Στα 56 του χρόνια πια, ο Κουέντιν Ταραντίνο πρωταγωνιστεί και πάλι στα κινηματογραφικά δρώμενα με τη νέα του ταινία, Κάποτε στο Χόλιγουντ, η οποία προκάλεσε πάταγο στο Φεστιβάλ των Καννών κι αναμένεται με ιδιαίτερη ανυπομονησία στις κινηματογραφικές αίθουσες. Στο μίνι αφιέρωμα αυτό θυμόμαστε τρεις από τις δημοφιλέστερες ταινίες του εκκεντρικού – πλην αδιανόητα ταλαντούχου – αυτού δημιουργού.
Ο Ταραντίνο δεν είναι τυπική περίπτωση σκηνοθέτη. Αθεράπευτος σινεφίλ, κυνήγησε το όνειρό του χωρίς κανείς να τον περιμένει και τάραξε τα κινηματογραφικά νερά με την πρώτη του κιόλας ταινία, το Reservoir Dogs (1992). Δύο χρόνια αργότερα καταξιώθηκε οριστικά και διά παντός με το ασύλληπτο Pulp Fiction κι έκτοτε έχει σκηνοθετήσει – και γράψει το σενάριο, το οποίο είναι το δυνατό του σημείο – άλλες 8 ταινίες (θεωρώντας το Kill Bill ως δύο διαφορετικά έργα) κι έχει κερδίσει τη θέση του στο πάνθεον των μεγαλύτερων κινηματογραφικών δημιουργών της ιστορίας. Οι ταινίες του χαρακτηρίζονται από έντονους χαρακτήρες, ανατροπές, ωμή, συχνά υπερβολική, αλλά ποτέ αντιαισθητική βία και έγκλημα, καθώς και αιχμηρούς, αξέχαστους διαλόγους. Αμφιλεγόμενος σαν χαρακτήρας, με τα φετίχ του, τις απαιτήσεις του και τη στενή μακροχρόνια επαγγελματική και προσωπική σχέση του με τον κατηγορούμενο για κατά συρροή σεξουαλική παρενόχληση, Harvey Weinstein, μπορείς να τον αγαπάς ή/και να τον μισείς, αλλά σίγουρα όχι να τον αγνοείς.
Ας προχωρήσουμε σε μια μικρή περιγραφή και ανάλυση των τριών – κατά την ταπεινή μου άποψη – σπουδαιότερων ταινιών του.
Pulp Fiction (1994) – Crime film, 154΄
Με τους: John Travolta, Samuel L. Jackson, Uma Thurman, Bruce Willis
Τρεις ιστορίες του υποκόσμου, με πρωταγωνιστές ένα μποξέρ, ένα ζευγάρι μικροληστών, δύο εκτελεστές ενός μαφιόζου και τη σέξι σύζυγο του τελευταίου συνδέονται μεταξύ τους με επικίνδυνες συνέπειες στο Λος Άντζελες.
Είναι δύσκολο να γράψεις γι΄αυτό το έργο σε λίγες γραμμές αλλά θα κάνω μια προσπάθεια. Αναμφίβολα η πιο χαρακτηριστική, ανατρεπτική, θεοπάλαβη, απολαυστική, αναγνωρίσιμη ταινία του Ταραντίνο περιλαμβάνει παιχνίδια με το χρόνο – κάθε κανόνας χρονολογικής αφήγησης καταστρατηγείται – το μυαλό και τους χαρακτήρες, σε βαθμό που δε μπορείς (και δε θέλεις) να αφαιρεθείς ούτε δευτερόλεπτο. Ατάκες, απρόβλεπτα συμβάντα, μαύρο χιούμορ, βία που υπό κανονικές συνθήκες θα μας ανακάτευε το στομάχι αλλά εδώ φαίνεται από απολαυστική ως αστεία και μια κουστωδία μοναδικών χαρακτήρων που ενσαρκώνει ένα εκπληκτικό ensemble cast με επικεφαλής τον ξεχασμένο τότε Τζον Τραβόλτα, τη “μούσα” του σκηνοθέτη Ούμα Θέρμαν και τον Μπρους Γουίλις. Απλώς ανεπανάληπτο.
