Σίγουρα σας έχει τύχει να βρίσκεστε κάπου μόνοι σας η με φίλους και να νιώσετε κάποια στιγμή ότι κάτι που ακούτε εκείνη τη στιγμή ή κάνετε το έχετε ξαναδεί η ξαναζήσει.. Είναι άραγε εφικτό κάτι τέτοιο; Σύμφωνα με τους ειδικούς αυτή η παράξενη αίσθηση λέγεται deja vu. Με τον όρο deja vu ο οποίος είναι γαλλικός και σύμφωνα με την ελληνική ερμηνεία του λεξικού είναι η προμνησία. Προμνησία σημαίνει ότι κάποιος έχει την αίσθηση του παράξενου ότι έχει ξαναδεί η βιώσει κάτι αντίστοιχο μ’ εκείνο που βιώνει εκείνη τη στιγμή. Σύμφωνα με έρευνες το 70% των ανθρώπων είχε τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του μια τέτοιου είδους αίσθηση επανάληψης, ότι ξαναζεί ένα παλαιότερο συμβάν. Το deja vu προσδιορίζεται αντίστοιχα ανάλογα με τα συναισθήματα που προκαλεί ή σε τι είδους αισθήσεις αναφέρεται και χωρίζεται στις παρακάτω κατηγορίες:
1) DEJA VECU
Σημαίνει «αυτό το έχω ξαναδεί» και σχεδόν πάντα όταν κάποιος αναφέρει ότι είχε deja vu εννοεί στην πραγματικότητα deja vecu. Είναι η πιο συνηθισμένη μορφή και λανθασμένα συγχέονται οι δύο ονομασίες!
2) DEJA SENTI
Είναι μια αποκλειστικά συναισθηματική κατάσταση και σημαίνει «αυτό το έχω ξανανιώσει».
3) DEJA VISITE
Είναι η πιο σπάνια από τις τρεις περιπτώσεις και σημαίνει «αυτό το έχω ξαναεπισκεφθεί». Είναι η μοναδική αίσθηση η οποία έχει συγκεκριμένες γεωγραφικές και χωρικές διαστάσεις, σε αντίθεση με το deja vecu και το deja senti, τα οποία περιγράφουν αποκλειστικά συναισθήματα.
H επιστημονική έρευνα το ερμηνεύει ως μια ανωμαλία της μνήμης που εσφαλμένα ο εγκέφαλος το θεωρεί ως ένα συμβάν που έχει ξανασυμβεί σε κάποια απροσδιόριστη χρονική στιγμή. Κάποιοι ειδικοί θεωρούν ότι ίσως πρόκειται για νευρολογική διαταραχή ήπια που μπορεί να συμβεί και σε υγιείς ανθρώπους. Σε πιο έντονες περιπτώσεις ίσως σχετίζεται σε πρώιμο στάδιο, σύμφωνα με κάποια μερίδα ειδικών, με επιληψία ή σχιζοφρένεια. Μια ακόμα εξήγηση αναφέρει την οπτική καθυστέρηση, ότι δηλαδή υπάρχει μια καθυστέρηση στη μεταφορά του οπτικού ερεθίσματος από το ένα μάτι στον εγκέφαλο σε σχέση με το άλλο μάτι. Η θεωρία όμως αυτή καταρρίφθηκε όταν καταγράφηκαν εμπειρίες deja vu και από τυφλούς!!
H παραψυχολογική έρευνα, ερμηνεύει το deja vu ως μια θολή μνήμη από προηγούμενες ζωές (μετενσάρκωση) των ανθρώπων. Σύμφωνα με κάποιες θρησκείες, η ψυχή είναι ενέργεια που μεταφέρεται μετά την ολοκλήρωση του κύκλου ζωής από ένα σώμα σ’ ένα άλλο. Τα σώματα φθείρονται ενώ η ψυχή όχι, όποτε μεταβαίνει σ’ άλλο σώμα και κάποιες φορές μπορεί να έχει κάποια ανάμνηση από το τι έχει ζήσει σε προηγούμενους κύκλους ζωής. Καποιοί άλλοι το ερμηνεύουν ως έκτη αίσθηση, γιατί θεωρούν ότι μπορεί να το είχαν ονειρευτεί και ότι μετά πραγματοποιήθηκε. Συνεπώς, το θεωρούν ως ένα προμήνυμα που υλοποιήθηκε εκ των υστέρων από το όνειρο στη ρεαλιστική του μορφή.
Δεν είμαστε σίγουροι ποια ερμηνεία είναι η σωστή και κατά πόσο, σίγουρα θα διίστανται πάντα οι απόψεις των ψυχολόγων και των παραψυχολόγων και θα υπάρξουν και νεότερες μελέτες να καταρρίψουν τις παλιές.. Ίσως τις πιο σπουδαίες αλήθειες τις βιώνει ο καθένας μας, μέσα του, με τον τρόπο του και ας μη μπορεί να τις ερμηνεύσει ή να τις τεκμηριώσει… !!