2540 μ.Χ· ή μάλλον 632 μετά… Φορντ
Βρισκόμαστε στο παγκόσμιο κράτος. Εδώ οι άνθρωποι αναπαράγονται τεχνητά και η ανάπτυξη εμβρύων γίνεται μέσα σε φιάλες, ενώ υπάρχουν πέντε τάξεις (Α,Β,Γ,Δ,Ε) με προκαθορισμένα χαρακτηριστικά ανάλογα με τον κοινωνικό και τον επαγγελματικό προσανατολισμό του κάθε ατόμου.
“Όλοι ανήκουν σε όλους” η βασική αξία της νέας πραγματικότητας που αμέσως καταργεί τη μονογαμία, εκχυδαΐζει την έννοια της οικογένειας και που κάνει τους ανθρώπους να κοκκινίζουν στο άκουσμα της λέξης “μητέρα”.
“Κοινότης, ταυτότης, σταθερότης” το τρίπτυχο της νέας κοινωνίας· αρχές για τη διασφάλιση των οποίων οι διευθύνοντες έχουν εφεύρει και τα κατάλληλα μέσα:
- Υπνοπαιδεία για τα παιδιά που κάνει τις επαναλαμβανόμενες φράσεις να μοιάζουν δεδομένες και τα άτομα πειθήνια, προσαρμοσμένα στο να δέχονται τις πληροφορίες που τους δίνονται χωρίς περαιτέρω επεξεργασία.
- Σόμα για τους ενήλικες, ναρκωτικό που διώχνει κάθε ανησυχία, όποια σκέψη και εξασφαλίζει το μόνιμο συναίσθημα της ευτυχίας. “Χριστιανισμός δίχως δάκρυα” κατά τον διαχειριστή του παγκόσμιου κράτους.
Όμως, τι γίνεται όταν ένας άνθρωπος του νέου αυτού κόσμου διαπιστώνει πως η φιάλη του εξακολουθεί να υπάρχει νοητά,όταν αρχίζει να νιώθει ξένος σε έναν κόσμο που η καθημερινότητα έχει διαμορφωθεί έτσι ώστε κανείς να μην περνά χρόνο μόνος; Πώς καταλήγει όταν αρχίζει να σκέφτεται, όταν αποζητά έντονα βιώματα ακόμη κι αν αυτά είναι πόνος, θλίψη ή φθόνος κι όχι την ευκολία της σόμα;
Πώς αντιδρά ο νεαρός Τζον, που γεννήθηκε φυσιολογικά και μεγάλωσε σ’ έναν καταυλισμό άγριων, στην όψη αυτού του κόσμου; “Ω θαυμαστέ καινούριε κόσμε” αναφωνεί όπως η Μιράντα στην “Τρικυμία” του Σαίξπηρ. Για να δηλώσει έκπληξη ή ειρωνεία;
Ξεφεύγοντας από τα όρια του “επιτρεπτού” το έργο έπεσε θύμα λογοκρισίας σε μια σειρά από χώρες λόγω της προκλητικής του γλώσσας, της εναντίωσης του στη θρησκεία, της σεξουαλικής του απελευθέρωσης, της αναφοράς στη χρήση ναρκωτικών, και των προβαλλόμενων αξιών.
Θα ήθελα να γράψω κάτι κολακευτικό, ίσως για το συγγραφικό ταλέντο, την τερατώδη ευφυΐα και την απεριόριστη φαντασία του Χάξλεϋ, για την ευχάριστη ροή του λόγου του που κάνει τα μάτια και το νου του αναγνώστη να φλερτάρουν ακούραστα με την κάθε λέξη. Όμως, έχω την άποψη-και διορθώστε με αν κάνω λάθος- πως ένα έργο κρίνεται όχι μονάχα στη μορφή του αλλά κι στην επίδραση που ασκεί στη συνείδηση του δέκτη. Κι εδώ ο αγαπητός Άλντους έχει κάνει ένα μεγάλο λάθος.
Ο “θαυμαστός καινούριος κόσμος” γράφτηκε μετά τη Βιομηχανική και τη Ρωσική Επανάσταση και εκφράζει την ανησυχία για ένα μέλλον που αντί η νέα πραγματικότητα να έχει απελευθερώσει τον άνθρωπο, τον έχει μετατρέψει σε γρανάζι ενός ελεγχόμενου μηχανισμού. Οι επαναστάσεις όμως όπως έδειξε η ιστορία δεν τροποποιούν μια δεδομένη κατάσταση, αντιθέτως την αλλάζουν ολοκληρωτικά και πάντα προς το καλύτερο. Θα μπορούσε λοιπόν να είναι αυτή εκδοχή της εξέλιξης μιας επανάστασης ή μήπως μιας διαστροφικής μεταρρύθμισης; Ιδού η απορία!
Στην πυρά λοιπόν όπως κάθε “αιρετικό” κατασκεύασμα; Ή στην κρίση κάθε αναγνώστη; Το δεύτερο ·κι ας είναι οι συνέπειες πιο βαριές…