Kill Bill vol. 1 (2003) – Δράσης, 111΄
Με τους: Uma Thurman, Lucy Liu, Michael Madsen, David Carradine
Μετά από τέσσερα χρόνια σε κώμα, μια επαγγελματίας δολοφόνος επιτέλους συνέρχεται και ξεκινά μια παγκόσμια επιχείρηση εκδίκησης απέναντι σ΄αυτούς που την έφεραν σ΄αυτή την κατάσταση.
Είναι αλήθεια πως το Kill Bill αποτελεί ουσιαστικά μία ταινία και όχι δύο, απλώς χωρίστηκε σε δύο μέρη γιατί ειδάλλως θα είχε πολύ μεγάλη διάρκεια. Θα εστιάσω όμως εδώ στην πρώτη ταινία, την οποία θεωρώ πιο τυπική για το στιλ του Ταραντίνο. Ένας φόρος τιμής στις ιστορίες εκδίκησης καθώς και στις ιαπωνικές γκανγκστερικές ταινίες, τις οποίες λατρεύει ο Ταραντίνο, αυτή η ταινία ξεπερνά κάθε κινηματογραφική λογική. Η βία και τα γενικότερα τεκταινόμενα θυμίζουν αυτή τη φορά κινούμενα σχέδια (τα οποία χρησιμοποιούνται σε κάποιες σκηνές όπου η πραγματική απεικόνιση θα ήταν παντελώς αδύνατη) κι αυτά που εμφανίζονται στο πανί, από τους χαρακτήρες μέχρι τα όπλα και τις τοποθεσίες είναι τόσο παράλογα και συχνά άσχετα μεταξύ τους. Με κάποιο μαγικό τρόπο όμως, και χάρη και στην παρουσία της Ούμα Θέρμαν που κινδύνεψε ακόμα και με σοβαρό τραυματισμό για να γυρίσει όλες τις σκηνές της, όλα βγάζουν νόημα. Αρκεί να υπάρχει ανοχή – ή ακόμα καλύτερα, προτίμηση – στο αντισυμβατικό.
Django ο Τιμωρός (2012) – Γουέστερν, 165΄
Με τους: Jamie Foxx, Christoph Waltz, Leonardo DiCaprio, Samuel L. Jackson
Ένας λευκός γιατρός κι ο μαύρος σκλάβος που μόλις απελευθέρωσε ο πρώτος ταξιδεύουν μαζί στις Νότιες Ηνωμένες Πολιτείες, λίγο πριν τον Εμφύλιο, με απώτερο σκοπό να βρουν και να ελευθερώσουν τη γυναίκα του τελευταίου.
Στις τελευταίες του προσπάθειες, αρχής γενομένης από τους – μάλλον συμβατικούς για Ταραντίνο – Άδωξους Μπάσταρδους, ο εκκεντρικός δημιουργός τοποθετεί τις ταινίες του σε συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο, χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει πως δεν αυτοσχεδιάζει και συχνά καταπατά τους κανόνες που υποτίθεται ότι θέτει η εποχή στην οποία διαδραματίζεται το εκάστοτε έργο. Στο Django μεταφερόμαστε στο σκληρό αμερικανικό Νότο στα πρόθυρα του Εμφυλίου (περίπου 1860), με τις απέραντες φυτείες και την απάνθρωπη σκλαβιά των μαύρων. Ένας απελευθερωμένος σκλάβος είναι ο μάλλον πιο αδιανόητος ήρωας του Ταραντίνο, καθώς με τη βοήθεια ενός λευκού με περίεργα κίνητρα (απίθανος ξανά ο Christoph Waltz, δύο στα δύο Όσκαρ όταν εμφανίζεται σε φιλμ του Ταραντίνο) αποδεικνύεται εξαιρετικός στη δύναμη, τα όπλα αλλά και την πονηριά. Οι ανατροπές, οι βίαιες σκηνές, οι δηλητηριώδεις ατάκες και οι αλησμόνητοι χαρακτήρες (τρομερός ο Ντι Κάπριο στο μανδύα του “κακού”) φυσικά δε λείπουν και η ταινία, η οποία περιέχει και μια έξυπνη αντιρατιστική νότα, αποτελεί ακόμα ένα γνήσιο αριστούργημα με την υπογραφή του δημιουργού της.
One Comment
Pingback: Το Top 5 της εβδομάδας #491Newsfilter | Newsfilter