Πόσο θαυμαστό είναι αν μη τι άλλο, το γεγονός ότι κάποιοι άνθρωποι αντιλαμβάνονται ορισμένα πράγματα πολύ νωρίτερα από όλους τους υπόλοιπους; Το γεγονός για παράδειγμα ότι αντιλαμβανόμαστε, τώρα εν καιρώ συνολικής κρίσης και οικονομικής ύφεσης, κάποια συνολικά ζητήματα, φιλοσοφικού περιεχομένου, που αφορούν όμως άμεσα την ζωή μας, όπως αυτό της ελευθερίας, την στιγμή που θα έπρεπε να έχουμε στοχαστεί επί αυτών εκ των προτέρων. Της πραγματικής όμως ελευθερίας όπως την αντιλαμβανόμαστε πραγματικά όταν μιλούμε γι’αυτήν, ή τουλάχιστον όπως την ορίζει το Σύνταγμα, και όχι συγκριτικά με άλλες εποχές, που θεωρούνται χρόνια σκλαβιάς, όπου κατά την προσωπική μου άποψη υπήρχε απλά “λιγότερη ελευθερία” σχετικά με την περίοδο που διανύουμε. Πόσο συνετό και σωστό είναι να ποσοτικοποιούμε και να συγκρίνουμε τις ελευθερίες των διαφόρων περιόδων είναι μια καλή ερώτηση, νομίζω όμως ότι στέκει και θα εξηγήσω στη πορία το γιατί.
Το άρθρο αυτό το έγραψα με αφορμή την σχετικά πρόσφατη επέτειο της απελευθέρωσης της Αθήνας, σκεπτόμενος πάντα και τις γιορτές και τις επετείους για την επελευθέρωση συνολικά της Ελλάδας, από την τουρκοκρατία, την γερμανική κατοχή, την δικτατορία και τα λοιπά, που πραγματοποιούνται ξανά και ξανά. Αλλά στη πραγματικότητα είμαστε ελεύθεροι; Και πόσο ελεύθεροι είμαστε; Είμαι σίγουρος ότι την ίδια σκέψη κάνουν αυτή την στιγμή μαζί μου χιλιάδες άνθρωποι, Έλληνες και μή, μαζί με τα πολλαπλά προβλήματα που μπορεί να έχει καθένας μας εν όψει κρίσης. Και την ίδια σκέψη έκαναν χιλιάδες Έλληνες κατα την διάρκεια της τουρκοκρατίας, της κατοχής και της δικτατορίας, μόνο που σε εκείνη την περίπτωση η απάντηση ήταν προφανής… δεν ήταν καθόλου ελεύθεροι και δεν υπήρχε καθόλου ελευθερία.
Θα σημειώσω μόνο κάτι που κατα την γνώμη μου είναι εξαίρεση σε αυτά που παραθέτω, μιας και μου αρέσει πάντα να εκφράζω την αποψή μου. Ας σκεφτούμε για μια στιγμή καχύποπτα και έξω από το κουτί. Η εξαίρεση λοιπόν αυτή είναι την περίοδο της τουρκοκρατίας όπου με μια απλή λογική σκέψη μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι οι Έλληνες είχαν πλέον συνηθίσει τον ζυγό και πλέον μετά από 400 χρόνια σκλαβιάς είχαν αφομοιωθεί, παρόλες τις εθνοπατριωτικές κορώνες που έχουμε συνηθίσει να ακούμε και που κατά την γνώμη μου υποβιβάζουν την νοημοσύνη μας. Η επανάσταση ξέσπασε από μια ομάδα ανθρώπων με παρακίνηση των Μεγάλων Δυνάμεων που είχαν συμφέρον εκείνη την χρονική στιγμή από μια τέτοια επανάσταση.
Όμως αυτές τις σκέψεις περί ελευθερίας τις έκαναν και ελάχιστοι άνθρωποι, σε περιόδους άνθησης του τόπου μας και γενικά του οικονομικού συστήματος και έβλεπαν την επερχόμενη κρίση που θα φέρει τον άνθρωπο αντιμέτωπο με κάποιες ιδέες και αρχές. Ποιός άνθρωπος θα σκεφτόταν την περίοδο του 1980-1990 που θεωρητικά υπήρχε ανάπτυξη και άνθιση με ικανοποιητικούς μισθούς και συντάξεις; Κι όμως υπήρχαν ορισμένοι. Αυτοί δεν αξίζουν το λιγότερο ένα μπράβο; Η κρίση μας κάνει να επιστρέφουμε στην βάση των πάντων και να στοχαζόμαστε πολλές φορές. Αυτό δεν είναι κακό. Όμως υπάρχουν κάποιοι που δεν περιμένουν την κρίση για να στοχαστούν περί της ελευθερίας. Ούτε να τους περικοπεί ο μισθός περί το 40-50% για παράδειγμα ή περισσότερο, για να θυμηθούν τον Θεό ή να πούν “Βοήθα Παναγιά”.
Στις μέρες μας έχουμε Προεδρευομένη Δημοκρατία και βασική αρχή της Δημοκρατίας είναι η Ελευθερία. Τι ελευθερία υπάρχει όμως όταν φοβάσαι να πείς τα πιστεύω σου δημόσια, φοβούμενος μην σε στοχοποιήσουν οι αντιπάλων πεποιθήσεων παρατάξεις; Τι ελευθερία υπάρχει όταν φοβάσαι να κυκλοφορήσεις στο δρόμο; Τι ελευθερία υπάρχει όταν δεν μπορείς ή καλύτερα δεν σε αφήνουν να ζείς την ζωή που θέλεις, και τι ελευθερία υπάρχει όταν φοβάσαι να ονειρευτείς, μην τυχόν σε πούν ονειροπόλο ή ιδεολόγο αυτοί που σε θέλουν δεμένο χειροπόδαρα στην σπηλιά, αυτοί που σε κρατούν με βαρίδια χαμηλά, να πατάς στην γή με το κεφάλι στο χώμα. Και εν τέλη τι ελευθερία υπάρχει όταν υφίσταται ο φόβος σε μία κοινωνία;
Πόσο άξιοι φαντάζουν όσοι προβληματίζονται έτσι σε υγιείς περιόδους;
