Μας συστήθηκε στη μεγάλη οθόνη με τον Μάικλ Κίτον να φοράει τη στολή του, στην εποχή που τα φαντασμαγορικά οπτικοακουστικά, ψηφιακά εφέ που έχουμε συνηθίσει πλέον ήταν μια ιδέα στο μυαλό κάποιων πρωτοπόρων και τίποτα άλλο. Έγραψε ιστορία στα χέρια του Κρίστοφερ Νόλαν, με τη θρυλική τριλογία του Σκοτεινού Ιππότη Κρίστιαν Μπέιλ να απογειώνει όχι μόνο το χαρακτήρα, αλλά και γενικότερα το είδος των superhero movies. Μας απογοήτευσε σε μια κακή παρένθεση, επιεικώς, με τον Μπεν Άφλεκ να κάνει ό,τι μπορεί αλλά να “σκοντάφτει” σε πολύ αδύναμα σενάρια. Σαν τον χαμαιλέοντα, ο άνθρωπος-νυχτερίδα εξελίσσεται και προσαρμόζεται στις κινηματογραφικές συνθήκες. Ήρθε η σειρά του Ρόμπερτ Πάτινσον να γίνει Μπάτμαν, σε ένα πολύ σκοτεινό για τα δεδομένα του είδους, background.
The Batman (2022) – Superhero/crime film, 174΄
Σκηνοθεσία: Matt Reeves
Σενάριο: Matt Reeves & Peter Craig
Πρωταγωνιστούν: Robert Pattinson, Zoë Kravitz, Paul Dano, Colin Farrell
Με τη βοήθεια της Catwoman κι ενός από τους ελάχιστους αδιάφθορους αστυνομικούς της Γκόθαμ, ο μυστηριώδης εκδικητής Μπάτμαν προσπαθεί να σταματήσει ένα μανιακό σίριαλ κίλερ, ο οποίος εκτός από τον τρόμο αποκαλύπτει και σκοτεινά μυστικά των υψηλά ιστάμενων ανθρώπων της πόλης.
Πολυαναμενόμενος ο νέος Μπάτμαν, με τις πληροφορίες που διέρρευσαν πριν την πρώτη προβολή να τον θέλουν σκοτεινό, ανθρώπινο, διαφορετικό, στα βήματα της τριλογίας του Νόλαν αλλά ακόμα λιγότερο σούπερ ήρωας. Μια ταινία μυστηρίου και εγκλήματος, με πλούσια δράση βέβαια, όπου είναι απαραίτητο, η οποία ωστόσο θυμίζει περισσότερο… φιλμ νουάρ (και κυριολεκτικά, καθώς σχεδόν ολόκληρη εκτυλίσσεται νύχτα) παρά superhero ταινία. Και πράγματι, αυτό είναι.
Αφού θίξαμε το θέμα “πρώτη προβολή”, αξίζει να αναφέρουμε, σαν παρένθεση, ότι η ταινία καθυστέρησε περίπου ένα χρόνο να εμφανιστεί στους κινηματογράφους, λόγω της πανδημίας που κρατούσε τις αίθουσες κλειστές ή ανοιχτές με πολλούς περιορισμούς. Το γεγονός αυτό αύξησε περαιτέρω την αναμονή και ενίσχυσε το μάρκετινγκ.
Τη στολή του ανθρώπου – νυχτερίδα φοράει ένας ηθοποιός ο οποίος μάλλον δεν είναι ο πρώτος που θα σκεφτόσουν για το ρόλο. Ο Ρόμπερτ Πάτινσον, πολλά χρόνια μετά τα εφηβικά είδωλα του Σέντρικ στο Χάρι Πότερ και, κυρίως, του Έντουαρντ στο Twilight, είναι ένας Μπάτμαν ώριμος, σοβαρός, επιβλητικός και απειλητικός όταν πρέπει αλλά με εμφανείς αδυναμίες και “πληγές” του παρελθόντος. Σε αντίθεση με προηγούμενες ταινίες, εδώ βλέπουμε τον Μπάτμαν μόνο ως Μπάτμαν, ο Μπρους Γουέιν εμφανίζεται σε ελάχιστες, ήσσονος σημασίας επί το πλείστον, σκηνές, και η αλήθεια είναι πως ακόμα και αυτός είναι πιο σκοτεινός από την εκδοχή του λαμπερού, πάμπλουτου “χρυσού παιδιού” της Γκόθαμ που γνωρίζουμε.
