Το στοιχείο το οποίο περιπλέκει τις συνθήκες διαβίωσής μας στις κοινωνίες είναι ο ανθρώπινος παράγοντας. Ως άνθρωποι, είμαστε υπαίτιοι για την πολυπλοκότητα και την πληθώρα των νόμων, τις ηθικές αξίας, τα πρότυπα, τις ελευθερίες αλλά και τους περιορισμούς της. Πολλοί από εμάς, έστω και στην είδηση της κύρωσης ή απόρριψης μιας δραστηριότητας που σχετίζεται με άλλα άτομα, συνθήκες και καταστάσεις, συνήθως αντιδρούν πατερναλιστικά. Το φαινόμενο του πατερναλισμού δεν έγκειται στις πολιτικές πεποιθήσεις, ούτε στο μορφωτικό επίπεδο, στο φύλο καθώς και στην ηλικία των ατόμων, παρόλα αυτά εξακολουθεί να ενυπάρχει και να δομεί τις ζωές των ανθρώπων. Τι σημαίνει όμως πατερναλισμός;
Η νοοτροπία εκείνη που σηματοδοτεί τον προστατευτισμό, δηλαδή η πεποίθηση ότι οι άνθρωποι είναι και φέρονται σαν ανήλικα παιδιά, τα οποία δεν δύνανται να διασφαλίσουν την ακεραιότητα τους, προφυλάσσοντας τον εαυτό τους και τους γύρω τους. Ως εκ τούτου χρειάζονται προστασία. Αυτό λοιπόν είναι ο πατερναλισμός και υποδιαιρείται σε κοινωνικό και νομικό. Ο κοινωνικός είναι η περιφρόνηση των «ελίτ» έναντι των μαζών και ο νομικός πατερναλισμός είναι το «δίκαιο» που δεν πρέπει να αφήνει τους ανθρώπους να βλάπτουν τους εαυτούς τους, να εκθέτουν τις ζωές τους, να διασκεδάζουν, να αυτοπροσδιορίζονται, να αποκομίζουν χρήματα και να ζούν με τρόπους που οι ίδιοι επιθυμούν. Αλλά με βάση των συνηθέστερων τρόπων της κοινωνίας.
Παραδείγματα του παραπάνω φαινομένου μπορούν να ερμηνευθούν με βάση τα δικαιώματά μας, από τα σημαντικότερα και μη. Η ανάγκη των ανθρώπων για ελευθερίες είναι ακατάπαυστη, επομένως και η ανάγκη λιγότερου περιορισμού, όμως ορισμένοι συντηρητικοί νόμοι σε συνάρτηση με τους πολίτες της κοινωνίας, παρεμποδίζουν την εξέλιξη, την εναρμόνιση και την ωρίμανση σκέψεων και επιλογών του ανθρώπου. Δύσκολα κανείς μπορεί να επιλέξει ένα τρόπο ζωής ή να επιζητά ένα αυτονόητο δικαίωμα (που σε άλλες χώρες είναι νομικά κατοχυρωμένο), δίχως κοινωνική κριτική ή καθολική απαγόρευση βάσει νόμου.
Γνωρίζουμε καλύτερα πλέον πως να επικρίνουμε κάποιον ή κάποια για διάφορους λόγους που εμείς θεωρούμε ότι γνωρίζουμε καλύτερα με αποτέλεσμα να αποτρέπουμε και να αποκλείουμε προτιμήσεις που δεν εναρμονίζονται με τις δικές μας. Γνωρίζουμε καλύτερα πλέον πως να στερούμε δικαιώματα σε μειονότητες που δεν ζημιώνουν άμεσα την ζωή, την ιδιοκτησία, και την ελευθερία μας, μόνο και μόνο διότι δεν σχετίζονται με τις πεποιθήσεις μας, την ηθική μας και την ηθική της υπόλοιπης κοινωνίας. Γνωρίζουμε καλύτερα πλέον πως να υποχρεώνουμε κάποιον να κάνει ή να μην κάνει κάτι διότι έτσι υποτίθεται ότι είναι καλύτερο για αυτόν. Γνωρίζουμε καλύτερα πλέον πως να περιορίσουμε την ελευθερία των άλλων, με θεσμοθετήσεις νόμων που δεν βλάπτουν ούτε περιορίζουν δικά μας συμφέροντα (ή έτσι νομίζουμε). Γνωρίζουμε καλύτερα πλέον πως να δημιουργούμε φυλακές για εμάς και για τους συνανθρώπους μας, παραγκωνίζοντας έτσι την ικανότητά μας να είμαστε οι δημιουργοί των κλειδιών της ελευθερίας μας. Γνωρίζουμε καλύτερα πλέον πως να είμαστε πατερναλιστές και όχι κύριοι του εαυτού μας.
«Το άτομο είναι κυρίαρχο πάνω στον εαυτό του, πάνω στο σώμα του και στο μυαλό του». Αν κάποιος πιστεύει στην παραπάνω θέση γιατί να μην υποστηρίζει ότι η ίδια θέση πρέπει να ισχύει για όλους;
Tο παρόν άρθρο, όπως και κάθε άλλο στην ιστοσελίδα, αντικατοπτρίζει τις απόψεις του αρθρογράφου και όχι απαραίτητα του newsfilter.gr
One Comment
Ανώνυμος
Πιστεύω ότι το συγκεκριμένο άρθρο σε βάζει σε σκέψεις, για το πως ζούμε και το πως θα πρεπε να ζουμε. Είναι ένα άρθρο που όλοι πρέπει να διαβάσουν.