Όταν ακούμε την λέξη όρια, αυτόματα έρχεται στο μυαλό μας η απαγόρευση, το «μη» και το «δεν πρέπει». Μην πετάς πράγματα στην τηλεόραση θα την σπάσεις, δεν πρέπει να περπατάς στην μέση του δρόμου, θα σε πατήσει αυτοκίνητο, μην χτυπάς τους φίλους σου, μην σκορπάς παντού τα παιχνίδια σου. Χιλιάδες τα «μη» και «δεν πρέπει» . Μήπως πρέπει να αναρωτηθούμε πως είναι τόσα πολλά, γιατί στην πραγματικότητα δεν έχουμε βάλει όρια;
Θα πρέπει να κατανοήσουμε τι ακριβώς εννοούμε, όταν λέμε βάζουμε όρια και με ποιόν τρόπο. Όπως θα πρέπει να γνωρίζουμε ποια είναι τα υποχρεωτικά όρια, αυτά που πρέπει να τηρούμε για την προστασία μας, για την ασφάλεια και την υγεία μας. Πολλοί από εμάς τους γονείς δεν θέλουμε να βάλουμε όρια στα παιδιά μας, δεν θέλουμε να είμαστε αυστηροί μαζί τους, για να μην επηρεαστεί η σχέση μας.
Γιατί πρέπει να βάζουμε όρια
Για να μπορέσουμε να διαχειριστούμε τις συμπεριφορές και τις προκλητικές αντιδράσεις των παιδιών μας, οι οποίες διαφέρουν σε κάθε στάδιο της ανάπτυξης τους. Με τα όρια θα μπορούμε να ελέγχουμε και την δική μας συμπεριφορά απέναντι τους. Τα παιδιά θα έχουν μια σειρά, θα μάθουν να υπακούν και να συνεργάζονται, να ξεχωρίζουν το σωστό από το λάθος. Όλα αυτά θα διαμορφώσουν τον χαρακτήρα του και θα το βοηθήσουν στην επικοινωνία του με τα άλλα παιδιά.
Τι εννοούμε με τον όρο «όρια»
Τους κανόνες που βάζουμε και όχι τις τιμωρίες. Η κάθε οικογένεια έχει τους δικούς της κανόνες, αυτούς που την εξυπηρετούν καλύτερα. Σίγουρα υπάρχουν και οικογένειες χωρίς κανόνες, σ’ αυτή την περίπτωση μπορεί να φαίνονται αρχικά όλα ήρεμα και ωραία, αλλά σίγουρα σε μια ακραία συμπεριφορά, δεν θα ξέρει ποιος να ελέγξει ποιόν. Θα επικρατήσει ο πανικός και ο έντονος εκνευρισμός και τα παιδιά δεν θα ξέρουν πώς να αντιδράσουν.
Τι να προσέξουμε όταν βάζουμε όρια
- Να είναι σε λογικά πλαίσια χωρίς υπερβολές. Δεν μπορούμε να απαγορέψουμε στο παιδί να παίζει με την μπάλα του στην αυλή, μπορούμε όμως να του πούμε να μην παίζει με αυτήν μέσα στο σπίτι.
- Τα όρια δεν θα πρέπει α εξυπηρετούν μόνο εμάς, αλλά και τα παιδιά.
- Αν θέλουμε να τηρούν τα παιδιά τους κανόνες, θα πρέπει να τους τηρούμε κι εμείς.
- Αν δούμε πως ένας κανόνας δεν είναι εφικτός, τον απορρίπτουμε.
- Να μην επαναλαμβάνουμε καθημερινά στο παιδί τα όρια του, γιατί θα γίνουμε καταπιεστικοί.
- Μπορούμε να είμαστε σε κάποιους κανόνες, πιο ελαστικοί και σε κάποιους άλλους πιο αυστηροί. Για παράδειγμα η μία ώρα παιχνίδι , μπορεί να γίνει και μιάμιση, αλλά το πλύσιμο των δοντιών πρέπει να γίνει οπωσδήποτε.
- Να συζητήσουμε με τα παιδιά τους κανόνες που θέλουμε να βάλουμε, για να έχουμε μια πρώτη εικόνα της αντίδρασης τους.
- Ας ζητήσουμε την γνώμη τους, τα παιδιά έχουν άποψη και πολλές φορές μπορεί να μας εκπλήξουν ευχάριστα.
- Προσοχή, μπορεί σε κάποια πράγματα να μην χρειάζεται να βάλουμε όρια, αλλά να τα προσαρμόσουμε λίγο διαφορετικά π.χ. να ζητάμε από το παιδί να μην πειράζει τα γυαλικά για να μην σπάσουν, ενώ πολύ απλά μπορούμε να τοποθετήσουμε τα γυαλικά σε ένα σημείο που δεν θα έχει πρόσβαση.
- Ας σταματήσουμε να αντιδρούμε με το «μη» και το «δεν πρέπει» και να τους ρωτάμε γιατί θέλουν να κάνουν κάτι που δεν είναι σωστό. Αν προσπαθήσουν να μας το εξηγήσουν, ένα είναι σίγουρο, θα καταλάβουν καλύτερα την σημασία του ορίου.
Όταν βάζουμε όρια στα παιδιά μας με τον σωστό τρόπο, τους δείχνουμε πόσο πολύ τα αγαπάμε και πόσο καλά τα φροντίζουμε. Τα παιδιά μαθαίνουν να πειθαρχούν και δεν χρειάζεται να τιμωρούνται.
Με αγάπη προς τους γονείς & τα παιδιά