Του Κοτορλού Βαλάντη
Μεγάλη ανησυχία έχει προκύψει στην Ελλάδα έπειτα από την ανακοίνωση του Τούρκου Υπουργού Άμυνας Φικρί Ισίκ τη Τρίτη 1 Νοεμβρίου 2016, σχετικά με την επιθυμία της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας (THK) να αγοράσει επιπλέον 24 μαχητικά αεροσκάφη F-35 από τη Lockheed Martin έως το 2018 έτσι ώστε να είναι επιχειρησιακά έτοιμα έως το 2021. Ήταν γνωστή από καιρό η πρόθεση αυτή εκ μέρους της Τουρκίας, αφού είχε ήδη κάνει παραγγελία για 100 αεροσκάφη F-35 πιο πριν.
Η απόφαση αυτή έχει πυροδοτήσει μια σειρά ερωτημάτων και έντονων προβληματισμών, όπως: θα αλλάξουν οι ισορροπίες στο Αιγαίο έπειτα από αυτή τη κίνηση; πως θα αντιμετωπίσει η Ελλάδα τη νέα αυτή απειλή; τι χαρακτηριστικά έχει το συγκεκριμένο αεροσκάφος που δεν έχουν τα ‘ελληνικά’; και πολλά άλλα τέτοια ερωτήματα.
Ας δούμε πως έχουν τα πράγματα:
Ήδη από το 2012, η Τουρκία είχε δείξει ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο τύπο αεροσκάφους αφού τον Ιανουάριο του ίδιου έτους έκανε και τη πρώτη παραγγελία της για απόκτηση F-35. Είναι γνωστό πως η Τουρκία μέσα στα επόμενα χρόνια, θα επενδύσει αρκετά χρήματα για τη στρατιωτική της άμυνα αφού μόνο για την αγορά νέων οπλικών συστημάτων (συμπεριλαμβανομένων και της αγοράς 100 μαχητικών F-35 αξίας $16 δις) θα δαπανήσει $70 δις μέχρι το 2023! Επίσης, αρκετά ακόμη δις θα δαπανήσει για: εκσυγχρονισμό των F-16 σε επίπεδο Block 52+, αγορά νέων ελικοπτέρων και αρμάτων μάχης Altay, κατασκευή νέων δορυφόρων, αγορά νέων υποβρυχίων και πολλά ακόμη.
Το μεγάλο ερώτημα που προκύπτει, είναι: “Μπορεί η Ελλάδα να ακολουθήσει τον εκσυγχρονισμό της γειτονικής χώρας με παρόμοια αγορά τέτοιων αμυντικών και οπλικών συστημάτων;”. Αν αναλογιστούμε τη δύσκολη οικονομικά κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε σαν χώρα, κάτι τέτοιο μάλλον φαντάζει… αδύνατο!
Ποια είναι τα σενάρια αντεπίθεσης που ετοιμάζει η Ελλάδα;
Σενάριο πρώτο: Eξυγχρονισμός του στόλου των ελληνικών μαχητικών αεροσκαφών, όπου αφορά τα F-16 και τα Mirage-2000. Όσον αφορά τα F-16, έχει γίνει πρόταση για εκσυγχρονισμό συνολικά 155 αεροσκαφών, με τη Lockheed Martin να έχει ήδη δώσει προσφορά, όπου από F-16 3ης γενιάς που είναι σήμερα θα μετατραπούν σε F-16 V 4ης γενιάς επιχειρησιακά διαθέσιμα για την επόμενη 20ετία. Πιο συγκεκριμένα τα ’50άρια’ F-16 θα γίνουν F-16 V και τα ’30άρια’ θα αναβαθμιστούν σε Block 50. Από την άλλη το Ανώτατο Αεροπορικό Συμβούλιο έχει επίσης προτείνει την αναβάθμιση περίπου 20 μαχητικών Mirage-2000 με κόστος που είναι ελαφρώς μικρότερο από ένα δισ. ευρώ. Το σενάριο αυτό, είτε επιλεγούν τα F-16 είτε τα Mirage-2000, είναι μάλλον και το πιο ‘θεωρητικά πραγματοποιήσιμο’ για τα ελληνικά δεδομένα στη παρούσα φάση. Τώρα μεταξύ των δύο αυτών αεροσκαφών, πολλοί προτιμούν τα Mirage-2000 γιατί αυτή τη στιγμή είναι το πιο ‘ενεργά’ επιχειρησιακό αεροσκάφος στην Ελλάδα και άλλοι τα F-16 αφού υποστηρίζουν πως είναι ένα πολύ πιο ‘ικανό’ αεροσκάφος.
Σενάριο δεύτερο: Απόκτηση από την Ελλάδα ορισμένων F-35 βασικής έκδοσης. Το σενάριο αυτό, βρίσκεται υπό εξέταση ακόμη με το μεγαλύτερο ‘αγκάθι’ στην όλη σκέψη να αποτελεί το αρκετά υψηλό κόστος αγοράς του αεροσκάφους αυτού. Να σημειώσουμε πως αρχικά είχε γίνει λόγος για αγορά μιας μοίρας (1 μοίρα = 20 αεροσκάφη) αεροσκαφών F-35 για την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία.
