Μια από τις πιο πρωτότυπες κι ενδιαφέρουσες ταινίες της χρονιάς που πέρασε, τούτο το κλειστοφοβικό αστυνομικό θρίλερ μας έρχεται από τη Δανία με πολύ καλές κριτικές και διεκδικεί, μεταξύ άλλων, και Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας.
Ο Ένοχος (Den skyldige, 2018) – Αστυνομικό θρίλερ, 85΄
Σκηνοθεσία: Gustav Möller
Σενάριο: Gustav Möller & Emil Nygaard Albertsen
Πρωταγωνιστούν: Jakob Cedergren, Jessica Dinnage, Johan Olsen
Ένας αστυνομικός που υπηρετεί προσωρινά στα τηλέφωνα της Αμέσου Δράσεως, ως δυσμενής μετάθεση για μια σκοτεινή του υπόθεση, καλείται μέσω τηλεφώνου να συντονίσει τις προσπάθειες για τη διάσωση μιας γυναίκας που φαίνεται πως έχει απαχθεί από τον πρώην σύζυγό της.
Μία σύντομης διάρκειας ιστορία μυστηρίου που μας έρχεται από την ψυχρή Δανία, μια χώρα με πλούσια και… ανορθόδοξη κινηματογραφική παράδοση (βλ. Τόμας Βάντεμπεργκ, Λαρς Φον Τρίερ), που εκτυλίσσεται σε πραγματικό χρόνο μέσα σ΄ένα γραφείο της αστυνομίας, ουσιαστικά με μόνο έναν χαρακτήρα να εμφανίζεται, χωρίς να βλέπουμε καθόλου δράση, και με το μεγαλύτερο μέρος της να αποτελείται από… τηλεφωνικές συνομιλίες. Δε μοιάζει ιδανικό, έτσι δεν είναι; Κι όμως, ο Ένοχος είναι ένα φιλμ τόσο καλογυρισμένο, τόσο καθηλωτικό, τόσο έξυπνα στιλιζαρισμένο που σε κερδίζει από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό.
O μοναδικός ήρωας που εμφανίζεται διά ζώσης στην ταινία (όλοι οι υπόλοιποι είτε απλώς ακούγονται μέσω τηλεφώνου, είτε εμφανίζονται αλλά δε διαδραματίζουν ιδιαίτερο ρόλο στην πλοκή) είναι ένας αστυνομικός, ο Asger (Cedergren), για τον οποίο εύκολα διαπιστώνει σύντομα κανείς πως τον κυνηγά η συνείδησή του. Κάτι έχει κάνει, κάτι που εξάλλου τον έχει οδηγήσει στο τηλεφωνικό κέντρο της αστυνομίας, μια άχαρη και χωρίς δράση δουλειά. Όταν λοιπόν δεχθεί τηλεφώνημα από μια γυναίκα που ισχυρίζεται πως απήχθη από τον πρώην σύζυγό της, και μπουν στο παιχνίδι και τα μικρά παιδιά τους, η καταδίωξη αρχίζει και ο Asger πασχίζει να λύσει την υπόθεση, περισσότερο για να εξιλωθεί για τα αμαρτήματά του (τα οποία γίνονται γνωστά στην πορεία).
Όσοι έχουν επαφή με το δανέζικο, και γενικότερα το σκανδιναβικό, κινηματογράφο (αλλά και άλλες μορφές τέχνης από τις χώρες αυτές, όπως η λογοτεχνία και το θέατρο), ξέρουν πως μια τέτοια ταινία συνήθως είναι απλή στη δομή και την αφήγηση, σκοτεινή, άρτια και απαισιόδοξη. Ο Ένοχος δεν ξεφεύγει από την πεπατημένη, δίνοντας όμως ιδιαίτερη έμφαση στην απλότητα των μέσων που χρησιμοποιεί, και αφήνοντας μια νότα ελπίδας κι αισιοδοξίας που σπανίως βλέπεις στο σκανδιναβικό σινεμά. Σκιαγραφεί εύστοχα, μεταξύ άλλων, παθογένειες της τοπικής αλλά και της παγκόσμιας κοινωνίας, οικογενειακά και ψυχιατρικά προβλήματα, που αμφότερα μαστίζουν την ανθρωπότητα, αλλά και την ανάγκη του ανθρώπου για πράξεις εξιλέωσης και ψυχικής ισορροπίας μετά από μεγάλα λάθη. Ουδείς αναμάρτητος, ένα από τα μηνύματα της ταινίας.
Προφανώς μια τέτοια ταινία δεν είναι ιδιαίτερα ευχάριστη και άνετη στην παρακολούθηση, αλλά η μικρή της διάρκεια σημαίνει πως δε δυσφορείς ιδιαίτερα μέχρι το φινάλε, χωρίς να στερεί όμως τα θετικα της στοιχεία: την πρωτότυπη σκηνοθεσία, το σασπένς, τα κοινωνικά μηνύματα, τις ανατροπές. Αλλά και τις ερμηνείες, τόσο του πρωταγωνιστή Cedergren όσο και του υπόλοιπου καστ, το οποίο θυμίζει κάτι από εποχές… ραδιοφώνου (καθώς ακούγεται μόνο η φωνή τους κατά τη διάρκεια του έργου), αλλά ακριβώς αυτή η απουσία οπτικής επαφής εντείνει το μυστήριο κι ενισχύει τη γοητεία του αγνώστου.
Με την πρωτοποριακή του αφήγηση, τη σκηνοθετική του αρτιότητα και το πανέξυπνο, αν και υπερβολικά απλουστευμένο, σενάριο, ο Ένοχος κερδίζει τις εντυπώσεις. Δεν το λες διασκεδαστικό, απαιτεί υπομονή στην παρακολούθηση, αλλά αξίζει, γιατί είναι μια ταινία μοναδική στο είδος της και θ΄ανταμείψει όποιον της δώσει μια ευκαιρία.
Βαθμολογία: 7,5/10
https://www.youtube.com/watch?v=pPerup3u_h4