Έχει τύχει σε όλους, κάποια στιγμή στη ζωή μας, ενώ θέλουμε να πούμε όχι τελικά να καταλήγουμε να συμφωνούμε και να λέμε ναι. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Ποιοι είναι οι λόγοι που μας οδηγούν σε μία απάντηση που αποκλίνει από τον τρόπο σκέψης μας; Γιατί δεν λέμε όχι τελικά;;;
Οι απαντήσεις είναι ποικίλες και διαφέρουν ανάλογα με την περίσταση καθώς και τον χαρακτήρα του ατόμου. Κάποιοι από τους ενδεχόμενους λόγους είναι και οι παρακάτω :
- Αλλαγή στάσης – γνώμης: Όταν μας τίθεται ένα “ερώτημα” πολλές φορές μεσολαβεί κάποιο χρονικό διάστημα ώσπου να δώσουμε την τελική μας απάντηση. Σε αυτό το διάστημα το ερώτημα πλάθεται στο μυαλό μας, μεταμορφώνεται μέρα με τη μέρα και τελικά ωριμάζει και μας δίνει την τελική του μορφή. Ενώ αρκετές φορές η τελική απάντηση – γνώμη μας συγκλίνει με την αρχική (πρώτη σκέψη) υπάρχουν και περιπτώσεις που είναι ακριβώς αντίθετη. Έτσι ενώ αρχικά η απάντησή μας ήταν αρνητική μετά από σκέψη ή και έρευνα πάνω στο ζήτημα που μας απασχολεί τελικά συμφωνούμε και λέμε “ναι”.
- Συνομιλητής με το χάρισμα της πειθούς: Σε αντίθεση με την προηγούμενη περίπτωση, αρκετές φορές η θετική μας απάντηση δεν είναι προϊόν προσωπικής σκέψης και έρευνας αλλά αποτέλεσμα της ικανότητας της πειθούς ενός τρίτου (αυτό συμβαίνει πολύ συχνά και στον κλάδο των πωλήσεων). Έτσι και σ’ αυτήν την περίπτωση ενώ αρχικά ήμασταν αρνητικοί σε μία πρόταση τελικά μας παρασέρνει η επιχειρηματολογία του συνομιλητή μας και καταλήγουμε να συμφωνήσουμε με τα λεγόμενά του.
- Δεν θέλω να στεναχωρήσω – απογοητεύσω τον συνομιλητή μου: Σ’ αυτήν την περίπτωση ο συνομιλητής μας είναι συνήθως κάποιο οικείο μας πρόσωπο. Προς το άτομό του νιώθουμε μεγάλη συμπάθεια και κατανόηση και πολλές φορές ακόμα και υποχρέωση να τον βοηθήσουμε – στηρίξουμε. Στην περίπτωση όμως που η σκέψη μας, μας οδηγεί σε αρνητική απάντηση προς τα αιτήματα αυτού του ατόμου τότε ξαφνικά μας κυριεύει η συμπάθεια και μας φέρνει αντιμέτωπους με τις ενοχές μας. Μη μπορώντας τελικά να σηκώσουμε το βάρος των ενοχών, που δημιουργούνται από μία ενδεχόμενη αρνητική απάντηση, καταλήγουμε και σ’ αυτήν την περίπτωση να συμφωνούμε.
- Θέλω να είμαι αρεστός – αποδεκτός: Πολλές φορές ο άνθρωπος δίνει προτεραιότητα στην εξωτερική του εικόνα παραμερίζοντας τις προσωπικές του απόψεις και ανάγκες. Προκειμένου δηλαδή να είναι αρεστός και να έχει την αποδοχή των άλλων φτάνει στο σημείο να αποδέχεται κάποιες καταστάσεις εντελώς αντίθετες με τα πιστεύω του. Ένας τέτοιος χαρακτήρας ανθρώπου δύσκολα θα έλεγε όχι – φοβούμενος μη χαλάσει η εικόνα του- ιδιαίτερα απέναντι σε άτομα τα οποία συναντά για πρώτη φορά.
- Δεν έχω την δύναμη να αρνηθώ: Η πιο δυσάρεστη κατά τη γνώμη μου περίπτωση είναι να μην έχει κάποιος τη δύναμη να αρνηθεί επειδή νιώθει “δέος” προς το συνομιλητή του. Αυτό κυρίως συμβαίνει στο εργασιακό περιβάλλον ενός ατόμου και αντικατοπτρίζει τις σχέσεις υπαλλήλων – εργοδοτών. Δυστυχώς όμως αυτό τυγχάνει να συμβαίνει ακόμα και μέσα στην οικογένεια όταν κάποιο μέλος της παίρνει τον ρόλο του “αρχηγού” με αποτέλεσμα κάθε του λέξη να ηχεί σαν προσταγή στα υπόλοιπα μέλη. Στις παραπάνω περιπτώσεις καθώς και σε κάθε παρόμοια το άτομο νιώθοντας την παντοδυναμία του συνομιλητή του γνέφει καταφατικά ενώ κάθε περίπτωση άρνησης έχει αποκλειστεί εκ των προτέρων.
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις (πλην της πρώτης) καταλήγουμε τελικά να αποδεχόμαστε μία άποψη ή μία πράξη εντελώς αντίθετη από τα πιστεύω μας θέτοντας έτσι τα συναισθήματα και τον εαυτό μας σε δεύτερη μοίρα. Ένας άνθρωπος που συνηθίζει να λειτουργεί τοιουτοτρόπως είναι ιδιαίτερα ευάλωτος, έχει έλλειψη αυτοπεποίθησης και τάσεις αυτοκαταστροφής ενώ η συνεχόμενη καταπίεση των συναισθημάτων του μπορεί να τον οδηγήσει σε πλείστα άλλα ψυχολογικά προβλήματα. Αξίζει τελικά αυτή η θυσία ή μήπως πρέπει να πούμε ΌΧΙ….;;;