Έχεις διαβάσει ποτέ κάτι τόσο περίεργο που κατάφερε να σε κάνει να ενθουσιαστείς με το μήνυμά του και να ταυτιστείς με τους χαρακτήρες; Μήπως έχεις διαβάσει κάτι τόσο περίεργο που σε έβαλε σε σκέψεις για τον τρόπο που λειτουργεί μια κοινωνία, αλλά και για το πώς σκέφτεται ένας εντελώς αντίθετος ή διαφορετικός από εσένα άνθρωπος; Έτσι ακριβώς αισθάνθηκα διαβάζοντας το βιβλίο του Γιασουνάρι Καουαμπάτα «Το σπίτι των κοιμισμένων κοριτσιών».
Για την ακρίβεια, στο βιβλίο συνυπάρχουν τρία διηγήματα, «Το σπίτι των κοιμισμένων κοριτσιών», «Το μπράτσο» και «Περί ζώων και πουλιών». Στο πρώτο βλέπουμε έναν εξηνταεφτάχρονο άντρα, τον Εγκούτσι, ο οποίος επισκέπτεται για πρώτη φορά ένα σπίτι που δέχεται ηλικιωμένους άντρες για να κοιμηθούν -και μόνο να κοιμηθούν- με ναρκωμένες νεαρές κοπέλες. Στο δεύτερο, έχουμε τον δανεισμό του χεριού μιας κοπέλας σε έναν νεαρό άντρα και στο τελευταίο διήγημα βλέπουμε έναν άντρα που προτιμά τη συντροφιά πτηνών από αυτή των ανθρώπων.
Όπως μάλλον αντιλαμβάνεσαι από την περίληψη, υπάρχει ένας έντονος σουρεαλισμός σε όλο το βιβλίο. Προσωπικά, μου αρέσει να διαβάζω γεγονότα “εξωφρενικά”, όπως φαίνεται να συμβαίνουν στο δεύτερο διήγημα, αλλά και ιστορίες που δεν βασίζονται εξολοκλήρου, αλλά εμπνέονται από την πραγματικότητα, όπως είναι η ύπαρξη ενός ξεχωριστού οίκου ανοχής για ηλικιωμένους. Παρόλα αυτά, όλα περιγράφονται τόσο φυσικά που ο αναγνώστης αρχίζει να αναρωτιέται αν όντως υπάρχουν άνθρωποι που βιώνουν τα διάφορα απίθανα περιστατικά και αισθάνονται τόση μοναξιά ή τόσους φόβους ή τόσο περιθωριοποιημένοι όσο πιθανότατα αισθανόμαστε εμείς οι ίδιοι και οι γύρω μας.
Ο τρόπος γραφής του Καουαμπάτα είναι φυσικός χωρίς πομπώδες ύφος και δύσκολη σύνταξη. Αυτό που εντυπωσιάζει είναι ότι αν και βλέπουμε τον πρωταγωνιστή σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή της ζωής του, έχουμε πολλές αναδρομές με αποτέλεσμα να μαθαίνουμε ακόμα περισσότερα για τον χαρακτήρα του, αλλά και για το πώς η ζωή τον οδήγησε στον άνθρωπο που “βλέπουμε” εμείς μπροστά μας τώρα. Ταυτόχρονα, θα μπορούσε να ειπωθεί ότι οι τόσες αναδρομές προωθούν την πεποίθηση ότι ο άνθρωπος πορεύεται στο παρόν και το μέλλον παρέα με τις αναμνήσεις του παρελθόντος. Επίσης, όλο το βιβλίο είναι πλούσιο σε περιγραφές ακόμα και των πιο απλών και συνηθισμένων ή και ανούσιων, μπορεί να θεωρηθεί ορισμένες φορές, λεπτομερειών και πραγμάτων.
Τέλος, θεωρώ ότι είναι δύο τα στοιχεία που κάνουν αυτό το βιβλίο μοναδικό και ξεχωριστό. Πρώτον, οι πρωταγωνιστές είναι απλοί άνθρωποι. Μπορεί να τους συμπαθήσεις ή να τους αντιπαθήσεις, αλλά θα διαβάσεις τις ανησυχίες, τους φόβους και τα λάθη τους -ή όσα μόνο εσύ ως τρίτος βλέπεις ως λάθη, ενώ εκείνοι όχι-. Με άλλα λόγια, οι ήρωες είναι θνητοί και δεν γίνεται καμία προσπάθεια να κρυφτεί αυτό το γεγονός. Δεύτερον, διαβάζοντας τα διηγήματα ο καθένας μπορεί να αναλύσει και να ερμηνεύσει τα γεγονότα διαφορετικά. Έχεις, δηλαδή, την ελευθερία, χωρίς να σε δεσμεύουν οι εξηγήσεις του συγγραφέα, να χρησιμοποιήσεις την φαντασία, τις εμπειρίες και τις σκέψεις σου για να καταλάβεις τα κίνητρα των ηρώων ή την συνέχεια της ζωής τους μετά το τέλος της ιστορίας.
Επομένως, αν σου αρέσουν και εσένα οι πρωτότυπες και οι λίγο περίεργες ιστορίες, θα σου πρότεινα άφοβα να διαβάσεις τα διηγήματα του Γιασουνάρι Καουαμπάτα.
Υ.Γ. Ο Γιασουνάρι Καουαμπάτα το 1968 έγινε ο πρώτος Ιάπωνας συγγραφέας που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.
