Στον δικό μας κόσμο, έχουμε την ανάγκη να δίνουμε ορισμούς κι εξηγήσεις σε κάθε έννοια και να την “βάζουμε σε κουτάκια”. Αυτό συμβαίνει και στις λέξεις-έννοιες: καλλιτέχνης, τέχνη, ηθοποιός κ.λπ. Τι σημαίνει όμως η λέξη ηθοποιός; Ή, για να το διατυπώσουμε καλύτερα, τι σημαίνει να είσαι ηθοποιός; Δε νομίζω ότι η απάντηση μπορεί να δοθεί τόσο στεγνά κι απόλυτα, σα να ορίζαμε λέξεις όπως: μήλο, παιδί, αυτοκίνητο. Δεν έχει σημασία το μέγεθος του αντικειμένου, το πόσο συχνά το συναντάμε στη ζωή μας και το πόσο εξοικειωμένοι είμαστε με αυτό. Τον ήλιο, για παράδειγμα,δεν έχουμε τη δυνατότητα ούτε να τον αγγίξουμε, ούτε να τον αντικρίσουμε απόλυτα. Κι όμως, μπορούμε να εξηγήσουμε και να τον ορίσουμε βάσει των αισθήσεών και τις γνώσεών μας. Αυτός ο ορισμός δεν αλλάζει και δε μπορεί να υπάρξει ένας άλλος που θα τον αναιρέσει.
Μπορούμε όμως, με την ίδια απολυτότητα, να εξηγήσουμε, τι είναι ψυχή; Έχουν δοθεί τουλάχιστον 4 ορισμοί για το τι μπορεί να είναι η ψυχή, εάν κι εφόσον δεχτούμε το γεγονός ότι υπάρχει, που ο ένας ορισμός αντικρούει κι αναιρεί τον άλλο. Την ψυχή, που είναι το όπλο ή εργαλείο του ηθοποιού, δεν μπορούμε να την εξηγήσουμε απόλυτα. Έτσι, δε μπορούμε να εξηγήσουμε και το τι σημαίνει να είσαι ηθοποιός.
“Αυτός που ποιεί ήθος”. Τι σημαίνει ήθος όμως, και πώς μπορεί κάποιος να ποιεί ήθος; Άλλη μία έννοια που δε μπορούμε να την κλείσουμε σε κουτάκι. Ας σταθούμε όμως για λίγο. Μία γυναίκα, που πηγαίνει με άνδρες επί πληρωμή, χαρακτηρίζεται ανήθικη, δεν ποιεί ήθος. Μία ηθοποιός όμως, μπορεί να υποδυθεί μία τέτοια γυναίκα ποιώντας ήθος. Η διαφορά είναι στο ότι η πρώτη το κάνει στ’ αλήθεια και η δεύτερη στα ψέματα; Αν θεωρήσουμε ότι η πρώτη είναι εξαναγκασμένη από κάποιον, κι απειλείται πως, αν δεν πηγαίνει με τους άνδρες αυτούς, θα τη σκοτώσει. Τότε αναθεωρούμε και δεν τη χαρακτηρίζουμε ανήθικη. Σάμπως όμως, δε θα βρεθεί κάποιος να πει ότι είναι ανήθικη επειδή προτιμάει να ζήσει, πουλώντας το κορμί και την ψυχή της; Συνειδητοποιούμε λοιπόν, πως είναι σχετικά και διαφέρουν ανάλογα με την πρόθεση που έχει κάποιος και με τις συνθήκες στις οποίες βρίσκεται. Για τις έννοιες που συναντήσαμε μέχρι στιγμής (ψυχή και ήθος), τη μόνη εξήγηση που, με απόλυτο τρόπο, μπορούμε να δώσουμε είναι πως αποτελούν ιδεές. Η ψυχή είναι ιδέα. Δε μπορείς να την αγγίξεις, να τη δεις, να την εξηγήσεις. Μπορείς να τη νιώσεις, να τη φανταστείς. Κι ο ηθοποιός είναι μια ιδέα. Νιώθει, φαντάζεται, αφήνεται ελεύθερος κι εκφράζεται με εργαλείο την ψυχή του κι ασπίδα την αλήθεια. Τη δική του αλήθεια. Εάν είναι αληθινός, ποιεί ήθος. Για να σκεφτούμε: Όσοι δηλώνουν ηθοποιοί, ποιούν στην πραγματικότητα ήθος;