Από τα πρώτα χρόνια του Rock and roll, αλλά ακόμα και μέχρι τις ημέρες μας που έχει πλέον εξελιχθεί σε επικερδή βιομηχανία παραγωγής χρήματος, οι καλλιτέχνες έψαχναν να βρουν τρόπο να κλείσουν όσο μπορούσαν περισσότερες συναυλίες και να πάνε γρήγορα στους προορισμούς τους. Να πάνε εδώ και τώρα.
Το μεταφορικό μέσο που θα τους επέτρεπε να προλάβουν όλες τις συναυλίες που είχαν συμπεριλάβει στο πρόγραμμά τους, ήταν (και είναι) το αεροπλάνο. Και το να πετάς με αεροπλάνο, μπορεί να είναι ασφαλέστερο από το να οδηγείς αυτοκίνητο, αλλά αυτό ισχύει μόνο για τα επιβατικά αεροσκάφη, γιατί όσο κι αν σου φανεί παράξενο, το αεροπλάνο είναι το ασφαλέστερο μέσο. Απλώς, ένα αεροπορικό δυστύχημα κάνει “μπαμ”, επειδή τα θύματα είναι πολλά.
Αυτά τα δέκα λοιπόν, αεροπορικά δυστυχήματα που διάλεξα να σας παρουσιάσω, έγιναν όλα με μικρά ιδιωτικά αεροπλάνα, με εξαίρεση τα περιστατικά των Stevie Ray Vaughan & Bill Graham που έγιναν με ελικόπτερα. Οι καλλιτέχνες που σκοτώθηκαν σ’ αυτά ήταν όλοι τους σε μικρή ηλικία με μικρότερο τον Ritchie Valens που ήταν μόλις 17 ετών. Η σειρά είναι χρονολογική. Πάμε…
Buddy Holly, Ritchie Valens, The Big Bopper (3 Φεβρουαρίου 1959, Clear Lake, IA)
Οι Buddy, Ritchie & J.P. Richardson κατά τη διάρκεια της Winter Dance Party περιοδείας, περιοδείας που δεν πήγε καλά οικονομικά, αποφάσισαν να πάνε να παίξουν οπουδήποτε αλλού μπορούσαν, αλλά επειδή ο χειμώνας ήταν βαρύς και το λεωφορείο δεν είχε κλιματισμό, βρήκαν πολύ καλή την ιδέα του Holly να πάρουν ένα charter. Ο ουρανός ήταν μαύρος και ο πιλότος που δεν είχε μεγάλη πείρα, στην προσπάθειά του να γυρίσει πίσω, κάρφωσε το Beechcraft Bonanza στο έδαφος και σκοτώθηκε μαζί τους. Στο δυστύχημα αυτό, οφείλεται η έμπνευση του τραγουδιού “American Pie”, του Don McLean. Τραγούδι που εξιστορεί την ιστορία της rock μουσικής, από το 1959 μέχρι και τη δεκαετία του 1970 και είναι αφιερωμένο στους Buddy Holly, Ritchie Valens και Big Bopper, που αποτελούσαν εκείνη την εποχή την αφρόκρεμα του rock ‘n’ roll και ήταν τα ινδάλματα του Don McLean. Μέσα από τους στίχους, παρελαύνουν όλα τα γεγονότα της εποχής: Οι Beatles, ο Bob Dylan, η δολοφονία του John Kennedy, οι Rolling Stones, ο Martin Luther King, η Janis Joplin… Η δε ημερομηνία του δυστυχήματος, έμεινε από τότε να ονομάζεται “The day the music died”, όπου με αυτή τη φράση κλείνει ο Don McLean το κάθε ρεφρέν του τραγουδιού του.
