«Γιατί παιδάκι μου δεν παίζεις με τ άλλα παιδάκια; Δεν είσαι καλά; Τι κάθεσαι συνέχεια μαζί μου;».
«Μη ντρέπεσαι, γιατί δεν μιλάς;».
«Στεναχωριέμαι που δεν μιλάς στους φίλους σου».
«Μην κάθεσαι μόνο σου».
Εκφράσεις που ακούμε συχνά από πολλούς γονείς, που ανησυχούν όταν βλέπουν το παιδί τους να είναι ντροπαλό και συνεσταλμένο, με το βλέμμα πάντα χαμηλά. Προσπαθούν να το πιέσουν, αλλά τις περισσότερες φορές πετυχαίνουν ακριβώς το αντίθετο, να κλείνεται ακόμα πιο πολύ στον εαυτό του. Παίζει μεγάλο ρόλο, ο τρόπος αντιμετώπισης σε αυτή του την στάση και αυτός ο τρόπος εξαρτάται από το πώς το βλέπουνε. Αν το βλέπουνε σαν πρόβλημα ή σαν μια είδους αντίδραση στα στάδια εξέλιξης της ανάπτυξης τους. Συνήθως στην προσχολική ηλικία, 3-5 χρονών, αρχίζουν και αντιδρούν με ντροπαλότητα, σε πολλές καινούργιες καταστάσεις και είναι απολύτως φυσιολογικό. Αυτές οι καταστάσεις ,μπορεί να οφείλονται σε αλλαγές που έχουν γίνει στο οικογενειακό του περιβάλλον ή στο εξωτερικό κοινωνικό περιβάλλον. Βέβαια επειδή το κάθε παιδί είναι μοναδικό, δεν μπορούμε να είμαστε απόλυτοι όσον αφορά την ηλικία που μπορεί ένα παιδί, να είναι ντροπαλό.
Που μπορεί να οφείλεται το αίσθημα ντροπής που νιώθουν τα παιδιά:
- Στη συμπεριφορά των γονιών τους: όταν είναι έντονοι χαρακτήρες και με τον τρόπο τους ή το λόγο τους, επισκιάζουν τα παιδιά τους. Ακόμη μπορεί να είναι γονείς με παγιωμένο σκεπτικό και να θεωρούν πως πρέπει τα παιδιά να συμπεριφέρονται κατ’ αυτόν τον τρόπο για να θεωρούνται σωστά. Ή πάλι να είναι και οι γονείς ντροπαλοί και τα παιδιά απλά να τους μιμούνται.
- Στο άγχος τους ή στο φόβο τους για το άγνωστο: τρομάζουν όταν έρχονται σε επαφή με καινούργια πρόσωπα ή όταν επισκέπτονται καινούργιους χώρους με πληθώρα ερεθισμάτων (π.χ. όταν πηγαίνουν πρώτη φορά στον παιδικό σταθμό).
- Στο χαρακτήρα τους: πολλά παιδιά είναι χαμηλών τόνων και δεν θέλουν να χάσουν τη σταθερότητα που έχουν με τον εαυτό τους γιατί έτσι νιώθουν σιγουριά.
- Στην έλλειψη επιβράβευσης: όταν προσφέρουν, αλλά ποτέ δε επιβραβεύονται, αποθαρρύνονται με αποτέλεσμα να ντρέπονται και να μένουν απαθή.
Ορισμένα παιδιά μπορεί μέσα στο σπίτι τους, να είναι μια χαρά και να είναι ντροπαλά μόνο όταν είναι εκτός σπιτιού. Συμβαίνει κι αυτό, όπως επίσης να είναι ντροπαλά με μερικούς ανθρώπους και όχι με όλους, ανάλογα πως τα προσεγγίζει κάποιος. Ακόμη μπορεί να χρειάζονται μερικά λεπτά, μέχρι να αρχίσουν να νιώθουν άνετα. Δεν χρειάζεται να τα πιέζουμε, αλλά να τα βοηθήσουμε να απελευθερωθούν.
