Ο Ερρίκος Σουλολλάρι γράφει στο newsfilter.gr για τη βία και τον χουλιγκανισμό εντός και εκτός των γηπέδων και σχολιάζει την αμέτοχη πολιτεία που δεν έχει κατορθώσει ακόμη να εξαρθρώσει ένα φαινόμενο το οποίο διαρκώς εξελίσσεται και μας αφορά όλους.
Κάθε φορά που πάει να ξεκινήσει ένα ντέρμπι ανάμεσα σε δυο μεγάλες ομάδες του πρωταθλήματος το μυαλό όλων μας είναι από την μια στην έκβαση του αποτελέσματος και από την άλλη στα επεισόδια που συνήθως αρχίζουν λίγα λεπτά πριν το μεγάλο ματς. Για αυτό σε πρώτη φάση σκέφτεσαι να πάρεις το παιδί σου και την οικογένειά σου που υπό κανονικές συνθήκες αποτελεί ένα όμορφο απόγευμα του ποδοσφαίρου όμως το ξανά σκέφτεσαι και θυμάσαι όλα αυτά που έγινα πέρσι στο Βόλο και ξενερώνεις.
Ξενερώνεις γιατί προσγειώνεσαι απότομα στην κοινωνία και στην πραγματικότητα στην οποία ζούμε χρόνια τώρα. Πας στο γήπεδο και δεν ξέρεις αν θα ξεκινήσει το ματς και αν θα τελειώσει! Και ακόμα χειρότερα δεν ξέρεις αν θα φύγεις σώος από το γήπεδο ή αν θα βρεις το αυτοκίνητό σου σε καλή κατάσταση, το οποίο ήδη από πριν το είχες παρκάρει πολύ μακρυά από το γήπεδο.
Συνήθως όσοι παρευρίσκονται στα στο γήπεδο ζουν πολύ συχνά αυτήν την «αρρώστια» που λέγεται χουλιγκανισμός και βία στα γήπεδα να παίρνει σάρκα και οστά. Σκηνές τρόμου περνάνε συνήθως από τα μάτια μας βλέποντας όλα αυτά τα αντικείμενα που κρατάν οι χούλιγκανς και όσο περνάνε τα λεπτά φοβάσαι για τα χειρότερα. Από την άλλη, η αστυνομία συνήθως σε τέτοια περιστατικά παίρνει τον ρόλο του παρατηρητή και κάθε φορά που ξεφεύγει η κατάσταση βρίσκουν την εύκολη λύση και ρίχνουν δακρυγόνα με αποτέλεσμα η ατμόσφαιρα στο γήπεδο να γίνεται αποπνικτική και μια γιορτή του ποδοσφαίρου να μετατρέπετε σε ένα χάος δίχως τέλος.
Μολαταύτα, η διαμορφωθείσα κατάσταση μας οδηγεί σε εύλογα ερωτήματα όπως μέχρι πότε θα ζούμε τέτοιες σκηνές τρόμου στα γήπεδα; Ποιοι είναι υπεύθυνοι για όλο αυτό; Πως ενισχύεται ο Χουλιγκανισμός; και το πιο σημαντικό πως μπορούμε να τον αντιμετωπίσουμε και να τον μειώσουμε σε μεγάλο βαθμό έτσι ώστε να χαρούμε τον αθλητισμό και συγκεκριμένα το ποδόσφαιρο που τόσο πολύ αγαπάμε. Πάμε λοιπόν παρακάτω να δώσε τις όποιες απαντήσεις έχουμε!
Το φαινόμενο που λέγεται Χουλιγκανισμός και βία στα γήπεδα είναι ευρύτατα γνωστό πως εκφράζεται στα γήπεδα αλλά συνήθως γεννιέται στις γειτονιές. Εκεί γαλουχούνται οπαδοί με μίσος για τον αντίπαλο, αλλά και τον γείτονα. Χωρίζεται σε χρώματα. Οι «πράσινοι», οι «κόκκινοι», οι «ασπρόμαυροι», οι «κίτρινοι» και άλλοι λειτουργούν πάντα υπέρ της προσωπικής ικανοποίησης ότι «ξεφτίλισαν» τον αντίπαλό τους, ότι κυριάρχησαν πάνω του προκαλώντας του τραύματα, πολλές φορές και θανάσιμα, για να του πάρει το κασκόλ, ή την φανέλα της αγαπημένης του ομάδα, που έχει το… θράσος να την φοράει μέσα στην «έδρα» του, κατά το νου του χούλιγκαν.
Όπως προκύπτει από την ιστορία αυτή η «αρρώστια» γεννήθηκε κάπου εκεί στην πολυτάραχη δεκαετία του ’70 όταν και το ελληνικό ποδόσφαιρο έκανε τα πρώτα του επαγγελματικά βήματα. Ξεκίνησε ως κάτι περιθωριακό και ανάξιο αναφοράς στα αθηναϊκά μέσα. Επρόκειτο για μικρές συμπλοκές, οι οποίες έληγαν με το πέρας της παρεξήγησης δίχως να υπάρχουν θύματα.
Άλλωστε κάπου εκεί οργανώθηκαν και οι πρώτοι σύνδεσμοι. Μέσα στα γήπεδα στα σημεία συνάντησης των πιο θερμόαιμων. Χαρακτηριστικό από το οποίο έπαιρναν και το όνομά τους; Η θύρα στην οποία μαζεύονταν: 7, 13, 21, 4 κλπ. Συνεπώς το φίδι βγήκε από την τρύπα και δυστυχώς ήταν θέμα χρόνου να εξαπλωθεί όπως και έγινε την επόμενη δεκαετία όπου οι μικροσυμπλοκές εξελίχθηκαν, μαζικοποιήθηκαν και μετατράπηκαν στον λεγόμενο χουλιγκανισμό. Οι εφημερίδες, φιλοξενούσαν στα φύλλα τους ρεπορτάζ και αρθρογραφίες με κύριο θέμα την βία, αναφέροντας πως η, εν λόγω, έννοια προήλθε από την Δυτική Ευρώπη και συγκεκριμένα από την Αγγλία, όπου η βία είχε πάρει τρομακτικές.
