Ας ξεκινήσουμε με το τι έφερε την έμπνευση για αυτό το κείμενο. Όπως κάθε εβδομάδα, διάλεξα μια ταινία για να δω και να γράψω κριτική. Αυτή την φορά επέλεξα την Sierra Burgess Is A Loser (2018). Πρόκειται για μια συνηθισμένη εφηβική ταινία που προσπαθεί να περάσει το μήνυμα ότι η ομορφιά είναι μόνο επιφανειακή και είναι η προσωπικότητα που μετράει σε αυτή την ζωή. Και συμφωνώ απόλυτα με αυτό το μήνυμα. Η ταινία, όμως, αυτή καθ’ αυτή δεν είναι κάτι σπουδαίο, αφού μέσα σε μιάμιση ώρα περνάνε από μπροστά σου όλα τα κλισέ που έχεις δει σε χιλιάδες άλλες ταινίες του είδους. Το ξεχωριστό στοιχείο της ταινίας αυτής και αυτό που με έβαλε σε σκέψεις είναι η έμφαση στην μόρφωση.
Και όταν λέω μόρφωση, ναι εννοώ τις εγκυκλοπαιδικές γνώσεις που σου προσφέρει το σχολείο, αλλά και τις ειδικότερες γνώσεις. Ξέρεις, αυτές που σκέφτεσαι ότι είναι άχρηστες, γιατί ποτέ δεν θα σου χρειαστούν στην καθημερινότητά σου. Καταρχάς, αυτό εξαρτάται από την καριέρα που θα ακολουθήσεις. Αλλά αν και εμένα κανείς δεν μου ζήτησε να του λύσω μια εξίσωση, είναι ο τρόπος σκέψης, το να μπορείς να σκεφτείς λογικά και με τις πληροφορίες που έχεις στην διάθεσή σου να μπορείς να βρεις την λύση που ζητάς, που έχει σημασία. Επίσης, αν και εγώ θεωρούσα άχρηστα για μένα πολλά μαθήματα στο σχολείο, παρακολουθώντας τα πήρα γνώσεις που αν και δεν χρησιμοποιώ καθημερινά, με έχουν προικίσει με πληροφορίες που με καθιστούν ικανή να συζητήσω με άτομα από διαφορετικούς κλάδους και για θέματα διαφορετικά από τα δικά μου γλωσσολογικά και λογοτεχνικά κυρίως ενδιαφέροντα.
Πέρα, όμως, από τις πολύ χρήσιμες γνώσεις που μπορείς να πάρεις από το σχολείο και αργότερα από την σχολή σου, μπορείς και μόνος σου να αναζητήσεις την γνώση. Καταρχάς, διάβασε βιβλία. Ξεκίνησε με κλασική λογοτεχνία, είτε ελληνική είτε ξενόγλωσση, και προσπάθησε να απαντήσεις στο κλασικό ερώτημα “Τι θέλει να πει ο ποιητής;”. Το καλό με την καλή λογοτεχνία είναι ότι ο/η συγγραφέας θα δυσκολέψει όσο μπορεί τον αναγνώστη, γιατί αυτό σημαίνει ότι δεν διαβάζει απλά για να περάσει η ώρα, αλλά συνυπάρχει μαζί με τους χαρακτήρες και προσπαθεί να τους καταλάβει και να τους ερμηνεύσει. Θα παραμείνω στα βιβλία προτείνοντας την ανάγνωση βιβλίων εκλαϊκευμένης επιστήμης. Το να μάθω για το big bang, για γονίδια ή για διάφορες χημικές ενώσεις φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο και απίθανο για μένα. Παρόλα αυτά, υπάρχουν βιβλία που παρουσιάζουν επιστημονικά θέματα με απλό και κατανοητό τρόπο για ανθρώπους που δεν έχουν εμβαθύνει σε αυτά. Και αν η ανάγνωση δεν είναι το δυνατό σου σημείο, υπάρχει φυσικά και το διαδίκτυο. Θα βρεις χιλιάδες βίντεο στο YouTube από ανθρώπους που εξηγούν όποια και αν είναι η απορία σου ή ο τομέας για τον οποίο θα ήθελες να μάθεις κάτι παραπάνω.
Αλλά γιατί να μπεις σε όλο αυτό τον κόπο; Γιατί να θυσιάσεις τόσο χρόνο και ενέργεια ενώ θα μπορούσες να κάνεις κάτι διασκεδαστικό; Γιατί έτσι θα γίνεις ένας ολοκληρωμένος άνθρωπος. Η μία πληροφορία, γεννάει μια νέα απορία και αυτή οδηγεί στην απόκτηση μιας καινούριας γνώσης και σαν κύκλος η μάθηση δεν τελειώνει ποτέ. Αλλά μέσα από αυτόν τον κύκλο εσύ αποκτάς κριτική ικανότητα και μπορείς να αναρωτηθείς για τον εαυτό σου και την θέση σου μέσα στον κόσμο, αλλά και για τον ίδιο τον κόσμο είτε αυτό έχει να κάνει με την φύση του είτε με το σε τι κατάσταση βρίσκεται, γιατί και πώς μπορεί να βελτιωθεί. Η γνώση θα σε κάνει φιλόδοξο, να θέλεις να σκεφτείς και ίσως να βρεις κάτι που θα βοηθήσει μια μερίδα ή όλους τους ανθρώπους ώστε να ζουν καλύτερα. Θα δεις, επιπλέον, ότι όλα συνδέονται μεταξύ τους με κάποιον τρόπο. Οι γνώσεις που έχεις για τα αστέρια ή για την θάλασσα ή για την ιστορία μπορεί να σε βοηθήσουν να ερμηνεύσεις ένα ποίημα ή διαβάζοντας ένα ποίημα θα μάθεις κάτι καινούριο για τα αστέρια, την θάλασσα ή την ιστορία.
Δεν σε παροτρύνω να κλειστείς σε ένα δωμάτιο και να διαβάζεις μέρα νύχτα. Κάθε άλλο, οι εμπειρίες στον έξω κόσμο είναι και αυτές μια καταπληκτική πηγή για την απόκτηση νέων γνώσεων. Μόνο μέσα από μια συζήτηση με έναν φίλο, μπορεί να μάθεις κάτι που ίσως να μην τύχαινε ποτέ να μάθεις από μόνος σου. Αλλά όποτε έχεις χρόνο και διάθεση αξιοποίησε τα, ώστε να καλλιεργήσεις τον εαυτό σου. Εμπιστεύσου με και θα δεις ότι θα εντυπωσιαστείς με το πόσες ενδιαφέρουσες πληροφορίες υπάρχουν εκεί έξω και πώς αν και αρχικά φαντάζουν άχρηστες όχι μόνο θα μπορέσουν να αποτελέσουν φοβερά θέματα για συζήτηση, αλλά επίσης μπορούν να ενταχθούν μέσα στην καθημερινότητά σου κατακτώντας την δική τους θέση στην λίστα με τα ενδιαφέροντά σου.