Μιλώντας για στερεότυπα…

Μας αρέσει να δίνουμε την εντύπωση ενός προοδευτικού και απελευθερωμένου ατόμου που ασπάζεται την διαφορετικότητα και είναι ανοιχτός σε καινοτόμες ιδέες και προσεγγίσεις. Κι όμως αν αναλογιστούμε πόσες εικόνες και προκατασκευασμένες πεποιθήσεις έχουν ριζώσει μέσα μας, επηρεάζοντας τη καθημερινή συμπεριφορά και στάση μας απέναντι στους άλλους, θα οδηγηθούμε στο πόσο στενόμυαλοι και οπισθοδρομικοί είμαστε!

Τα στερεότυπα, που αφορούν τα μέλη μιας ομάδας, καθιστούν την πραγματικότητα λιγότερο σύνθετη και πολύπλοκη ταυτόχρονα όμως την διαστρεβλώνουν. Σίγουρα, το να αποδίδεις ένα κοινό γνώρισμα σε μια ολόκληρη ομάδα (όλοι οι Πακιστανοί είναι επικίνδυνοι και εγκληματίες!) κάνει τα πράγματα πιο απλά και πιο ξεκάθαρα. Αποδεχόμαστε ένα σταθερό μοτίβο και κατηγοριοποιούμε τους ανθρώπους  με ετικέτες που πιθανότατα δεν τους αντιπροσωπεύουν.

Κι όμως το ότι είναι κάποιος  μέλος μιας ομάδας δεν συνεπάγεται ότι είναι ίδιος με όλα τα υπόλοιπα μέλη. Ο καθένας έχει μια ξεχωριστή και ιδιαίτερη προσωπικότητα και οφείλει να αντιμετωπίζεται ως μεμονωμένο άτομο. Γνωρίζοντας κάποιον καλά και επικοινωνώντας μαζί του σε προσωπικό επίπεδο μπορούμε να σχηματίσουμε μια ολοκληρωμένη και ορθή  εντύπωση μακριά από αυθαίρετες  γενικευμένες αντιλήψεις.

Την στιγμή που επιδιώκουμε τον εκσυγχρονισμό στους διάφορους τομείς της ζωής μας, είναι παράλογο να συντηρούνται τέτοιου είδους αναχρονιστικές απόψεις. Είναι παράλογο να κρίνεις κάποιον με βάση το χρώμα του δέρματος του, την εθνικότητα του,  το θρήσκευμα του, το φύλο του, την εξωτερική του εμφάνιση. Διότι όντας αρνητικά ή και θετικά προκατειλημμένος κατά την επικοινωνία σου με τους άλλους δεν χτίζεις αληθινές και ειλικρινείς σχέσεις. Η οικογένεια, που αναλαμβάνει την κοινωνικοποίηση μας στα πρώτα στάδια της ζωής μας και μετέπειτα το σχολείο μπορούν να συμβάλλουν στην καταπολέμηση λανθασμένων γενικεύσεων και στην ανάπτυξη υγιών διαπροσωπικών σχέσεων.

Τα στερεότυπα γεννούν εντάσεις και αντιπαλότητες και δυσκολεύουν την συνύπαρξη των ανθρώπων. Επιβιώνουν όμως και εδραιώνονται στις κοινωνίες καθορίζοντας τη συμπεριφορά μας. Μήπως τελικά έχουμε επαναπαυτεί σε αντιλήψεις ευρύτερα αποδεκτές και απορρίπτουμε καθετί καινούριο ή διαφορετικό;