Οι «διαφορετικοί» άνθρωποι

Υπάρχουν άνθρωποι δεύτερης κατηγορίας; Αν η ανωτέρω ερώτηση πραγματοποιηθεί στους περισσότερους από εμάς, η επερχόμενη απάντηση θα είναι φυσικά αρνητική, ότι δηλαδή δεν υπάρχουν τέτοιοι πολίτες με λιγότερα δικαιώματα. Θα επιχειρήσω λοιπόν να ξανακάνω την ερώτηση, ίσως καλύτερα διατυπωμένη, οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες, οι πολίτες με παθήσεις, άτομα με διαφορετικές προτιμήσεις και προσανατολισμό στερούνται δικαιωμάτων, θεσμοθετημένων ή μη;

Είναι γνωστό και αποδεκτό (λανθασμένα) ότι η πλειοψηφία καθορίζει το τι είναι φυσιολογικό και πως θα έπρεπε να δομείται εξ ολοκλήρου η ίδια η κοινωνία, σύμφωνα με βάση πάντα, τους νόμους, τα ιδανικά καθώς τις αξίες και τους ηθικούς φραγμούς της. Η πλειονότητα ήταν πάντοτε εκείνη που διαμόρφωνε την κοινωνική ροή καθώς και την εναρμόνιση των πραγμάτων γύρω της. Όποιος επέλεγε ενσυνείδητα ή μη, τολμούσε ανυποψίαστα να απέχει ή να διαφέρει από τους «φυσιολογικούς», παραγκωνιζόταν μένοντας στο περιθώριο. Τις παραπάνω «ιδέες», προκαταλήψεις, δεισιδαιμονίες, κληρονόμησαν και οι σύγχρονες κοινωνίες από εμάς, οι οποίες με την σειρά τους καλλιεργήθηκαν με γνώμονα τον ρατσισμό.

Στην περίπτωση που μας ρωτήσουν αν είμαστε ρατσιστές, η απάντηση θα συνοδεύεται από ρωμαλέα όχι σε συνδυασμό με επίκληση στο συναίσθημα καθώς και με παρερμηνείες. Ο ρατσισμός όμως «φωλιάζει» σε όλους μας, όταν δύσκολα θα αποδεχτούμε «διαφορετικούς» ανθρώπους να συνυπάρχουν, να συμβαδίζουν και να διεκδικούν στην κοινωνία της πλειοψηφίας. Ανθρώπους με αυτισμό και παθήσεις, ανθρώπους με προσανατολισμό και προτιμήσεις που απέχουν από τις δικές μας και άτομα με ειδικές ανάγκες. Για εμάς αυτοί οι άνθρωποι είναι προβληματικοί και τρελοί διότι δεν «μας καταλαβαίνουν» όταν δεν μπορούν να ακολουθήσουν τον τρόπο μας καθώς και τις ηθικές αξίες που εμείς έχουμε ορίσει, είναι ανίκανοι και αδύναμοι σε βαθμό παθογένειας που βλάπτουν την κοινωνία και εμάς τους ίδιους, είναι ακόμα και επικίνδυνοι προς την «κανονικότητά» μας.