Από εκείνη την εποχή το φαινόμενο στην Ελλάδα άρχισε να «μεγαλώνει». Ο φανατισμός και η ανταλλαγή υβριστικών και προκλητικών συνθημάτων μεταξύ των οπαδών οδήγησε στις συγκρούσεις των οπαδών. Τα γήπεδα για πρώτη φορά στην ελληνική ιστορία καταστρέφονταν από τους θεατές και τα υλικά τους γίνονταν όπλα στα χέρια των χούλιγκανς. Οι μετακινήσεις οπαδών αποτελούσαν αυτοσκοπό για τους συνδέσμους οι οποίοι επέλεγαν ποιους θα «μαζέψουν» για την «εκστρατεία» στην γειτονική ή μακρινή πόλη που έπαιζε η ομάδα τους….
Λίγοι θα διαφωνήσουν με την άποψη πως το φαινόμενο της βίας αποτελεί δομικό χαρακτηριστικό της συγκρότησης των κοινωνιών και δεν έχει παρατηρηθεί μέχρι σήμερα κοινωνία χωρίς βία. Στις μέρες μας, όμως, η κατάσταση είναι σαφώς βεβαρημένη και αυτό οφείλεται στα εξής στοιχεία: Στην έλλειψη σωστής αγωγής και παιδείας μαζί με τον εκφυλισμό των αξίων και την έλλειψη ηθικών αναστολών. Ο ανελέητος ανταγωνισμός στις κοινωνικές σχέσεις, που μας οδηγεί στην προοδευτική εξαφάνιση των επαφών επιτείνοντας έτσι το άγχος και τις νευρώσεις. Η τάση που μας διακατέχει για εύκολη ζωή (υλιστικό όραμα), η ασυδοσία και η περιφρόνηση της ανθρώπινης ζωής. Τα ψυχολογικά προβλήματα και η απουσία σκέψης που πολλές φορές έχει να κάνει και με το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο. Η χαλαρή εφαρμογή των νόμων το οποίο έχει να κάνει με την αδυναμία του σωφρονιστικού συστήματος. Η προβολή βίαιων και επιθετικών προτύπων που συνήθως οφείλεται στην κακή λειτουργία των Μ.Μ.Ε και η μοναχική πορεία χωρίς οράματα, στόχους και ιδανικά που καθιστούν το σύγχρονο άνθρωπο ευάλωτο στην εκδήλωση βίαιων συμπεριφορών.
Όλα αυτά τα στοιχεία μολύνουν καθημερινά τον αθλητισμό με συνέπειες όπως η κυριαρχία της ανασφάλειας και της αβεβαιότητας. Η χαλάρωση των θεσμών, η μείωση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας με αποτέλεσμα να καλλιεργείται η εκδικητική διάθεση και να ενισχύεται ο διχασμός της κοινωνίας. Έτσι λοιπόν αφού έχουμε πιάσει πάτο σε αυτό το κομμάτι ευελπιστούμε πως θα βρεθούν οι λύσεις. Γιατί λύσεις υπάρχουν καθώς η βία στα γήπεδα είναι ένα πολυσύνθετο φαινόμενο, τόσο ως προς τις αιτίες που την παράγουν, όσο και ως προς τις μορφές με τις οποίες εκδηλώνεται. Για το λόγο αυτό η αντιμετώπισή της απαιτεί συνδυασμένη στόχευση και συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων: της κοινωνίας, της πολιτείας, του ποδοσφαίρου.
Για να είμαστε άμεσα αποτελεσματικοί χρειαζόμαστε βασικά προαπαιτούμενα όπως η σωστή αγωγή και παιδεία με ανθρωπιστικό και ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα, προκειμένου να διαμορφωθεί μια αντιαυταρχική προσωπικότητα με αντιαυταρχική συμπεριφορά. Η επιβολή των νόμων προκειμένου να τιμωρηθούν οι παραβάτες και να παραδειγματιστούν οι υπόλοιποι. Η αναμόρφωση του σωφρονιστικού συστήματος και η προβολή σωστών προτύπων.
Ενώ σε ότι αφορά τον γηπεδικό κομμάτι σίγουρα χρειάζεται βελτίωση των γηπεδικών εγκαταστάσεων, η αμετακίνητη βούληση και η συνεπής πρακτική των διοικήσεων των ομάδων να αποβάλουν το φαινόμενο από τις κερκίδες. Αλλά και η Πολιτεία πρέπει να αποδείξει τη βούλησή της για την αντιμετώπιση της βίας στα γήπεδα με τη μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου αντιμετώπισης του φαινομένου, ψηφίζοντας ένα νόμο σύγχρονο, ρεαλιστικό, εφαρμόσιμο, αλλά κυρίως και πάνω απ’ όλα κοινωνικά αποδεκτό.
Συνεπώς, γίνεται κατανοητό πως το ποδόσφαιρο που τόσο πολύ αγαπάμε νοσεί και μάλιστα πολύ βαριά. Στο χέρι μας είναι λοιπόν να εξαλείψουμε τον Χουλιγκανισμό και να επιστρέψουμε στα γήπεδα δίχως να φοβόμαστε για την σωματική μας ακεραιότητα.