Βίντεο: American Pie
Patsy Cline (5 Μαρτίου 1963, Camden, TN)
Η Cline μόλις είχε τελειώσει ένα tribute concert που έκανε για να βοηθήσει την οικογένεια ενός DJ της country music που είχε σκοτωθεί σε αεροπορικό δυστύχημα (ειρωνεία;) και αποφάσισε να επιστρέψει στο Nashville μαζί με τον μάνατζέρ της Randy Hughes ο οποίος θα πιλοτάριζε και το αεροπλάνο. Ο καιρός δεν ήταν καλός, αλλά ο Randy τηλεφώνησε στη γυναίκα του η οποία τον πληροφόρησε ότι στο Nashville είχε καλό καιρό. Δυστυχώς, βρίσκονταν ήδη μέσα σε θύελλα και ο Randy που έχασε εντελώς την ορατότητα, προσπαθώντας να προσγειωθεί σε έναν αυτοκινητόδρομο έριξε το αεροπλάνο πάνω σε μερικά δέντρα και στη συνέχεια κατέληξε μέσα σε ένα έλος.
Otis Redding (10 Δεκεμβρίου 1967, Madison, WI)
Ο Otis έχοντας μόλις τελειώσει την ηχογράφηση του “(Sittin’ on) The Dock of the Bay”, μπήκε στο προσωπικό του αεροπλάνο μαζί με τη μπάντα του, τους Bar-Kays και ξεκίνησε για περιοδεία. Στην προσπάθειά τους να προσγειωθούν στο αεροδρόμιο του Madison, συνάντησαν κακές καιρικές συνθήκες και αποφάσισαν να κάνουν κύκλους πάνω από τη λίμνη Monona μέχρι να καθαρίσει ο καιρός. Η κακή ορατότητα ήταν αιτία να πέσουν μέσα στη λίμνη και να σκοτωθούν όλοι εκτός από τον τρομπετίστα Ben Cauley, που του πήρε 40 χρόνια να συνέλθει.
Βίντεο: (Sittin’ on) The Dock of the Bay
Jim Croce (20 Σεπτεμβρίου 1973, Natchitoches, LA)
Ποιος δεν γνωρίζει το “Time in the Bottle”? Ο εξαιρετικός αυτός τροβαδούρος και οι φίλοι του μουσικοί, σκοτώθηκαν καθώς πήγαιναν να παίξουν στο Northwestern State University. Ο καιρός ήταν θαυμάσιος και η ορατότητα πάρα πολύ καλή. Ο πιλότος όμως, είχε προβλήματα με την καρδιά του και μία ανακοπή ήταν αιτία να ρίξει το αεροπλάνο πάνω σε ένα δέντρο σχεδόν αμέσως μετά την απογείωση.
Βίντεο: Time in the Bottle
Lynyrd Skynyrd (20 Οκτωβρίου 1977, Gillsburg, MS)
Η μπάντα πήγαινε από το Greenville, SC στο LSU του Baton Rouge για την επόμενη συναυλία της, αλλά ένα πρόβλημα της μηχανής του αεροπλάνου, ήταν αιτία να χαθούν όλα τα καύσιμα. Η προσπάθεια του πιλότου για αναγκαστική προσγείωση στα έλη του Mississippi ήταν ανεπιτυχής. Τέσσερα μέλη της μπάντας σκοτώθηκαν επί τόπου μαζί με τους δύο πιλότους και τον μάνατζερ, ενώ άλλα έξη άτομα τραυματίστηκαν πολύ βαριά.
Βίντεο: Simple Man
Randy Rhoads (19 Μαρτίου 1982, Leesburg, FL)
Ο κιθαρίστας του Ozzy Osbourne που ήταν ανερχόμενο αστέρι μπήκε μαζί με τον Andrew Aycock και την Rachel Youngblood στο Beechcraft Bonanza ενός γείτονα για να πάνε μια βόλτα. Ο Aycock που πιλοτάριζε, έκανε παιχνίδια με το λεωφορείο της μπάντας του Ozzy και κάποια στιγμή, έσπασε το ένα φτερό πάνω στο λεωφορείο. Στη συνέχεια καρφώθηκε σε ένα δέντρο και κατέληξε πάνω σε ένα γκαράζ.
