Κάτι σαν δεύτερη ευκαιρία, η ελπίδα, σαν να ποντάρεις την ώρα της καταστροφής ότι έχεις κι άλλη μια ζωή να παίξεις. Και η σκέψη από μόνη της θα μπορούσε να σε σώσει τελικά, γιατί σε κάνει στιγμιαία άτρωτο η αίσθηση ότι δεν είναι δεδομένη η καταστροφή.
Οι βασικές ενέργειες δεν στηρίζονται στην ελπίδα, θα ήταν άτοπο. Δεν μπορεί να αναπτυχθεί ένα σύστημα πάνω σε δυνητικά θεμέλια, θέλει επαληθευόμενες παραδοχές.
Αλλά όταν έρχεται η καταστροφή, συνήθως η δράση είναι ενστικτώδης και θυμική, αν λοιπόν μπει και η ελπίδα στην εξίσωση, η δράση μπορεί να γίνει απεριόριστα παράτολμη.
Μεγαλώνοντας σε κοινωνία με συνυφασμένη την θρησκευτική αντίληψη της ελπίδας, ως θεία πρόνοια, αναπτύσσεται η αίσθηση της αυξημένης πιθανοτικά εκδοχής της σωτήριας έκβασης των πραγμάτων. Και μάλλον δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος (ή σωστότερα εδώ ένας «ενάρετος κύκλος»), στον οποίον η αίσθηση των αυξημένων πιθανοτήτων σωτήριας εκδοχής διαφοροποιεί τις συμπεριφορές ώστε το αποτέλεσμα να είναι εν μέρει καθοδηγούμενα θετικό, ή έστω να το αντιλαμβανόμαστε ως θετικό. Ίσως με πιο απλά λόγια, να αναφέρομαι στην αισιόδοξη θεώρηση των πραγμάτων, η οποία δημιουργεί υπόβαθρο θετικής αντίληψης της εκάστοτε έκβασης.
Άραγε πόσο ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα η αντίληψη αυτή. Δεν μπορεί να απέχει ιδιαίτερα, εφόσον η συζήτηση γίνεται για περιπτώσεις που προσεγγίζουν την καταστροφή. Πόσο θετικά μπορεί να αντιληφθεί κάποιος, όσο αισιόδοξος και αν είναι, μια έκβαση που οδηγεί στην καταστροφή. Θα δεχτούμε λοιπόν την όποια αντίληψη, σε περιπτώσεις κοντά στην καταστροφή, ως αντιπροσωπευτική της πραγματικότητας.
Και θα παραδεχτούμε ότι η ελπίδα σε περιπτώσεις που προσεγγίζουν την καταστροφή, είναι πολυτέλεια. Γιατί όπως και να το αντιληφθούμε, δεν υπάρχουν πολλές πιθανότητες για ευτυχή έκβαση, όταν το σύστημα έχει πλησιάσει πολύ στην καταστροφή.
Πού στηρίζεται λοιπόν η ελπίδα στις περιπτώσεις αυτές;
Ίσως στην πολυτέλεια της αποστασιοποίησης της συνείδησης -με διαλογισμό, με προσευχή, με αλκοόλ, με χημεία, με μουσική- κατά την οποία συρρικνώνεται η ένταση και η έκταση της καταστροφής στην προβολή της στο όλο.
Ίσως στην πολυτέλεια της γνώσης και της λογικής και εμπεριστατωμένης σκέψης, κατά την οποίαν η καταστροφική πραγματικότητα προβάλλεται μέσα στην κοσμοϊστορική της συγκυρία ως κομμάτι ενός όλου που αιώνες τώρα ταλαντώνεται έντονα χωρίς να σπάσει.
Ίσως στην πολυτέλεια της συντροφικότητας, οπότε η όποια προσεγγίζουσα καταστροφή θα βαρύνει λιγότερο την μονάδα, μοιραζόμενη στην ομάδα.
Ίσως στην πολυτέλεια παράλληλων πραγματικοτήτων που δίνουν την (ψευδ;)αίσθηση της δυνατότητας επιλογής μεταξύ τους.
Ίσως στην απλή και σκέτη, χωρίς καμία πολυτέλεια, ανάγκη επιβίωσης λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων…
Σε κάθε περίπτωση, λέω να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να την απολαύσει την πολυτέλειά του, και αν τελικά καθοδηγήσουμε και το σύμπαν με την αισιόδοξη αντίληψη που η απόλαυση της πολυτέλειάς μας θα διαχέει, ακόμα καλύτερα.
Και αν πάλι η ανάγκη για επιβίωση είναι αυτή που καθοδηγεί, δεν υπάρχει αμφιταλάντευση. Απλά ελπίζεις για να μπορείς να συνεχίσεις, και όλα αυτά που γράφτηκαν είναι για κατανάλωση στα σαλόνια.