Αξιολόγησε συνετά τις ταινίες

Πρίν παραθέσω τις ιδέες μου, αισθάνομαι την ανάγκη να πω ότι έγραψα αυτό το άρθρο κυρίως από συσσωρευμένη αγανάκτηση προς πολλές “κακές” ταινίες και παραγωγές, αλλά με αφορμή μια επιεικώς απαράδεκτη ταινία του 2014 (ας είμαι ευγενικός), που ευτυχώς άργησα να δω και ευτυχώς δεν είδα στο σινεμά, με τίτλο “Ο Ηρακλής”. Η ταινία αυτή ισοπεδώνει έναν από τους μεγαλύτερους μύθους στην αρχαία ελληνική μυθολογία, παρουσιάζοντας τους άθλους του Ηρακλή ως απλά επιτεύγματα ενός μισθοφόρου που τους κάνει για να κερδίζει χρυσό. Ή ότι η φήμη του Ηρακλή είναι ψεύτικη και δημιουργήθηκε για λόγους σκοπιμότητας. Όλα αυτά είναι σχεδόν ύβρις, όχι μόνο προς τους Έλληνες και την ιστορία τους, αλλά και τον ίδιο τον Άνθρωπο, διότι ο Ηρακλής αντιπροσωπεύει τον Ζωντανό Θεό που ζεί μέσα σε κάθε άνθρωπο. Οι άθλοι του, έχουν ο καθένας, την ιδιαίτερη σημασία τους για τον προσωπικό αγώνα που έκανε ο Ηρακλής μέσα του και έξω του. Και όταν έφτασε η ώρα να θυσιαστεί για τους ανθρώπους και να κατέβει στον Άδη, το έκανε και έπειτα αναστήθηκε απ’τους νεκρούς τελειοποιώντας την θεϊκή του υπόσταση. Πολλοί τον ταυτίζουν με όλους τους υπόλοιπους μύστες, με την διαφορά ότι ο μεν ήταν μύθος προκειμένου να διδαχτούν οι άνθρωποι, ενώ οι δέ είχαν τις αληθινές τους ιστορίες. Έτσι λοιπόν αυτή η ταινία σκοτώνει κάθε αγνή ιδέα και πρόθεση που μπορεί να έχει ο μύθος του Ηρακλή και που μπορεί να σημαίνει για τον άνθρωπο. Και πολλές ακόμη ταινίες σαν αυτή, ακολουθούν αυτή την τακτική, για πολιτικούς ή κερδοσκοπικούς λόγους.

Πότε μία ταινία λοιπόν θεωρούμε ότι είναι “καλή” και επιτυχημένη; Μόνο όταν φέρνει χρήμα στο ταμείο; Λοιπόν αυτή είναι απλώς μία παράμετρος. Σκοπός για κάθε σκηνοθέτη θα πρέπει να είναι ο συνδυασμός της ποιότητας με το κέρδος και τότε θα ήταν κερδισμένη η παραγωγή αλλά και οι θεατές. Λεπτή η γραμμή-γέφυρα που ενώνει το χάσμα των εννοιών κέρδος και ποιότητα. Ειδικά στις μέρες μας που η ποιότητα έχει πάει για ύπνο και φυλάει σκοπιά η διασκέδαση. Και προσοχή λέω διασκέδαση, όχι ψυχαγωγία.

