Καλό χειμώνα σε όλες και όλους. Γενικά ο Δεκέμβριος είναι μήνας χριστουγεννιάτικου στολισμού και εορτών, ωστόσο και σε κινηματογραφικό επίπεδο το κλίμα είναι συνήθως πολύ θετικό. Κι αυτό γιατί αρκετές από τις καλύτερες ταινίες της εκάστοτε χρονιάς κυκλοφορούν αυτή την εποχή, στα τέλη του έτους. Θα αναλύσουμε στο άρθρο αυτό τρεις φετινές κυκλοφορίες, ταξιδεύοντας νοητά στη Νότια Κορέα, στη Νέα Υόρκη, τη βόρεια Αγγλία και το παγωμένο Ελσίνκι.
Περασμένες Ζωές (Past Lives) – Ρομαντικό δράμα, 105΄
Σκηνοθεσία: Celine Song
Πρωταγωνιστούν: Greta Lee, Teo Yoo, John Magaro
Δύο παιδικοί φίλοι από τη Σεούλ χάνονται μεταξύ τους όταν η οικογένεια της κοπέλας μεταναστεύει στην Αμερική. Θα βρεθούν εκεί, στη Νέα Υόρκη, είκοσι χρόνια αργότερα, για να θυμηθούν το παρελθόν, να αναλύσουν το παρόν, να αποφασίσουν για το μέλλον.
Μια γλυκιά, ρομαντική ταινία που αναμειγνύει Δύση και Ανατολή, αναμνήσεις και αποφάσεις, μαθήματα ζωής και διλήμματα χωρίς απαντήσεις. Ένα μάλλον μη τυπικό ερωτικό τρίγωνο, η μετανάστευση, τα πολλά “what ifs” της ζωής, τα μονοπάτια στα οποία βαδίζουμε χωρίς να το φανταστούμε, όλα περνούν από το μικροσκόπιο. Η σκηνοθεσία είναι εξαιρετική, βάζοντας γνωστά και άγνωστα τοπία της Νέας Υόρκης στο κάδρο αυτής της αργά εξελισσόμενης αλλά σε καμία περίπτωση βαρετής ιστορίας. Τα καλύτερα στοιχεία δύο διαφορετικών κινηματογραφικών κόσμων, του χολιγουντιανού και του (συνεχώς εξελισσόμενου) νοτιοκορεατικού δημιουργούν μια από τις καλύτερες ρομαντικές ταινίες των τελευταίων ετών. Γλυκιά, αλλά όχι γλυκανάλατη, αναλυτική, αλλά όχι προβλέψιμη, ρεαλιστική, αλλά όχι απαισιόδοξη. Το φινάλε αποτελεί το “κερασάκι στην τούρτα” του απλού αλλά πολύ επιτυχημένου αυτού εγχειρήματος, αφήνοντας τους θεατές με το χαμόγελο, αλλά ταυτόχρονα με σκέψεις και προβληματισμούς, ενίοτε και για μας τους ίδιους, καθώς η ταύτιση, μερικώς, έστω, με τους χαρακτήρες είναι αναπόφευκτη.
Η Τελευταία Παμπ (The Old Oak) – Κοινωνικό δράμα, 112’
Σκηνοθεσία: Ken Loach
Πρωταγωνιστούν: Dave Turner, Ebla Mari, Claire Rodgerson
Μια παρακμάζουσα κωμόπολη στη βορειοανατολική Αγγλία γίνεται τόπος προσέλκυσης μεταναστών λόγω του χαμηλού κόστους ζωής, δημιουργώντας διαμάχες ανάμεσα στους κατοίκους. Ο ιδιοκτήτης της τελευταίας παμπ εκεί, η οποία απειλείται με λουκέτο, βρίσκεται στη μέση της κατάστασης.