Παρότι πρόκειται για reboot, τουτέστιν η ιστορία ξεκινά από την αρχή, ουκ ολίγοι χαρακτήρες και το background τους θεωρούνται ήδη γνωστά, και ουσιαστικά το σενάριο αποτελεί ακόμα μια παραλλαγή τόσο των κόμιξ όσο και των προηγούμενων ταινιών, μια διαφορετική μεν ιστορία αλλά με χαρακτήρες όπως ο Μπάτμαν, ο Άλφρεντ, η Σελίνα και ο Πιγκουίνος να σκέφτονται και να ενεργούν όπως τους έχουμε μάθει. Όσο για τον κακό; Αυτός είναι ο “Γρίφος”, ένας σαδιστής δολοφόνος με άγνωστα κίνητρα που στοχεύει στην υψηλή κοινωνία του Γκόθαμ και εμπλέκει σε κάθε του έγκλημα, τον Μπάτμαν, ο οποίος ηγείται, μαζί με τον επιθεωρητή Γκόρντον, της προσπάθειας για την αποκάλυψη τόσο του δολοφόνου όσο και των ενεργειών που κρύβονται πίσω από τις πράξεις του.
Η παρουσία ουκ ολίγων γνώριμων χαρακτήρων, τους οποίους, ωστόσο, υποδύονται διαφορετικοί ηθοποιοί από αυτούς που έχουμε συνηθίσει, δημιουργεί μια αίσθηση σύνδεσης και συνεκτικότητας με τις προηγούμενες ταινίες (κυρίως την τριλογία Νόλαν), από την άλλη όμως οδηγεί σε αναπόφευκτες συγκρίσεις. Η Κράβιτζ είναι ικανοποιητική ως Catwoman, θυμίζοντας πολύ περισσότερο Χάλι Μπέρι και λιγότερο Αν Χάθαγουεϊ, ενώ η χημεία της με τον Μπάτμαν – Πάτινσον είναι από τα δυνατά χαρτιά της ταινίας. Οι δευτερεύουσες ερμηνείες, τέλος, δεν εντυπωσιάζουν, αλλά συμπληρώνουν το παζλ χωρίς τυμπανοκρουσίες.
Το μεγαλύτερο στοίχημα, ωστόσο, της ταινίας αποτελεί ξεκάθαρα η σκηνοθεσία. Σκοτάδι, ψυχρά χρώματα, νύχτα (το μόνο φυσικό φως είναι στο ηλιοβασίλεμα), έγκλημα, κοφτοί διάλογοι, σοκαριστικές σκηνές, διπρόσωποι χαρακτήρες, μια ταινία που θυμίζει περισσότερο φιλμ νουάρ, ή έστω αστυνομικό θρίλερ, παρά ταινία με σούπερ ήρωες. Κάποιες επιμέρους σκηνές έντονης δράσης με τον άνθρωπο – νυχτερίδα να χρησιμοποιεί το θρυλικό Batmobile και τα υπόλοιπα γκάτζετ του με τρόπο που υπερβαίνει την πραγματικότητα είναι τα μοναδικά τεκμήρια ότι το σενάριο δεν πρόκειται για επεισόδιο του CSI ή του Κόκκινου Κύκλου αλλά για την πρώτη ταινία ενός reboot του πιο δημοφιλούς, ίσως, σούπερ ήρωα στην ιστορία της έβδομης τέχνης. Ωραία πινελιά, και απόλυτα ταιριαστή με το κλίμα, η ατμοσφαιρική μουσική του Michael Giacchino.
Συνολικά, λοιπόν, το πρόσημο είναι αναμφίβολα θετικό για το νέο Μπάτμαν του Matt Reeves και του Robert Pattinson. Ναι, δε φτάνει στα επίπεδα του Σκοτεινού Ιππότη και δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί ως franchise στη συνέχεια, ωστόσο πρόκειται για μια άρτια σκηνοθετημένη ταινία με δομημένο σενάριο, ισορροπία ανάμεσα στη δράση, τις ανατροπές και τις προσωπικές αναζητήσεις των πρωταγωνιστών της, και μια συνταγή που φαίνεται να “δένει” και να οδηγεί τον άνθρωπο – νυχτερίδα, τον πιο ανθρώπινο και σκοτεινό των σούπερ ηρώων, στο δρόμο προς την επιτυχία.
