Ο όρος bodyshaming είναι νοηματική εφεύρεση των τελευταίων ετών, ωστόσο υπάρχει πιθανότατα από τότε που υπάρχουν οι άνθρωποι και τα σωματικά πρότυπα που προβάλλονται ακολουθούμενα από κανόνες των τέλειων αναλογιών. Σύμφωνα με το urban dictionary το body shaming σημαίνει να κάνεις κάποιον/α να ντρέπεται για το σώμα του/της. Εκφράσεις όπως “Είναι κοκκαλιάρα, είναι πολύ χοντρός, θα ήταν όμορφη αν ήταν αδύνατη, είναι τόσο χοντρός που απορώ πως έχει κοπέλα..” είναι μερικά μόνο δείγματα που λίγο ή πολύ χρησιμοποιούν οι άνθρωποι, ηθελημένα και μη, και καταδεικνύουν ακριβώς τη συλλογική συνείδηση όσον αφορά την εικόνα του τέλειου σώματος που μας έχει εντυπωθεί από τα Μέσα.
Εκφράστηκε γλαφυρά από τον Leonardo Da Vinci με το διάσημο σκίτσο του “ο Άνθρωπος του Βιτρούβιου”, όπου αποτυπώνονται οι τέλεια συμμετρικές αναλογίες του Μεσαίωνα με γεωμετρικούς υπολογισμούς. Προφανώς οι συμμετρία του σώματος και οι φαινομενικά τέλειες αναλογίες απασχολούν τον ανθρώπινο νου και την κοινωνία από πολύ παλιά. Στις μέρες μας οι τέλειες αναλογίες αποτυπώνονται στη μόδα μέσω των εντύπων και των social media. Μάλιστα η αποτύπωση και η εμμονή με τις τέλειες αναλογίες έχει οδηγήσει τα τελευταία 15 τουλάχιστον χρόνια στην έξαρση του φαινομένου της νευρικής ανορεξίας, της βουλιμίας και γενικότερα των διατροφικών διαταραχών. Θύματα αυτής της εμμονικής επιμονής στην προβολή του σωματότυπου των “τέλειων” αναλογιών είναι νέοι άνθρωποι, κυρίως εφηβικής ηλικίας.
Τις τελευταίες δυο δεκαετίες έχει προβληθεί εκτενώς ένας συγκεκριμένος σωματότυπος από τα περιοδικά μόδας, τις διαφημίσεις και τα κοινωνικά δίκτυα ως η τέλεια εικόνα του σώματος. Πολλές φορές τα πρότυπα που προβάλλονται αποτελούν ένα άπιαστο όνειρο για πολλά νέα άτομα, άνδρες και γυναίκες. Μάλιστα, η υπερβολική χρήση του ρετουσαρίσματος πάνω στα σώματα των μοντέλων εντείνει το πρόβλημα του άπιαστου “τέλειου σώματος”. Φυσικά, η βιομηχανία της μόδας προσπαθεί για αυτό ακριβώς. Να καταστήσει τα μοντέλα τόσο άπιαστα που το κοινό να θέλει απεγνωσμένα να τα φτάσει. Και πάνω σε αυτή τη φιλοσοφία-έκτρωμα χτίζεται ο μύθος της μόδας. Διότι όσο πιο αδύνατη τόσο πιο όμορφη. Άλλωστε, οι φαρμακευτικές και καλλυντικές εταιρίες βομβαρδίζουν το κοινό με διαφημίσεις σκευασμάτων αδυνατίσματος με αμφιβόλου αποτελέσματος και ποιότητας συστατικών. Οι γυναίκες είναι τα πρώτα θύματα, αν και όχι απόλυτα, αυτής της πολιτικής του “τέλειου σώματος”.
Ωστόσο, μετά από τα πολλαπλά κρούσματα ασθενείας από νευρική ανορεξία, με θύματα ακόμη και διάσημες γυναίκες, όπως η Eva Herzigova, η Kate Bosworth και η Angelina Jolie, που κάποιες φορές οδηγούν τα θύματα σε θάνατο, με επακόλουθο την κατακραυγή ενάντια στα μη υγιεινά πρότυπα που προβάλει ο χώρος της μόδας, κάτι άρχισε να αλλάζει. Η στροφή που συντελείται τα τελευταία χρόνια στο χώρο της μόδας αποσκοπεί στην απεικόνιση πιο “ρεαλιστικών” μοντέλων. Αυτό το μήνα το αμερικανικό περιοδικό “Sports Illustrated” φιλοξένησε στο εξώφυλλό του το μοντέλο Ashley Graham, η οποία διαθέτει διαφορετικές αναλογίες από αυτές που μας βομβάρδιζαν τα προηγούμενα χρόνια τα περιοδικά. Η Graham χαρακτηρίζεται ως plus-size model και προβάλλει ένα σώμα με καμπύλες. Πριν λίγες μέρες το διάσημο πρακτορείο μοντέλων IMG έκλεισε συμβόλαιο με τον Zach Miko, o οποίος διαφήμιζε προηγουμένως ρούχα για τη φίρμα ρούχων Target ως το μόνο plus-size ανδρικό μοντέλο της εταιρίας. Επίσης, στο τεύχος του προσεχούς μήνα το περιοδικό “Women’s Running” έχει στο εξώφυλλό του την Nadia Aboulhosn, η οποία χαρακτηρίζεται ως plus-size model. Ωστόσο,το νεαρό μοντέλο προσπαθεί να περάσει το μήνυμα ότι κάθε σωματότυπος μπορεί να χαρακτηρίζεται από υγεία και όχι μόνο ο αδύνατος σωματότυπος. Άλλωστε, προσπαθεί να απεκδυθεί το χαρακτηρισμό του plus-size model, καθότι ουσιαστικά πιστεύει ότι τέτοιοι χαρακτηρισμοί διαχωρίζουν εμμέσως το κανονικό σώμα από το plus-size. Ως plus-size προσδιορίζεται το σώμα μεγάλου μεγέθους και θεωρητικά κάτι τέτοιο καταδεικνύει ένα ρατσισμό για το σώμα. Πολλές κοπέλες και νεαροί άνδρες πάντως έχουν εμπνευστεί από τέτοιες κινήσεις και γίνονται όλο και πιο υποστηρικτικές απέναντι στο κίνημα για ένα σωματότυπο σε μεγαλύτερη ποικιλία μεγέθους.
Ας ελπίσουμε αυτό το κίνημα να μην αποτελεί άλλη μια “μόδα” ή καπρίτσιο για τη βιομηχανία της μόδας και να αποτελέσει την αρχή μιας νέας εποχής στη δημόσια προβολή του σώματος και να οδηγήσει στην ολοένα και μεγαλύτερη αποδοχή του σώματός μας. Διότι το ρετουσάρισμα δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Κάθε γυναίκα έχει τις ραγάδες της, την κυτταρίτιδα της, τις “ατέλειές” της και όλα αυτά την κάνουν ξεχωριστή και τέλεια. Κάθε άνδρας έχει την κοιλίτσα του, τις ρυτίδες του, τις “ατέλειές” του και όλα αυτά τον κάνουν ξεχωριστό και τέλειο. Και η αποδοχή του σώματός μας είναι είναι το κλειδί.