Γνωστός για τις αιχμηρές, μελαγχολικές του περιγραφές της σύγχρονης βρετανικής κοινωνίας, ο Ken Loach επιστρέφει εδώ συνδυάζοντας τα οικονομικά προβλήματα της βόρειας Αγγλίας με τον πρόσφατο πόλεμο της Συρίας και την προσπάθεια μιας ομάδας προσφύγων να ενσωματωθούν στη ταλαιπωρημένη τοπική κοινωνία. Τα ρατσιστικά ένστικτα και ο φόβος “αντικατάστασης” της τελευταίας ενεργοποιούνται, με αποτέλεσμα μια διαμάχη μεταξύ των φτωχοποιημένων ντόπιων και των πολύπαθων προσφύγων και μεταναστών, στη μέση της οποίας βρίσκεται ο κεντρικός ήρωας, ο ιδιοκτήτης της τελευταίας παμπ του χωριού, ο οποίος αναπτύσσει ταυτόχρονα μια φιλική σχέση με μία από τις μετανάστριες. Παρά τη φτώχεια, το ρατσισμό, τη φρίκη του πολέμου και τα γκρίζα, αποβιομηχανοποιημένα τοπία της βόρειας Αγγλίας στα οποία εστιάζουν τα περισσότερα πλάνα, η ταινία έχει σκοπό να προβάλει την ανθρώπινη πλευρά του θέματος και να καταδείξει ότι η άγνοια αποτελεί βασική πηγή προκατάληψης και μπορεί να υπερνικηθεί. Κάπως αργό και μελαγχολικό, αλλά το φινάλε αποζημιώνει.
Πεσμένα Φύλλα (Kuolleet lehdet) – Ρομαντική μαύρη κωμωδία, 81΄
Σκηνοθεσία: Aki Kaurismaki
Πρωταγωνιστούν: Alma Pöysti, Martti Suosalo, Jussi Vatanen
Δύο μοναχικοί νέοι από μια υποβαθμισμένη περιοχή της φινλανδικής πρωτεύουσας προσπαθούν να ξεκινήσουν ένα ειδύλλιο, αλλά μια σειρά από περίεργα γεγονότα και καταστάσεις απειλούν να μην τους το επιτρέψουν
Παρακολουθώντας τα Πεσμένα Φύλλα θυμήθηκα γιατί ο Άκι Καουρισμάκι είναι από τους αγαπημένους μου σκηνοθέτες και γιατί είχα χαρεί τόσο όταν έμαθα ότι, σε αντίθεση με παλιότερες δηλώσεις του, δεν αποσύρεται από την ενεργό δράση: για αυτό τον αλλόκοτο, οξύμωρο συνδυασμό μαύρου χιούμορ, σοβαρών καταστάσεων, σύγχρονων προβληματισμών και νοσταλγικής ματιάς στο παρελθόν, αυτόν το ρομαντικό κυνισμό που σε αυτό το βαθμό δε μπορεί να αποδώσει κανένας άλλος δημιουργός. Η ταινία διαδραματίζεται σε μια υποβαθμισμένη περιοχή στο Ελσίνκι, όπου δύο μοναχικοί, προβληματισμένοι νέοι του πρεκαριάτου προσπαθούν να βρουν τον έρωτα, αλλά με πολλά εμπόδια: τον αλκοολισμό, τη φτώχεια, τις ατυχείς συγκυρίες, την ιδιόμορφη κοινωνική έκφραση των Φινλανδών. Μια ταινία γεμάτη αντιθέσεις, που συνδυάζει από τη μία ένα ψυχρό, καταθλιπτικό σύγχρονο background (με διαρκείς αναφορές στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, γεγονός που κλόνισε την κοινωνία της Φινλανδίας λόγω γεωγραφικής εγγύτητας) και από την άλλη αφίσες παλιών ταινιών, ρετρό ρομαντική μουσική, τηλέφωνα παλιάς τεχνολογίας και ήρωες που φαίνονται σαν να βγήκαν από νεοϋορκέζικο romance drama των 1970s. Η ταινία είναι εξαιρετική και απρόβλεπτη, όμως οφείλω να προειδοποιήσω ότι οι ακραίες επιτηδευμένες αντιφάσεις της δεν είναι για όλους: αυτή είναι μια ταινία την οποία είτε αγαπάς είτε απορρίπτεις από το πρώτο δεκάλεπτο.