Επανέρχεται στους δέκτες μας αυτές τις κρύες και αν μη τι άλλο, γιορτινές μέρες. Και δεν είναι χολιγουντιανής παραγωγής ταινία αλλά παραγωγή 100% αληθινή.
Προσφυγικό και Μεταναστευτικό δύο όροι που ακόμα χρησιμοποιούνται σε πολλές περιπτώσεις λανθασμένα και ακόμα χειρότερα όταν επιτηδευμένα (ή και όχι) χρησιμοποιούνται τεχνικά λάθος από τα δημοσιογραφικά μέσα. Μια καλή πρόταση για εισαγωγή αυτού του άρθρου, θα ήταν και η επιμόρφωση για έννοιες, όρους και σημεία τα οποία χρησιμοποιούνται σε μια επιστήμη (Κοινωνικές) και επικοινωνούνται μέσω μιας άλλης (ας πούμε τα ΜΜΕ), για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις και παρερμηνείες. Άλλωστε αυτό δε συμβαίνει μόνο στη δημοσιογραφία αλλά και σε άλλες επιστήμες. Γνώμη μου βέβαια, είναι ότι όλη η δημοσιογραφική βάση θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτική όταν χρησιμοποιεί τέτοιους όρους καθώς είναι “λεπτοί” και το βέλτιστο είναι να τοποθετούνται ειδικοί επί του θέματος. Τις τελευταίες μέρες τυχαίνει να παρακολουθώ τις ειδήσεις και μέσω της τηλεόρασης πέρα από το διαδύκτιο και φυσικά σε διάστημα μιας εβδομάδας η ατζέντα περιείχε τα ακριβώς ίδια θέματα κάθε μέρα, πρωί, μεσημέρι και βράδυ. Στη προκειμένη περίπτωση, δεν είναι αυτό το οποίο με απασχολεί αλλά το ότι προς το τέλος των ειδήσεων έχει μπει ξανά δυστυχώς, η ενημέρωση για το προσφυγικό με πολύ τραγικά νέα που αναφέρουν για ανθρώπους κάθε ηλικίας οι οποίοι πνίγονται. Πνίγονται στο ταξίδι τους από τα παράλια της Τουρκίας στην Ελλάδα, στο μέσο της Μεσογείου που ξανά γίνεται ο τάφος τους.
Social Media:
Έχετε παρατηρήσει πολλές φορές όταν προσπαθείτε να ανεβάσετε ένα story στο instagram ή όταν αναδημοσιεύετε από κάποια άλλη σελίδα post με περιεχόμενο/εικόνες που δείχνουν “σκληρές εικόνες”; Για παράδειγμα, ανθρώπους να πέφτουν από τη βάρκα ή να ξεβράζονται στη στεριά; Κάπου εκεί θα επέμβει η “αστυνομία” του instagram και είτε θα κατεβάσει το περιεχόμενο είτε θα δείξει τη προειδοποίηση, πως μπορεί να υπάρχουν βίαιες εικόνες και τα λοιπά , που καλά κάνει και έχει τις πολιτικές του αλλά άλλου είδους εικόνες καλά τις κρατούν, δεν μας ενδιαφέρει τώρα αυτό. Το σημείο που διαφωνώ όμως είναι οι λεγόμενες “σκληρές” εικόνες, “ευαίσθητο” περιεχόμενο, “βίαιο” περιεχόμενο και συνεχίζεται. Μάλλον, όταν παρακολουθούμε τις μεγάλες αμερικανικές παραγωγές με τα απίστευτα πιστολίδια και αίματα παντού θέλουμε να είναι και HD, 4K με πολύ καλό ήχο και τα συναφή. Όταν όμως πρόκειται για τη πραγματικότητα τότε το πράγμα αλλάζει, ίσως δεν εξυπηρετεί όλα τα συμφέρονται και είναι απαγορευμένο για τον κάθε έναν από εμάς, για τη “προστασία” μας και τη προσωπική γαλήνη να μη βλέπουμε τα νεκρά σώματα συνανθρώπων μας. Thank you social media. Ο covid είναι αρκετά καλή είδηση για να μας καταστρέψει το ηθικό και την αισιοδοξία άλλωστε.
