All time classic: Ένας Υπέροχος Άνθρωπος (2001)

Ο 52χρονος πλέον Russell Crowe, ένας από τους καλύτερους ηθοποιούς των τελευταίων 20 χρόνων, επιστρέφει σήμερα στις ελληνικές αίθουσες με την κωμωδία δράσης Nice Guys, στην οποία πρωταγωνιστεί μαζί με τον Ryan Gosling και την Kim Basinger. Ευκαιρία να θυμηθούμε, λοιπόν, την καλύτερα ταινία στην οποία έχει παίξει ο σπουδαίος αυτός ηθοποιός από τη Νέα Ζηλανδία (και όχι, δεν εννοώ το Μονομάχο)!

Ένας Υπέροχος Άνθρωπος (Α Beautiful Mind) – Βιογραφικό δράμα, 133΄

Σκηνοθεσία: Ron Howard

Σενάριο: Akiva Goldsman

Πρωταγωνιστούν: Russell Crowe, Jennifer Connelly, Ed Harris

Μερικοί άνθρωποι μπορεί να έχουν προσφέρει πάρα πολλά στην κοινωνία μας με το έργο τους, αλλά αν δε γίνει η ζωή τους ταινία (ή έστω, βιβλίο) λίγοι θα μπουν στον κόπο να μάθουν γι΄ αυτούς. Ένας απ΄ αυτούς είναι και ο νομπελίστας μαθηματικός και οικονομολόγος John Forbes Nash (1928-2015), τον οποίο υποδύεται ο Crowe στην ταινία αυτή.

Μεγαλοφυής, φιλόδοξος, εγωιστής και ελαφρώς αντικοινωνικός, ο Nash σπούδασε στα καλύτερα πανεπιστήμια και κατόρθωσε να αφήσει ανεξίτηλο το στίγμα του στη μελέτη των οικονομικών επιστημών και όχι μόνο χάρη στη θεωρία του που βασίζεται στην περίφημη ισορροπία του Nash. Ενώ όμως όλα πήγαιναν καλά σε επαγγελματικό και προσωπικό επίπεδο, η ψυχική του υγεία κλονίστηκε σε τέτοιο βαθμό που διαγνώστηκε με σχιζοφρένεια και τον οδήγησε σ΄ έναν κόσμο γεμάτο παραισθήσεις και ψευδαισθήσεις, θέτοντας έτσι σε άμεσο κίνδυνο τον εαυτό του και τους γύρω του.

Η ζωή λοιπόν του μεγάλου αυτού ανθρώπου, όπως περίπου σας την περιέγραψα, ξεδιπλώνεται στην οθόνη στην εκπληκτική αυτή ταινία του έμπειρου Ron Howard (Απόλλων 13, Κώδικας Ντα Βίντσι). Φυσικά υπάρχουν παρεκκλίσεις και υπερβολές συγκριτικά με τα πραγματικά γεγονότα, αλλά όλες έχουν γίνει με τέτοιο τρόπο που απλά εξυπηρετούν τον καλλιτεχνικό σκοπό της ταινίας.

Πραγματικά, η αρκετά ταραγμένη ζωή του Nash (στη φωτό δεξιά, μαζί με τη γυναίκα του, Alicia) περιγράφεται με τέτοιο τρόπο που προκαλεί ταυτόχρονα συγκίνηση, θαυμασμό, οίκτο, αγωνία, ακόμη και χιούμορ. Με λίγα λόγια, όλα αυτά τα έντονα συναισθήματα που σκοπεύει να σου προκαλέσει μια ταινία, ο Howard τα πετυχαίνει ξετυλίγοντας απλά το κουβάρι της ζωής ενός ανθρώπου. Η εναλλαγή των γεγονότων και, κατά συνέπεια, των συναισθημάτων, επιτυγχάνεται μ΄ έναν εξίσου απρόβλεπτο και αριστουργηματικό τρόπο.

Κομβικό ρόλο φυσικά παίζουν οι ερμηνείες. Ο Russell Crowe είναι ανεπανάληπτος, μοναδικός σ΄ έναν δύσκολο ρόλο. Και ήταν δύσκολος τόσο γιατί έπρεπε να υποδυθεί ένα πραγματικό πρόσωπο (το οποίο, μάλιστα, ήταν ακόμη εν ζωή τότε), αλλά και επειδή το πρόσωπο αυτό ήταν ιδιαίτερα σύνθετη και πολυδιάστατη προσωπικότητα. Κι όμως, ο Crowe αφουγκράζεται τις σκέψεις και τα συναισθήματα του Nash λες και ήταν στο μυαλό του όλα αυτά τα χρόνια.

Πανάξια τα βραβεία Όσκαρ καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, διασκευασμένου σεναρίου και Β΄ Γυναικείου (για την εκπληκτική στο ρόλο της συζύγου του Nash, Jennifer Connelly), αδικία ότι δεν κέρδισε ο Crowe στη δική του κατηγορία. Ίσως η Ακαδημία δεν ήθελε να του το δώσει δεύτερη συνεχόμενη φορά (είχε μόλις κερδίσει για το Μονομάχο) και βρήκε αφορμή την πολύ δυνατή ερμηνεία του Denzel Washington στην Ημέρα Εκπαίδευσης για να απονείμει σ΄ αυτόν το βραβείο.

Συνολικά, η ταινία κατορθώνει ταυτόχρονα να είναι συναρπαστική, συγκλονιστική, αλλά και όμορφη καλλιτεχνικά όσο τη βλέπεις, αλλά να σου αφήνει το στίγμα της και αφού το κάνεις (προσωπικά, είναι ίσως η ταινία για την οποία έχω συζητήσει περισσότερο με άλλα άτομα). Ψεγάδια, προφανή τουλάχιστον, δεν υπάρχουν, γεγονός που εντυπωσιάζει ακόμη περισσότερο καθώς πρόκειται για βιογραφία, ένα από τα δυσκολότερα κινηματογραφικά είδη.

Ο πρόσφατος θάνατος του Nash (σε τροχαίο, μαζί με τη γυναίκα του, σε ηλικία 87 ετών) αναβίωσε το ενδιαφέρον για το έργο, αλλά δε νομίζω πως χρειαζόταν ένα τέτοιο τραγικό γεγονός για να το θυμηθούμε. Πρόκειται για μια από τις καλύτερες ταινίες των πρώτων αυτών χρόνων του 21ου αιώνα, την οποία και συνιστώ ανεπιφύλακτα σε όποιον δεν την έχει δει ως τώρα.

Βαθμολογία: 8,5/10