Μία ταινία λοιπόν, κατά τη γνώμη μου, για να έχει αξία πρέπει να πληρεί κάποιες προϋποθέσεις και να έχει αρχές. Βασική προϋπόθεση είναι, ο θεατής μετά το πέρας της ταινίας να μπορεί να πεί με μία φράση 5-6 λέξεων ποιό ήταν το κεντρικό θέμα της ταινίας. Π.χ: Στον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών, το θέμα ήταν η αναζήτηση και καταστροφή του του Δαχτυλιδιού, το οποίο συμβολίζει παρεπιπτόντως την εξουσία και την διαφθορά που προκαλεί. Επίσης μία άξια ταινία πρέπει να περιέχει νοήματα και να έχει κάτι να πεί, κάποιο μήνυμα να μεταφέρει. Πολλές ταινίες στην προσπάθειά τους να ενσωματώσουν αυτό το μήνυμα και το νόημα, προσπαθούν να το εκβιάσουν και να το σερβίρουν στο πιάτο για λογαριασμό του θεατή. Το μήνυμα πρέπει να αφήνεται στο θεατή να το εκμαιεύσει και το μήνυμα αυτό να είναι ζωντανό, όχι απολιθωμένη ιδέα, σκέψη ή ιδεολόγημα του εκάστοτε σκηνοθέτη. Ο σκηνοθέτης και δημιουργός της ταινίας είναι υπεύθυνος για τα μηνύματα που προσπαθεί να μεταδώσει και τις δονήσεις-κύματα που διαδίδει και που θα κουβαλούν το όνομα και την υπογραφή του μετα θάνατον. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Βασιλιάς των λιονταριών part1 που είναι μία εξαιρετική ταινία κινουμένων σχεδίων και σε πόσο αντίθετο μήκος κύματος, με πασιφανή στόχο το κέρδος και την προσπάθεια να καρπωθεί το ήδη “καλό όνομα” που δημιουργήθηκε από το part 1 , κινήθηκε το part 2, με ψεύτικα αεροφιλοσοφήματα, σερβιρισμένα στο πιάτο, δωσμένα με ανιαρό τρόπο. Την ίδια στιγμή που το part 1 διαδίδει το “θυμήσου ποιός είσαι”, “γίνε ο βασιλιάς, εσύ το δικαιούσαι”, “τα παλιά πονάνε, μα ή θα σου γίνει μάθημα ή την ξαναπατάς”, “γίνετε μικροί φιλόσοφοι”,  διαδίδει την σοφία του βασιλιά Μουφάσα που βασιλεύει με τιμιότητα και δικαιοσύνη αλλά και την μοχθηρία του Σκάρ, και άλλα πολλά. Πολλές, αν όχι όλες οι ταινίες του Disney, είναι κάτι παραπάνω από εξαιρετικές, μεταδίδοντας στα παιδιά μαθήματα ζωής που εντυπώνονται στο νού τους και τα κουβαλάνε εφ’όρου ζωής. Τα νοήματα δεν χωρίζονται σε “παιδικά” και “για ενήλικες”, είναι κοινά, απλά υπάρχουν πιο ρηχά και πιο βαθειά νοήματα που και τα δύο είναι εξίσου χρήσιμα, γιατί φυτεύεται ο σπόρος στον νού, ειδικά ενός παιδιού και μπορεί να το καταλάβει αμέσως ή μετά από πολλά χρόνια.

Οι ταινίες και ο τρόπος που είναι δοσμένες με την μουσική που περιέχουν έχουν τρομερή επιρροή στον άνθρωπο, γι’αυτό είναι μεγάλη ευθύνη των παραγωγών αλλά και των θεατών που καλούνται να διαλέξουν. Στους καταναλωτές λέω, διαλέξτε σοφά που θα δώσετε τα χρήματά σας για να δείτε μία ταινία, γιατί η ζήτηση που εσείς καθορίζετε κρίνει το μέλλον του κινηματογράφου, και το πόση ποιότητα γίνεται ανεκτή απ’το κοινό για να ψυχαγωγηθεί. Στην τελική, ο κόσμος γίνεται όπως ο καθένας από μας θα επιλέξει να τον φτιάξει. Γιατί όλα είναι στο χέρι μας, στις επιλογές μας, από τις πολύ απλές έως τις πολύ σύνθετες. Επιλέξτε να ζείτε ποιοτικά, με τις αρχές που εσείς θα θέσετε στον εαυτό σας, και άρα για τον κόσμο και κάνοντας καμία έκπτωση σ’αυτές, και η επιλογή από το τί ταινία θα δούμε έως πως θα ζούμε την ζωή μας, μπορούν πραγματικά να αλλάξουν τον κόσμο.