Ο ιαπωνικός κινηματογράφος γενικά είναι μια από τις μεγάλες σινε-αδυναμίες μου. Παρότι η χρυσή εποχή για το σινεμά της χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου, η εποχή του Kurosawa, του Ozu και του Mizoguchi έχει περάσει προ πολλών δεκαετιών, οι Ιάπωνες εξακολουθούν να γυρίζουν αξιόλογες ταινίες με το δικό τους μοναδικό στιλ. Μια από αυτές είναι αυτό το δικαστικό δράμα του δις βραβευμένου στις Κάννες Hirokazu Kore-eda, μια μίξη παλιού και νέου γεμάτη μυστήριο και ανατροπές.
The Third Murder (Sandome no Satsujin, 2017)
Δικαστικό δράμα, 121΄
Σενάριο – Σκηνοθεσία: Hirokazu Kore-eda
Πρωταγωνιστούν: Masaharu Fukuyama, Suzu Hirose, Koji Yakusho
Ένας δικηγόρος αναλαμβάνει μια φαινομενικά χαμένη υπόθεση, με τον πελάτη του να έχει ομολογήσει και τη θανατική ποινή να μοιάζει δεδομένη. Ωστόσο, όταν επιχερεί να διερευνήσει την υπόθεση, ο δικηγόρος ανακαλύπτει πολλά μυστικά και πολλές αντικρουόμενες ερμηνείες…
Ο Hirokazu Kore-eda (After the Storm, The Shoplifters) δεν είναι ο σκηνοθέτης από τον οποίο θα περίμενες μια ταινία μυστηρίου με δαιδαλώδες σενάριο-φόρο τιμής στον Κουροσάβα και το θρυλικό Ράσομον (1950) και σκοτεινά σημεία που σταδιακά έρχονται (;) στο φως. Ο πολυβραβευμένος Ιάπωνας δημιουργός ειδικεύεται στο οικογενειακό δράμα και σε ταινίες που μοιάζουν ταυτόχρονα ανάλαφρες για δράματα και βαριές για κωμωδίες. Αυτά τα στοιχεία υπάρχουν και στον Τρίτο Φόνο, καλυμμένα όμως μ΄ένα πέπλο μυστηρίου που θα ζήλευαν πολλά κλασικά δικαστικά θρίλερ του Χόλιγουντ ή του ευρωπαϊκού σινεμά.
Η ταινία ακολουθεί ένα τυπικό storyline για το είδος: μια δικαστική υπόθεση θεωρητικά τελειωμένη, ένας κατηγορούμενος (Yakusho) που έχει παραιτηθεί από οποιαδήποτε προσπάθεια σωτηρίας, αλλά εξακολουθεί να δίνει διαρκώς αντικρουόμενες καταθέσεις κάθε φορά που μιλά για το έγκλημα, κι ένας δικηγόρος (Fukuyama), που από αγνό και επαγγελματικό ενδιαφέρον για τον πελάτη του ερευνά την υπόθεση και ανακαλύπτει περισσότερα απ΄όσα περίμενε, προσπαθώντας διαρκώς να ξεχωρίσει την αλήθεια από το ψέμα και να καταλήξει σε ασφαλές συμπέρασμα.
Κάπου εκεί όμως η ταινία διαχωρίζει τη θέση της από την πλειοψηφία του είδους. Δεν ασχολείται τόσο με τα γεγονότα αυτά καθαυτά, ούτε με την ανακάλυψη της αλήθειας. Όχι, αυτά είναι ένα μεγάλο Macguffin προκειμένου να τονιστεί ακριβώς το αντίθετο: η έλλειψη αντικειμενικότητας, οι αντικρουόμενες αφηγήσεις, οι αναξιόπιστες –ειλικρινείς ή όχι- ανθρώπινες μαρτυρίες.
Όπως συμβαίνει συνήθως στη ζωή, αλλά σπανίως στις ταινίες, η αλήθεια δεν είναι ένα παζλ που αν ψάξεις αρκετά βρίσκεις τα κομμάτια του και συμπληρώνεται. Η αλήθεια είναι ένα παζλ που, αν ψάξεις αρκετά, θα βρεις κάποια κομμάτια να ταιριάζουν, κάποια όχι, συχνά θα βρεις δύο ή περισσότερα κομμάτια να ταιριάζουν στο ίδιο μέρος. Και το συμπέρασμα που θα εξάγεις είναι το ίδιο υποκειμενικό με όσα σου εξιστόρησαν οι άνθρωποι που προσέγγισες. Ηθικά διλήμματα, αναζητήσεις και νοήματα παραμένουν ξανά στην κρίση του καθενός.
Αυτό είναι το μήνυμα του Kore-eda με την ταινία αυτή, η οποία αγγίζει κι άλλα θέματα: την ενδοοικογενειακή βία, την επαγγελματική διαφθορά, το αίσθημα υποχρέωσης προς κάποιον, το έγκλημα που φέρνει το έγκλημα. Όλο αυτό το χάος και η έλλειψη αντικειμενικότητας μπορεί να ξενίσει μερικούς, επίσης έχει την αναπόφευκτη δυσάρεστη συνέπεια να μη μπορείς να ταυτιστείς με κάποιον από τους χαρακτήρες. Ούτε καν με τον πρωταγωνιστή, που με τη συγκινητική, ειλικρινή του προσπάθεια και τις υπαρκτές αδυναμίες του γίνεται μεν συμπαθής, αλλά μοιάζει υπερβολικά χαμένος στη μετάφραση για να τον ακολουθήσεις.
Ο Τρίτος Φόνος, εν κατακλείδι, ο οποίος παρεπιμπτόντως έκανε πρεμιέρα το Σεπτέμβρη που μας πέρασε στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Βενετίας, είναι μια ατμοσφαιρική, καθηλωτική αλλά και χαοτική ταινία που απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση και «στρίβει» συνεχώς οδηγώντας χαρακτήρες και θεατές σε νέα, άγνωστα μονοπάτια. Από έναν από τους καλύτερους Ασιάτες σκηνοθέτες της σύγχρονης εποχής, δεν περιμέναμε τίποτα λιγότερο. Αν κάτι λείπει, τέλος, από το έργο, είναι μια στοιχειώδης, έστω, σαφήνεια και κάποια κενά στο σενάριο που παραβλέπονται ακριβώς γιατί μπορεί να είναι κι επιτηδευμένα: όπως και στη ζωή, ετσι κι εδώ, δεν είναι αναγκαίο να τα ξέρουμε όλα.
Βαθμολογία: 7,5/10
One Comment
Pingback: Κριτική ταινίας: Κλέφτες ΚαταστημάτωνNewsfilter | Newsfilter