Τι είναι όμως φυσιολογικό και κανονικό; Υπάρχουν «φυσιολογικοί» ή «κανονικοί» άνθρωποι; Αν αφηγηθούμε, σχολιάσουμε και ανατρέξουμε σε γεγονότα του παρελθόντος για το πως οι πλειοψηφία των φυσιολογικών μεταχειριζόταν και αντιμετώπιζε ανθρώπους με διαφορετικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα, παθήσεις, επιλογές κ.ο.κ, πιθανότατα θα γελάγαμε, θεωρώντας πως η «μεσαιωνική» αυτή περίοδος πέρασε και πλέον όλα εναρμονίζονται πλήρως. Από τα πιο απλά παραδείγματα, μέχρι τα πιο σύνθετα η κατάληξη στην προαναφερθείσα θέση θα ήταν η ίδια, ότι έλαβαν τέλος αυτά τα μεσαιωνικά χρόνια. Όμως η κληρονομία της προκατάληψης για το διαφορετικό διαβιβάστηκε στις επερχόμενες γενιές και εξελίχθηκε όπως εξελίσσονται και οι άνθρωποι. Ο ίδιος άνθρωπος που θεωρεί γελοίο, αναχρονιστικό και ρατσιστικό τον στιγματισμό που δέχονταν οι αριστερόχειρες για τον τρόπο γραφής τους, είναι ο ίδιος που θεωρεί κατώτερα τα άτομα με ειδικές ανάγκες, ο ίδιος ο άνθρωπος που θεωρεί έγκλημα τον αντισημιτισμό είναι ο ίδιος που χλευάζει και πληγώνει τους ανθρώπους με διαφορετικές σεξουαλικές προτιμήσεις καθώς και τους ανθρώπους με παθήσεις. Ο ίδιος ο άνθρωπος που κατακρίνει και ποινικοποιεί την δουλεία, είναι ο ίδιος που δεν επιθυμεί να συμβιώνει με διαφορετικής φυλής ανθρώπους. Η άγνοια των καταστάσεων και των συνθηκών προκαλεί τον φόβο και εν συνεχεία την υποτιθέμενη απειλή, δηλαδή οτιδήποτε ο άνθρωπος δεν γνωρίζει και δεν φροντίζει να διδαχθεί, δηλαδή για ποιον λόγο διαφέρουμε ο ένας από τον άλλον είτε εκ γενετής, είτε λόγω παθήσεων, είτε λόγω προτιμήσεων κ.ο.κ, θα συνεχίζει να το υποσκελίζει, αποτρέπει, απορρίπτει και διώκει. Καταπιάνοντας ξανά το αρχικό ερώτημα, αν υπάρχουν φυσιολογικοί άνθρωποι ή κανονικοί η απάντηση είναι όχι, διότι αν η πλειοψηφία απαρτιζόταν από του λεγόμενους «διαφορετικούς» αυτοί με την σειρά τους θα ήταν και οι «κανονικοί»;  Άμα όλοι σκεφτόμασταν όπως οι αυτιστικοί άνθρωποι, τότε θα ήμασταν κανονικοί; Άμα όλοι ήμασταν άτομα με ειδικές ανάγκες τότε θα ήμασταν φυσιολογικοί; Αν όλοι μας είχαμε τις ίδιες σεξουαλικές προτιμήσεις τότε θα ήμασταν φυσιολογικοί; Όλοι είμαστε φυσιολογικοί διαφέροντας ο ένας από τον άλλον είτε στον τρόπο σκέψης, έκφρασης και αναγκών, δίχως αυτό όμως να μας κάνει λιγότερο ανθρώπους και συγχρόνως στερώντας μας δικαιώματα.

Οφείλουμε σαν άνθρωποι ικανοί σε θεμελιωμένες κοινωνίες να αποτρέπουμε καθημερινά την αναπαραγωγή του ρατσισμού και των υποπροϊόντων του, σηματοδοτώντας και εξυμνώντας την ανθρώπινη διαφορετικότητα. Αν έχουμε ως κοινό γνώμονα ότι ο αυτιστικός εξετάζει και επεξεργάζεται με ξεχωριστό τρόπο την σκέψη του, ερμηνεύοντάς την, επίσης, με διαφορετικό τρόπο δεν σημαίνει πως είναι λιγότερο άνθρωπος με ελάχιστες επαγγελματικές και κοινωνικές διεκδικήσεις. Αν θεωρούμε πως τα άτομα με ειδικές ανάγκες δυσκολεύονται πρακτικά στην κοινωνική συμβίωση δεν σημαίνει πως δεν έχουμε την δυνατότητα και θέληση να αλλάξουμε την κοινωνική δομή δημιουργώντας ίσες παροχές για όλους. Αν πιστεύουμε ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η επιλογή συντρόφου έγκειται στην κρίση του καθένα ελεύθερα και δημοκρατικά δεν σημαίνει πως ο ομοφυλόφιλος δεν μπορεί να έχει αυτό το δικαίωμα. Ίσως είναι όλα φιλοσοφικές σκέψεις ή μήπως όχι;

Tο παρόν άρθρο, όπως και κάθε άλλο στην ιστοσελίδα, αντικατοπτρίζει τις απόψεις του αρθρογράφου και όχι απαραίτητα του newsfilter.gr