Ένας θεσμός τείνει να καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα· ένας θεσμός που ξεκίνησε από το κέντρο της Αθήνας και σιγά-σιγά επεκτείνεται όχι μονάχα στην υπόλοιπη πρωτεύουσα αλλά και σε άλλες πόλεις της χώρας. Ο λόγος φυσικά για την υπαίθρια δανειστική βιβλιοθήκη, μια πρωτοποριακή ιδέα των νεαρών αρχιτεκτόνων Λευτέρη Αμπατζή και Ειρήνης-Αιμιλίας Ιωαννίδου.
Η πρώτη βιβλιοθήκη τοποθετήθηκε στο κέντρο της Κηφισιάς το καλοκαίρι του 2012, ενώ στο τέλος του ίδιου χρόνου εγκαινιάστηκε και η δεύτερη, έξω από το κτίριο της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, στη λεωφόρο Συγγρού. Η τρίτη βιβλιοθήκη που δημιουργήθηκε ορίστηκε να βρίσκεται σε μόνιμη περιοδεία ενώ η τέταρτη βρίσκεται στην πλατεία Δεξαμενής στο Κολωνάκι από τις 19 Οκτώβρη 2013. Την ιδέα αυτή υιοθέτησε και ο δήμος Χανίων οπότε οι αρχιτέκτονες κατασκεύασαν ακόμη τέσσερις βιβλιοθήκες που τοποθετήθηκαν στις πλατείες Αγοράς, Σούδας, Ελ. Βενιζέλου και Ελευθερίας με στόχο η γνώση να γίνει προσιτή στους πολίτες και των άλλων πόλεων της Ελλάδας. Ενώ τέλος σήμερα, 31/07, ακόμη μία βιβλιοθήκη μπαίνει στην όλο και διευρυνόμενη οικογένεια, αυτή τη φορά στη Γλυφάδα.
Η βιβλιοθήκη είναι κατασκευασμένη από υλικά ανθεκτικά σε όλες τις καιρικές συνθήκες και λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, επτά ημέρες την εβδομάδα ενώ η πρόσβαση στα βιβλία είναι προσιτή σε όλους, χωρίς την εγγραφή σε κάποιο μητρώο ή την καταβολή χρηματικού αντιτίμου. Το απόθεμα της σε βιβλία εξαρτάται αποκλειστικά από την ανταπόκριση του κόσμου. Ο κάθε χρήστης μπορεί να πάρει όποιο βιβλίο τον ενδιαφέρει και να αφήσει εκεί όσα δεν χρειάζεται πια, τοποθετώντας το αυτοκόλλητο με την ένδειξη “αντάλλαξε το” ή γράφοντας μιαν αφιέρωση, έτσι ώστε να τα διαφυλάξει από την κερδοσκοπία.
Ποιος είπε πως ακόμη και στις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που βιώνουμε σήμερα η γνώση δεν μπορεί να ταξιδέψει ελεύθερη; Οι δύο νέοι αρχιτέκτονες αποδεικνύουν εμπράκτως πως ορισμένες φορές τα εμπόδια είναι αυτά που γεννούν ιδέες, κατάλληλες για την αντιμετώπιση ενός προβλήματος. Έτσι, ίσως να μην υπάρχει η δυνατότητα αγοράς, ωστόσο υπάρχει αυτή της ανταλλαγής και της απόκτησης ενός βιβλίου που πριν είχε κάποιος άλλος. Εξάλλου τα βιβλία δεν είναι προορισμένα για να παραμένουν στα ράφια μιας βιβλιοθήκης, αχρησιμοποίητα αφού διαβαστούν, και να γεμίζουν με σκόνη· αυτό τα καθιστά άχρηστα ως πομπούς γνώσης. Εκπληρώνουν πραγματικά τον σκοπό τους μονάχα όταν κυκλοφορούν από χέρι σε χέρι και διαβάζονται από όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα. Όμως πέραν αυτού, η ύπαρξη της ανταλλακτικής βιβλιοθήκης ενισχύει και την κοινωνική αλληλεπίδραση ανάμεσα στους χρήστες της. Η ιδιαίτερη αυτή σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ τους θα οδηγούσε κάποιον στο συμπέρασμα του πόσο αναγκαία είναι η ύπαρξη του κοινωνικού συνόλου και ποιος είναι ο ρόλος του ατόμου μέσα σε αυτό. Κι αυτός δεν είναι άλλος απ’ το να είναι συνάνθρωπος. Άραγε θα μπορούσε να αποτελέσει την απαρχή για να σπάσει η ανθρώπινη αποξένωση που γεννά ο σύγχρονος ασφυκτικός τρόπος ζωής;
Ο Χόρχε Λούις Μπόρχες φανταζόταν τον παράδεισο σαν ένα είδος βιβλιοθήκης. Ο Λευτέρης και η Ειρήνη-Αιμιλία τον σχεδιάζουν. Μπορεί το να αλλάξει αυτός ο κόσμος να μην είναι εύκολη υπόθεση, ωστόσο το να γίνει πιο όμορφος είναι εφικτό. Μοναδική προϋπόθεση το μεράκι. Κι αυτό απ’ ότι φαίνεται το διαθέτουν!