησε ο ίδιος, όσο και με την επιστημονική φαντασία και τα φουτουριστικά σχέδια. Παρελθόν και μέλλον λοιπόν. Αυτά είναι τα βασικά στοιχεία του Ready Player One, αν και ο Σπίλμπεργκ προσπαθεί να τα συνδυάσει όλα και να μη βάλει την ταινία του σε καλούπια.
Ήρωες της ταινίας είναι μια ομάδα ετερόκλητων νέων (οι “High Five”) που ζουν, εκτός από την κανονική τους ζωή, στην εικονική πραγματικότητα του OASIS, ενός παιχνιδιού ρόλων στο οποίο καταφεύγουν όλοι για να γλιτώσουν από τη θλιβερή πραγματικότητα του 2045. Επικεφαλής της ομάδας ένας νεαρός από τις φτωχογειτονιές του Ντιτρόιτ (Sheridan) και μια όμορφη –στην εικονική πραγματικότητα τουλάχιστον- και φιλόδοξη κοπέλα (Cooke), μεταξύ των οποίων δε θ΄αργήσει να υπάρξει και η απαραίτητη ερωτική σπίθα.
Πάθος τους: η ποπ κουλτούρα των τελών του 20ού αιώνα και η ζωή του James Haliday, του κατασκευαστή του OASIS, μιας φιγούρας στα πρότυπα του Μπιλ Γκέιτς ή του Στιβ Τζομπς. Στόχος τους: να βρουν τα τρία κλειδιά που έκρυψε ο Haliday κάπου μέσα στο παιχνίδι του, που θα τους μετατρέψουν στους νέους ιδιοκτήτες του –ουσιαστικά, στους πιο ισχυρούς ανθρώπους του πλανήτη. Αντίπαλοί τους, η διαβολική εταιρία ΙΟΙ, με επικεφαλής τον κυνικό, αδίστακτο CEO Nolan Sorrento (Mendelsohn), ο οποίος χρησιμοποιεί μέχρι και σκλάβους για να φτάσει πρώτος στο στόχο και να κατακτήσει το σύμπαν.
Σε αντίθεση με τις περισσότερες ταινίες του, ο Σπίλμπεργκ εδώ δε χρησιμοποιεί μεγάλα ονόματα. Η πλειοψηφία των πρωταγωνιστών είναι νέοι, όχι άσημοι βέβαια (η Cooke έχει παίξει στο Bates Motel, o Sheridan στους Χ-Men), αλλά, εκτός του Mark Rylance, μόνιμο πια στις ταινίες του Σπίλμπεργκ, αστέρες δεν υπάρχουν. Όχι πως θα έπρεπε, βέβαια, καθώς η ταινία στοχεύει περισσότερο στο νεανικό κοινό (ή έστω σε όσους ήταν νέοι στα 90΄s) και δε βασίζεται τόσο στους ηθοποιούς όσο στο σενάριο, τη σκηνοθεσία και τα φαντασμαγορικά σκηνικά, σήμα κατατεθέν αυτού του τόσο μεγάλου σκηνοθέτη.
Ως κόνσεπτ, η ταινία δε διαφέρει τόσο από κλασικές παρόμοιες ιστορίες μάχης μεταξύ καλού και κακού με πολλή φαντασία όπως ο Χάρι Πότερ, ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών και ο Πόλεμος των Άστρων. Οι αναφορές σε μια άλλη εποχή, από τα παιχνίδια της ATARI μέχρι τη Λάμψη του Κιούμπρικ προκαλούν νοσταλγία, ειδικά σε όσους τα πρόλαβαν, ενώ το κάπως δυστοπικό μέλλον είναι μια σαφής αλληγορία αλλά και προειδοποίηση στην ανεξέλεγκτα αυξανόμενη επιρροή της τεχνολογίας και των ψηφιακών μέσων στη σύγχρονη εποχή. Αν δεν προσέξουμε, θα ξεχάσουμε να ζούμε, μας λέει ο Σπίλμπεργκ, που αν και 72 ετών δείχνει να έχει πολύ καλή επαφή με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Να ζούμε στον πραγματικό κόσμο, μας λέει, γιατί αυτός είναι το μόνο πράγμα που είναι πραγματικό (και μπορείς ν΄απολαύσεις ένα καλό γεύμα).
Στα μειονεκτήματα της ταινίας η προβλεψιμότητα του κατά τ΄άλλα έξυπνου σεναρίου (την ιστορία την έχουμε δει αρκετές φορές με παρόμοιο τρόπο), ο καθόλου πειστικός «κακός» της υπόθεσης, που δείχνει περισσότερο ένας αφελής γραφειοκράτης παρά ένας διαβολικός καταστροφέας, καθώς και κάποια κενά του σεναρίου στην προσπάθειά του να ενώσει τα διαφορετικά κομμάτια του. Σκηνοθετικά παίρνει άριστα, οι χαρακτήρες είναι καλοφτιαγμένοι και το έργο σου κεντρίζει το ενδιαφέρον, δεν το βαριέσαι, και μεταδίδει και ορισμένα σημαντικά μηνύματα για το παρόν και το μέλλον. Σίγουρα ο Σπίλμπεργκ έχει γυρίσει πολλές και πολύ καλύτερες ταινίες, αλλά το Ready Player One αποτελεί ακόμη ένα αξιόλογο έργο του και αξίζει κάποιας αναγνώρισης.
Βαθμολογία: 7,5/10