Με περίσσια εκφραστικότητα ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας χαρακτήρισε χθες τις “αγορές” ως συνωμοσία κλεφταράδων. Με αρκετά γλαφυρό και γραφικό τρόπο ο Κος Χριστόφιας εξέφρασε την άποψη πολλών πολιτών του Ευρωπαϊκού νότου η οποία σπανίως ακούγεται από το στόμα ενός πολιτικού προσώπου του βεληνεκούς του κου Χριστόφια. Ένας χαρακτηρισμός ο οποίος από πολλούς θα επικροτηθεί. Άλλοι όμως θα σκεφτούν λίγο καλύτερα πόσο εύκολα παρερμηνεύεται η λειτουργία της σύγχρονης οικονομίας.
Οι αγορές, τα “golden boys” με τους παχυλούς μισθούς, οι οίκοι αξιολόγησης και τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεν αποτελούν φιλανθρωπικούς οργανισμούς. Καλώς ή κακώς έχουν δημιουργηθεί για να βγάζουν κέρδος με κάθε τρόπο όπως το περίπτερο και το μανάβικο της γειτονιάς μας. Όσο η διεθνής πραγματικότητα τους το επιτρέπει, θα το κάνουν. Σίγουρα τα συμφέροντα που κρύβονται πίσω από κάθε ανακοίνωση της Fitch και της Goldman Sachs δεν είναι εύπεπτα από την πολιτική σκηνή μικρών ευρωπαϊκών κρατών και πόσο μάλλον από το ευρύ κοινό και τους πολίτες μιας φτωχής – σε τεχνοκρατικούς όρους – χώρας όπως η Ελλάδα, η Ιρλανδία ή η Ισπανία. Το εάν τα εν λόγω χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μας υποβαθμίζουν σε κάθε ευκαιρία δεν είναι αποτέλεσμα μόνο της δικής τους απληστίας και ανάγκης για κερδοφορία. Άλλωστε αυτοί κερδίζουν είτε εμείς πτωχεύσουμε είτε όχι – έχουν χρηματοοικονομικά προϊόντα με πολύ αξιόλογες πωλήσεις τα οποία βασίζονται και στα δύο ενδεχόμενα. Η δική τους απληστία τρέφεται τόσο από την αδυναμία της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών να θέσουν τα σωστά όρια για τη λειτουργία τους όσο και από την πλήρη αδυναμία των χωρών του νότου να σταθούν αξιοπρεπώς στα πόδια τους με δική τους παραγωγή, χωρίς την κραυγαλέα ανάγκη για δανεικά από πλουσιότερες χώρες, με λιγότερη γραφειοκρατία και προσελκύοντας περισσότερες και πιο αξιόλογες επενδύσεις.
Δεν είμαστε σε θέση να ορίσουμε τους ηθικούς και κοινωνικούς φραγμούς οποιασδήποτε επιχείρησης – ειδικά όταν αυτή επωφελείται από τη μιζέρια εκατομμυρίων πολιτών. Αυτό ίσως να πρέπει να το κάνουν αυτοί που έχουν τη δύναμη, τον τρόπο και την ανάλογη θέση στην πολιτική σκηνή ολόκληρου του κόσμου. Αυτό που σίγουρα μπορούμε όμως να κάνουμε είναι να σταματήσουμε να επιβεβαιώνουμε τις επιλογές των αγορών. Να παύσουμε να δίνουμε τις αφορμές για περαιτέρω υποβαθμίσεις και αρνητικές αξιολογήσεις των εν λόγω οίκων. Να δουλέψουμε σκληρά θέτοντας μακροπρόθεσμους στόχους, να κοιτάξουμε το γενικό καλό και όχι μόνο το μικρόκοσμό μας και να εξαλείψουμε κάθε αντίληψη η οποία σχετίζεται με τους τεμπέληδες Έλληνες οι οποίοι ζουν με δανεικά τα τελευταία 30 χρόνια. Και τότε το λουκέτο θα το βάλουν αυτοί οι “κλεφταράδες” οι οποίοι δεν θα έχουν με τι να ασχοληθούν, όχι το μανάβικο της γειτονιάς…