Πώς να τα βοηθήσουμε να απελευθερωθούν:
- Δίνοντας τους χρόνο: να εξοικειωθούν με καινούργια πρόσωπα ή καταστάσεις.
- Χωρίς να τα πιέζουμε : αφήνουμε ελευθερία στα συναισθήματα τους και στις αντιδράσεις τους, όταν νιώθουν έτσι.
- Να μην τα κρίνουμε για αυτή την συμπεριφορά τους: την γνωρίζουμε και την θεωρούμε δεδομένη, δεν χρειάζονται οι εκφράσεις «σταμάτα να ντρέπεσαι» ή «έτσι που κάνεις δεν θα σε παίζει κανένας».
- Να τα επιβραβεύουμε: με μια αγκαλιά, ένα φιλί, ένα μπράβο, για να παίρνουν δύναμη.
- Να τους δίνουμε απλές πρωτοβουλίες εκτός σπιτιού: για παράδειγμα να πηγαίνουμε στο φούρνο για ψωμί και να ζητάμε από το παιδί να διαλέξει το ψωμί και να το ζητήσει από τον υπάλληλο.
- Να τους δείχνουμε πώς να πλησιάσουν παιδιά που δεν γνωρίζουν μέσα από ένα κουκλοθέατρο που θα τους παίξουμε: πιστεύω πως αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να καταλάβουν, τα παιδιά τι πρέπει να κάνουν για να απελευθερωθούν.
- Να φροντίζουμε να συμμετέχουν σε εκδηλώσεις που τα ευχαριστούν: δεν πρέπει να τα υποχρεώνουμε να τους αρέσουν πράγματα που ευχαριστούν εμάς.
- Συμβουλεύουμε τα παιδιά μας όταν νιώθουν ντροπή, να χαμογελούν: με αυτό τον τρόπο, αν καταφέρουν και χαμογελάσουν αντί να χαμηλώσουν τα μάτια, θα αλλάξει αμέσως η ψυχολογία τους θετικά.
- Να τους μαθαίνουμε παιχνίδια γνωριμίας: παιχνίδια που βοηθούν τα παιδιά να χαλαρώσουν και να εκπαιδεύονται, να ανοίγονται και να αφήνουν τον εαυτό τους ελεύθερο. Π.χ. κλείνουμε τα μάτια σκεφτόμαστε ένα αγαπημένο ζώο, το περιγράφουμε με λέξεις και ζητάμε να μας πουν τι είναι. Άλλο τέτοιο παιχνίδι είναι «μάντεψε πως με λένε», ζητάει το ένα παιδί από το άλλο να πει διάφορα ονόματα μέχρι να μαντέψει το δικό του ή πες όσα πιο πολλά πράγματα βλέπεις γύρω σου.
- Να μην βάζουμε ετικέτες στα παιδιά μας: λέγοντας πως είναι ντροπαλά ή μοναχικά ή εσωστρεφή.
- Να μην είμαστε υπερπροστατευτικοί: αν είμαστε πάντα εκεί για να τα προστατεύουμε από όλους και από όλα, θα νιώθουν ανασφάλεια όταν είναι μόνα τους. Δεν θα μπορέσουν να απελευθερωθούν και να ανοίξουν τα φτερά τους.
Ας σταθούμε δίπλα στα παιδιά μας με αγάπη, με υπομονή, με την απαραίτητη φροντίδα και όχι πάνω ή μπροστά από αυτά. Η παιδική νοημοσύνη δυναμώνει μέσα από καταστάσεις, αντιδράσεις και περιπέτειες, άλλοτε τα κάνει ντροπαλά, άλλοτε απελευθερωμένα και συνθέτει την ψυχολογία των παιδιών με εναλλαγή συναισθημάτων, στα στάδια της ανάπτυξης τους.
Με αγάπη προς τους γονείς & τα παιδιά
One Comment
Ανώνυμος
Ευχαριστουμε πολυ για τις χρησιμες συμβουλες,σιγουρα θα ακολουθησω καποιες απ’αυτες για να βοηθησω τη μικρη μου κορη που ντρεπεται καθε φορα που επισκεπτομαστε καποιο καινουργιο μερος!