Είναι γεγονός ότι το μεγαλύτερο, αν όχι όλο, ποσοστό των ανθρώπων βλέπουν όνειρα στο ύπνο τους. Τι είναι όμως τα όνειρα; Ο Sander van der Linden, αρθρογράφος για το scientificamerican.com και διδακτορικός ερευνητής κοινωνικής πειραματικής ψυχολογίας στο London School of Economics and Political Science, ορίζει τα όνειρα ως τίποτα παραπάνω από ηλεκτρικές εγκεφαλικές ωθήσεις που αποσπούν τυχαίες σκέψεις και εικόνες από τις αναμνήσεις ενός ανθρώπου. Ωστόσο, οι επιστήμονες που ασχολούνται με τη νευρολογία, τη γνωστική φυσική και την ψυχολογία επιχειρηματολογούν ότι η διαδικασία των ονείρων είναι σε άρρηκτη σχέση με το δείκτη νοημοσύνης ενός ανθρώπου ή αλλιώς το IQ του. Συγκεκριμένα, ο δείκτης νοημοσύνης ενός ανθρώπου ή αλλιώς το IQ του μετρά προσεγγιστικά την ευφυΐα του συγκεκριμένου ατόμου σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Πως όμως ο δείκτης νοημοσύνης ενός ανθρώπου εξαρτάται άμεσα από το πόσα όνειρα βλέπει;
Αρχικά, κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί ότι όταν ένας άνθρωπος κοιμάται, ο εγκέφαλός του είναι περισσότερο δραστήριος από όταν είναι ξύπνιος και επιδίδεται σε διάφορες ασχολίες. Ωστόσο, δεν έχει δοθεί μέχρι σήμερα κάποια επαρκής και λογική εξήγηση του συγκεκριμένου φαινομένου και οι επιστήμονες περιορίζονται απλώς σε εικασίες. Αυτό που έχει όμως αποδειχθεί είναι το γεγονός ότι τα άτομα που έχουν υψηλό δείκτη νοημοσύνης είναι σε θέση να δραστηριοποιούν και συνεπώς να αξιοποιούν μεγαλύτερο μέρος του εγκεφάλου τους. Αυτό με τη σειρά του συνεπάγεται ότι οι άνθρωποι που έχουν υψηλό δείκτη νοημοσύνης βλέπουν μεγαλύτερο αριθμό ονείρων και συγκεκριμένα το διπλάσιο. Επομένως, από τα παραπάνω συνάγεται το συμπέρασμα ότι τα άτομα με υψηλό δείκτη νοημοσύνης βλέπουν περισσότερα όνειρα όταν κοιμούνται επειδή έχουν την ικανότητα να χρησιμοποιούν μεγαλύτερο μέρος του εγκεφάλου τους στην καθημερινή τους ζωή.
Επιπρόσθετα, αναφορικά με τα όνειρα, τείνει να επικρατεί η αντίληψη ότι όποιος δεν μπορεί να θυμηθεί τι είδε στον ύπνο του, τότε αντιμετωπίζει προβλήματα μνήμης. Σύμφωνα με την κοινή γνώμη, τα όνειρα είναι τόσο μικρά σε διάρκεια που δεν απαιτείται ιδιαίτερη προσπάθεια για να εδραιωθούν στη μνήμη ενός ανθρώπου. Ωστόσο, για τη διαδικασία της εδραίωσης των ονείρων, ισχύει το εντελώς αντίθετο. Συγκεκριμένα, ακριβώς επειδή τα περισσότερα, αν όχι όλα, όνειρα δεν υπερβαίνουν το διάστημα των 2-3 δευτερολέπτων, το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων δυσκολεύεται να θυμηθεί τι συμβαίνει λεπτομερώς στο κάθε όνειρο. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι κάθε όνειρο, επειδή διαρκεί περίπου 2-3 δευτερόλεπτα, παρέχει στον ανθρώπινο εγκέφαλο το απαραίτητο χρονικό διάστημα μόνο για να το καταγράψει και όχι για να το εδραιώσει, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να μην θυμούνται όλα τα σημεία στην αφήγηση ενός ονείρου.
Επιπλέον, ένα άλλο ερώτημα που εγείρεται σχετικά με τα όνειρα είναι το εξής: “Αν οι άνθρωποι με υψηλό δείκτη ευφυΐας βλέπουν περισσότερα όνειρα, τότε αυτοί που δεν βλέπουν καθόλου όνειρα ή τουλάχιστον έτσι ισχυρίζονται, τι δείκτη ευφυΐας έχουν;” Έχει επικρατήσει η πεποίθηση ότι οι άνθρωποι που δεν βλέπουν όνειρα έχουν χαμηλό δείκτη νοημοσύνης και ότι ο εγκέφαλός τους λειτουργεί με χειρότερη επίδοση. Ωστόσο, το ότι τα όνειρα είναι μικρά σε διάρκεια και συνεπώς ο άνθρωπος αδυνατεί να τα θυμηθεί γιατί δεν προλαβαίνουν να εδραιωθούν στη μνήμη του καταρρίπτει την παραπάνω αντίληψη και τεκμηριώνεται από το γεγονός ότι κάθε άνθρωπος βλέπει κατά μέσο όρο πάνω 1.460 όνειρα κάθε χρόνο. Επομένως, εξάγεται το συμπέρασμα ότι η λειτουργία του ανθρώπινου εγκεφάλου δεν επηρεάζεται από την αδυναμία του ανθρώπου να θυμηθεί με ακρίβεια τι συμβαίνει στα όνειρά του γιατί αυτό προκύπτει από τη μικρή διάρκεια των ονείρων.
Συνοπτικά, οι άνθρωποι με υψηλό δείκτη νοημοσύνης βλέπουν δύο φορές περισσότερα όνειρα επειδή έχουν την ικανότητα να χρησιμοποιούν μεγαλύτερο μέρος του εγκεφάλου τους στην καθημερινή τους ζωή. Ακόμα, το γεγονός ότι τα όνειρα που βλέπει κάθε άνθρωπος συνήθως διαρκούν 2-3 δευτερόλεπτα και έτσι ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν έχει το απαραίτητο χρονικό διάστημα για να τα καταγράψει αλλά και για να εδραιώσει στη μνήμη του αποδεικνύει την αναλήθεια των πεποιθήσεων ότι οι άνθρωποι που δεν μπορούν να θυμηθούν τι συμβαίνει στα όνειρά τους αντιμετωπίζουν προβλήματα με τη μνήμη τους και ότι αυτοί που ισχυρίζονται ότι δεν βλέπουν όνειρα έχουν χαμηλό δείκτη νοημοσύνης.
