Ο άνθρωπος εμφανίστηκε στη Γη πριν από την εμφάνιση της γραφής, η περίοδος αυτή ονομάζεται Προϊστορία.
Η πρώτη εμφάνιση του ανθρώπου χρονολογείται 2,5 εκατομμύρια χρόνια πριν. Την εποχή της Προϊστορίας ο άνθρωπος προσπαθεί με οποιονδήποτε τρόπο να βελτιώσει τα τεχνολογικά του μέσα, έτσι διακρίνουμε δύο εποχές στην Προϊστορία:
Α) Εποχή Λίθου, η οποία περιλαμβάνει την Παλαιολιθική και τη Μεσολιθική εποχή (εμφάνιση ανθρώπου – 6500 π. Χ.) και τη Νεολιθική (τελειώνει το 3000 π. Χ.)
Β) Εποχή Χαλκού (3000 – 1100 π. Χ.)
ΕΠΟΧΗ ΛΙΘΟΥ
ΠΑΛΑΙΟΛΙΘΙΚΗ ΚΑΙ ΜΕΣΟΛΙΘΙΚΗ ΕΠΟΧΗ
Η πρώτη εμφάνιση του ανθρώπου στη γη
Οι πρώτοι άνθρωποι εμφανίζονται στην Αφρική πριν από 2,5 εκατομμύρια χρόνια. Οι επιστήμονες ονόμασαν αυτή την κατηγορία ανθρώπων “Ικανό άνθρωπο – Homo habilis”, ζει ομαδικά και κατασκευάζει εργαλεία. Τον διαδέχεται ο “Όρθιος άνθρωπος – Homo erectus”, ο οποίος βελτιώνει τα εργαλεία και ανακαλύπτει τη φωτιά. Ακολουθεί ο “Σοφός άνθρωπος – Homo sapiens”, διαθέτει μεγαλύτερο εγκέφαλο από τους προηγούμενους και θάβει τους νεκρούς (κάτι που δεν έκαναν οι προηγηθέντες). Στο τέλος, εμφανίζεται ο “Σοφότατος άνθρωπος – Homo sapiens sapiens” που ασχολείται με την τέχνη κι εξαπλώνεται σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η ζωή του ανθρώπου κατά την Παλαιολιθική και Μεσολιθική εποχή
Ο άνθρωπος την περίοδο εκείνη έβρισκε καταφύγιο σε σπηλιές, ακολουθούσε τα θηράματά του και προτιμούσε να εγκατασταθεί για λίγο διάστημα κοντά σε κάποια όχθη ποταμού ή κάπου που να υπάρχει νερό. Ασχολείται με το κυνήγι, συλλέγει τροφές, αλλά και με το ψάρεμα. Τα θηράματα διαφέρουν ανά περιοχή: Ανατολική Ευρώπη: μαμούθ, Δυτική Ευρώπη: τάρανδος, αίγαγρος, αντιλόπη, Μεσογειακή Ευρώπη: βόδια, ελάφια, ίπποι (αποτελούν τροφή για τον άνθρωπο). Τα όπλα και εργαλεία του τα κατασκευάζει από κόκκαλα και κέρατα ζώων. Το κρύο το αντιμετωπίζει με τα δέρματα των ζώων.
Ο σοφός άνθρωπος τοποθετούσε στους τάφους των νεκρών του διάφορα κτερίσματα, δηλαδή αντικείμενα του νεκρού με μεγάλη αξία. Αυτό ήταν μια τρανή απόδειξη ότι πιστεύει στη μεταθανάτιο ζωή.
Τέχνη
Δημιουργούνταν αντικείμενα (τέλη παλαιολιθικής εποχής) , τα οποία πέρα από την κάλυψη των βασικών αναγκών των ανθρώπων, είχαν και συμβολικό χαρακτήρα. Στα αντικείμενα αυτά περιλαμβάνονταν ζωγραφικές παραστάσεις και μικρά αγάλματα κατασκευασμένα από πηλό, πέτρα ή κόκκαλα. Δημιουργούνταν και κοσμήματα (βραχιόλια, περιδέραια). Έχουν βρεθεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες σπηλαιογραφίες ανθρώπων ή ζώων, ζωγραφισμένες ή χαραγμένες σε τοίχους. Την εποχή αυτή ξεκινά και η πίστη στη θρησκεία.
Μαρία Ρέκλου, Φοιτήτρια του τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας Δ.Π.Θ.