Σενάριο τρίτο: Απόκτηση μαχητικών αεροσκαφών από άλλες χώρες (Γαλλία, Ρωσία, Κίνα), εκτός δηλαδή των ΗΠΑ. Ενδοιασμός στη σκέψη αυτή αποτελεί το γεγονός οτι μια τέτοια κίνηση θα επιφέρει υποχρεωτικές αλλαγές στον εξοπλισμό, στην εκπαίδευση και στις υπάρχουσες εγκαταστάσεις των Ελληνικών Δυνάμεων με αποτέλεσμα επιπρόσθετο κόστος αλλά και χρόνο προετοιμασίας για κάτι τέτοιο. Επίσης, δεν ξέρουμε πόσο εύκολο είναι για μια χώρα που ανήκει στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, να αποκτήσει αεροσκάφος προερχόμενο από χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα.
Ας δούμε τώρα τα χαρακτηριστικά του F-35 Lightning II Joint Strike Fighter και πως ξεκίνησε η ιδέα κατασκευής του
Όλα ξεκίνησαν στις αρχές του 2000. Οι ΗΠΑ θέλησαν να κατασκευάσουν το απόλυτο μαχητικό αεροσκάφος πέμπτης γενιάς που θα ενσωματώνει όλες τις δυνατότητες των υπολοίπων αεροσκαφών και θα είναι στελθ. Την ιδέα αυτή ανέλαβε να τη κάνει πράξη η Lockheed Martin με εταίρους τις: Northrop Grumman και Bae Systems. Η πρώτη δοκιμαστική πτήση έγινε στις 15 Δεκεμβρίου του 2006. Στο πρόγραμμα, εκτός από τις ΗΠΑ, συμμετέχουν ως συνχρηματοδότες το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία, η Ολλανδία, ο Καναδάς, η Τουρκία, η Αυστραλία, η Νορβηγία και η Δανία ενώ ως παρατηρητές συμμετέχουν το Ισραήλ και η Σιγκαπούρη.
Το F-35 θα είναι πολλαπλού ρόλου αεροσκάφος κατασκευασμένο για αποστολές αναχαίτισης, κρούσης και υποστήριξης και θα φέρει αυξημένες πιθανότητες επιβίωσης σε πεδίο μάχης. Θα υπάρχουν 3 εκδόσεις του F-35:
- το F-35A: όπου θα είναι συμβατικής απογείωσης και προσγείωσης
- το F-35B: όπου θα είναι σύντομης και κάθετης απογείωσης και προσγείωσης
- το F-35C: όπου θα προορίζεται για αεροπλανοφόρα
Υπολογίζεται, πως 2500 μαχητικά F-35 προορίζονται για τις ΗΠΑ όπου θα αντικαταστήσουν τα F-16, A-10, F-18, και AV-8B και περισσότερα απο 3000 για να καλύψουν τη ζήτηση των άλλων χωρών. Σύμφωνα με δηλώσεις αξιωματούχων τα F-35 θα είναι επιχειρησιακά ενεργά τουλάχιστον ως το 2070.
Σύμφωνα με τις ΗΠΑ και τη κατασκευάστρια εταιρία, τα F-35 και F-22 αποσκοπούν στο να κατακτήσουν τη κορυφή της αεροπορικής τεχνολογίας για τα επόμενα χρόνια.
Όσον αφορά χαρακτηριστικά του αεροσκάφους αυτού:
- είναι στελθ, δηλαδή αόρατο απο αντίπαλα αεροσκάφη και ραντάρ και διαθέτει 2 εσωτερικές αποθήκες οπλισμού για να μην εντοπίζεται εύκολα και 6 εξωτερικούς πυλώνες για οπλικά συστήματα και δεξαμενές καυσίμου. Όμως οι εξωτερικοί πυλώνες λογικά θα επηρεάζουν τα χαρακτηριστικά στελθ, αλλά αυτό μένει να το δούμε.
- φέρει ραντάρ AN/APG-81 τύπου AESA το οποίο θεωρείται κορυφαίων επιδόσεων, σύστημα στόχευσης EOTS και σύστημα προειδοποίησης AN/AAS-37.
- θα υπάρχει η δυνατότητα φωνητικών εντολών του πιλότου προς το αεροσκάφος μέσω του συστήματος Direct Voice Input και θα διαθέτει σύστημα απεικόνισης επί κάσκας (HMDS) το οποίο θα προβάλλει πληροφορίες κατ’ ευθείαν στη κάσκα του πιλότου.
- είναι μονοθέσιο και μονοκινητήριο, έχει μέγιστη ταχύτητα 1930 km/h, εμβέλεια 2220 km, άνοιγμα φτερών 11 μέτρα και μήκος 16 μέτρα.
- ο υπερ-υπολογιστής του αεροσκάφους αποτελείται από 8.000.000 γραμμές κώδικα, σχεδιασμένου να συγκεντρώνει να αναλύει και να κατηγοριοποιεί πληροφορίες με ασύλληπτη ταχύτητα.
Σε αυτό που αποσκοπεί η Lockheed Martin και γενικότερα η Αμερική είναι η εισαγωγή της τεχνητής νοημοσύνης στα συστήματα των αεροσκαφών. Σύμφωνα με πολλούς αναλυτές τα F-22 και F-35 θα είναι τα τελευταία επανδρωμένα αεροσκάφη για τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις.
Στις 2 Αυγούστου 2016, η πρώτη μοίρα απο F-35A κηρύχθηκε επιχειρησιακή απο την USAF. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αυτή τη στιγμή το κόστος αγοράς ενός F-35 ανέρχεται στα 100 εκατομμύρια δολάρια. Η κατασκευάστρια εταιρία μειώνοντας τα κατασκευαστικά έξοδα, προσπαθεί να σταθεροποιήσει το κόστος στα 89 εκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2019.
Παρακάτω, μπορείτε να δείτε φωτογραφίες του F-35