Rick Nelson (31 Δεκεμβρίου 1985, DeKalb, TX)
Ο Rick μαζί με την αρραβωνιαστικιά του, τέσσερα μέλη της μπάντας του και τον μάνατζερ κάηκαν ζωντανοί όταν το αεροπλάνο που τους μετέφερε σε μία συναυλία στο Dallas πήρε φωτιά στον αέρα. Οι δύο πιλότοι μετά την αναγκαστική προσγείωση πρόλαβαν να βγουν έξω και να γλυτώσουν.
Stevie Ray Vaughan g> (27 Αυγούστου 1990, East Troy, WI)
Οι Clapton, Vaughan, Buddy Guy, Robert Cray & Jimmie Vaughan, είχαν μόλις τελειώσει ένα έξτρα live που έκαναν στο Alpine Valley Music Theater και ετοιμάζονταν να επιστρέψουν στα σπίτια τους, όταν ο Stevie Ray πληροφορήθηκε ότι υπάρχει μία θέση κενή στο ελικόπτερο στο οποίο ήδη επέβαιναν οι δύο managers τού Clapton και ο σωματοφύλακάς του και αποφασίζοντας να μην περιμένει τον Eric που θα έφευγε αργότερα, μπήκε στο ελικόπτερο. Η πυκνή ομίχλη κόστισε τη ζωή του Vaughan αλλά και όλων των άλλων που επέβαιναν στο ελικόπτερο.
Βίντεο: Pride and Joy
Bill Graham (25 Οκτωβρίου 1991, Vallejo, CA)
Ο Graham ήταν από τους πιο διάσημους Rock promoters. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οργάνωνε μία συναυλία για να βοηθήσει τα θύματα της τεράστιας πυρκαγιάς που είχε χτυπήσει το Oakland όταν ξαφνικά αποφάσισε να “πεταχτεί” μέχρι το σπίτι του αγνοώντας τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Μάταια οι φίλοι του προσπάθησαν να τον αποτρέψουν. Ο Graham μπήκε μαζί με τη φίλη του στο ελικόπτερο και καθώς η ορατότητα ήταν μηδαμινή, ο πιλότος (που πέταγε πάνω από τον δρόμο για να τον έχει σαν οδηγό), έκανε συνεχώς πάνω-κάτω προσπαθώντας να βλέπει που πηγαίνει. Μάντεψες τι έγινε; Άγγιξε τα καλώδια του ηλεκτρικού ρεύματος και σκοτώθηκαν όλοι ακαριαία.
John Denver (12 Οκτωβρίου 1997, Pacific Grove, CA)
Ο Denver είναι η περίπτωση του μουσικού που είναι ερασιτέχνης πιλότος και του αρέσει να πετάει με μικρά αεροσκάφη. Το συγκεκριμένο που του κόστισε τη ζωή, είχε τέλειο σχεδιασμό αλλά ο κατασκευαστής έκανε το λάθος να τοποθετήσει τον επιλογέα των δεξαμενών για τα καύσιμα, πίσω από το κεφάλι του πιλότου και αυτό στάθηκε μοιραίο. Ο Denver έφυγε με λιγότερα καύσιμα από όσα θα έπρεπε να έχει στη μία δεξαμενή και στην προσπάθειά του να γυρίσει τον διακόπτη για να ενεργοποιήσει την άλλη, έχασε τον έλεγχο και καρφώθηκε στο Pacific Grove.
Βίντεο: Country Roads
Οι απώλειες από αεροπορικά δυστυχήματα είναι περισσότερες. Χάθηκαν επίσης και οι Glenn Miller (1944, 40 ετών), Cowboy Copas (1963, 50 ετών), Reba McIntyre’s Band (1991, 7 μέλη της μπάντας σκοτώθηκαν) και η Aaliyah (2001, 22 ετών). Θεώρησα όμως αυτά τα δέκα σαν τα πιο σπουδαία χωρίς βέβαια να υποτιμώ τις ανθρώπινες ζωές και την αξία των άλλων καλλιτεχνών που χάθηκαν σ’ αυτά.
Βιβλιογραφία: “The Sky Is Crying” (Robert Fontenot)
Γιώργος Μπιλικάς,
Storyteller.