Κοινωνιολογική προσέγγιση:
Θα συμφωνήσω με τους κοινωνιολόγους πως σκληρή είναι η πραγματικότητα και μόνο αυτή. Οι εικόνες και τα κείμενα απλώς αντικατοπτρίζουν και απεικονίζουν την πραγματικότητα. Αυτά είναι αληθινά γεγονότα και αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να μάθουμε περισσότερα, να δομήσουμε τη δική μας άποψη γύρω από το τι συμβαίνει και να μη νιώθουμε την απειλή του προσφυγικού μέσα από φωτογραφίες και λέξεις. Σκληρή είναι η πραγματικότητα, θα ξανά γράψω, και η αλήθεια.
Πολιτικά:
Όσον αφορά τα ελληνοτουρκικά για το μεταναστευτικό και προσφυγικό δε θα λέγαμε πως έχει γίνει πρόοδος αλλά σύμφωνα με πολλούς έχουν γίνει βήματα προς τα πίσω και οι διάλογοι καταλήγουν σε έντονες ή αδιάφορες άλλοτε διαμάχες. Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από ότι παρακολουθώ δεν έχει επιφέρει πρακτικές λύσεις και όπως έχουμε μάθει από τη παλαιότερη αλλά και σύγχρονη ιστορία ελάχιστες φορές, (πότε;) ο διάλογος ή μονόλογος έχει φέρει τη λύση. Έμπρακτα και ουσιαστικά.
ΜΜΕ:
Αν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης διαχειρίζονται το προσφυγικό ως ένα media event, που λειτουργεί με επίκληση στο συναίσθημα, προκαλώντας την ευαισθητοποίηση μας και το εθελοντικό μας ένστικτο, τότε η πολιτική επικοινωνία και οι πολιτικοί σύμβουλοι πίσω από αυτά, μου δημιουργούν τουλάχιστον νευρικότητα. Προκαλώντας με τη λάθος διαχείριση του θέματος από ανθρωπιστικής άποψης. Είναι θεμιτό να παραδεχτούμε πως τουλάχιστον τα ΜΜΕ με τη καθημερινή προβολή του προσφυγικού, έχουν καταφέρει ακόμα και ένα πιο δύσπιστο κοινό Ελλήνων να το εγκλιματίσει με το θέμα και να το βάλει σε περισσότερες σκέψεις. Να “ψαχτεί” παραπάνω ώστε να αντιμετωπίζει αυτούς τους ανθρώπους, ακριβώς ως ανθρώπους και όχι εγκληματίες, είναι γεγονός αυτό και μας το επισημοποιεί η έρευνα της Public Issue που έδειξε πως το 84% των Ελλήνων δείχνουν συμπάθεια προς τους πρόσφυγες και το 67% θρέφει θετικά συναισθήματα. Αυτό για εμένα δεν έχει και τόση μεγάλη σημασία μιας και θεωρώ πως οι πράξεις φέρνουν τα αποτελέσματα και ας ξεκινούν όλα από μια ιδέα και μια θεωρία.
Αν τα ΜΜΕ μπορούν να λειτουργήσουν σε αυτό καλά ως εργαλείο κινητοποίησης, μπαίνω στη διαδικασία να σκεφτώ πως θα ήταν αν υπήρχε η επιμόρφωση που ανέφερα παραπάνω και ουτοπικά υπήρχε και στη πολιτική επικοινωνία. Ουτοπία προς το παρόν για τα ελληνικά δεδομένα.
Αν θέλετε να διαβάζετε έρευνες, μπορείτε να επισκεφτείτε τη παρακάτω σελίδα.
Μπορείτε επίσης, να διαβάσετε περισσότερα για το προσφυγικό, σε άλλα άρθρα από τη σελίδα μας.