Πριν τρία χρόνια, τέτοια εποχή περίπου, μαθαίναμε για μια ταινία με θέμα τις πρώτες μέρες του ηλεκτρισμού και τη μεγάλη μάχη για την επικράτηση του συνεχούς ή του εναλλασσόμενου ρεύματος ανάμεσα στους σπουδαιότερους εφευρέτες της εποχής. Πρωταγωνιστής, στο ρόλο του Τόμας Έντισον, ο σπουδαίος Benedict Cumberbatch, ενώ στην παραγωγή συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο Martin Scorsese και ο σεναριογράφος Steven Zaillan (Η Λίστα του Σίντλερ). Οι προσδοκίες, φυσικά, στα ύψη. Τρία χρόνια μετά, η ταινία κυκλοφόρησε μόλις και μετά βίας, απέτυχε έστω να ισοφαρίσει το μπάτζετ της και δέχτηκε αρκετές μετατροπές προκειμένου να κυκλοφορήσει σε μια αξιοπρεπή μορφή. Γιατί συνέβη κάτι τέτοιο, και τι έχει να μας προσφέρει τελικά αυτή η ταινία;
The Current War (2017) – Ιστορικό δράμα, 106΄
Σκηνοθεσία: Alfonso Gomez-Rejon
Σενάριο: Michael Mitnick
Πρωταγωνιστούν: Benedict Cumberbatch, Michael Shannon, Katherine Waterston, Nicholas Hoult
Στα τέλη του 19ου αιώνα, οι εφευρέτες Thomas Edison και George Westinghouse εμπλέκονται σ΄ έναν αδυσώπητο αγώνα χωρίς φραγμούς που θα κρίνει ποια τεχνολογία θα χρησιμοποιηθεί για την ηλεκτροδότηση των Ηνωμένων Πολιτειών.
Πάντοτε θεωρούσα την ιστορία της ανακάλυψης και εδραίωσης του ηλεκτρισμού άκρως ενδιαφέρουσα. Όχι μόνο γιατί ουσιαστικά καθόρισε την πορεία της ανθρωπότητας, σε τεχνολογικό επίπεδο και όχι μόνο, τα τελευταία 120 χρόνια, αλλά επειδή ανέδειξε τις δυσκολίες στην προσπάθεια ενός εφευρέτη να πείσει για τη βιωσιμότητα της εφεύρεσής του και να νικήσει τον ανταγωνισμό. Δυσκολίες οι οποίες, όπως βλέπουμε και στην ταινία, μπορεί να τον κάνουν να χρησιμοποιήσει αθέμιτα και ανήθικα μέσα, τα οποία δεν είχε καν φανταστεί, και να τον απομακρύνουν από τον αρχικό ιδεαλιστικό προσανατολισμό του.
Ας περάσουμε όμως στην παρασκηνιακή ιστορία της ταινίας, πριν την αναλύσουμε. Μετά από μια μετριότατη πρεμιέρα, το Σεπτέμβριο του 2017, στο φεστιβάλ του Τορόντο, ο Scorsese θεώρησε πως η ταινία χρειαζόταν τροποποιήσεις και καθυστέρησε την ευρεία κυκλοφορία της μέχρι να γίνουν οι προσθαφαιρέσεις που κρίθηκαν αναγκαίες. Ωστόσο, σ΄αυτό το διάστημα, ξέσπασε η υπόθεση με τον Harvey Weinstein και τις δεκάδες κατηγορίες εναντίον του για σεξουαλική παρενόχληση, που οδήγησε στην πτώχευση της εταιρίας που είχε αναλάβει τη διανομή της ταινίας. Αποτέλεσμα, το φιλμ να καταλήξει στα αζήτητα και τελικά, με δύο χρόνια καθυστέρηση, η τροποποιημένη του έκδοση (director’s cut) να προβληθεί στους κινηματογράφους χωρίς τυμπανοκρουσίες και με αμφιλεγόμενες κριτικές.
Η αλήθεια είναι πως ο θεατής εντοπίζει αμέσως μια κάποια προχειρότητα και επιπολαιότητα στη διαχείριση και απόδοση μιας εξαιρετικά ενδιαφέρουσας και πολύπλοκης ιστορίας, η οποία αδικεί και την ιστορία την ίδια αλλά και το πρώτης τάξης καστ της ταινίας, με επικεφαλής φυσικά τον Benedict Cumberbatch. Η ταινία περιγράφει αποσπασματικά και με αρκετά κενά κάποια από τα σπουδαιότερα γεγονότα στη μάχη μεταξύ Edison και Westinghouse (με τον ιδεαλιστή, ιδιοφυή αλλά χωρίς επικοινωνιακό χάρισμα Νίκολα Τέσλα στη… μέση), προσπαθώντας ταυτόχρονα να σκιαγραφήσει τους βασικούς χαρακτήρες και να αποκαλύψει τα κίνητρα πίσω από τις, συχνά αμφιλεγόμενες, ενέργειές τους.
Αυτό δεν αναιρεί τις αδιαμφισβήτητες αρετές της ταινίας. Οι τρεις πρωταγωνιστές, και κυρίως ο Cumberbatch, υποδύονται τους αντίστοιχους χαρακτήρες πειστικά, κατορθώνοντας να μεταδώσουν με την ερμηνεία τους την ιδιοσυγκρασία, τις αδυναμίες και τις φιλοδοξίες του καθενός. Ο Nicholas Hoult είναι ίσως ο αδικημένος της παρέας, στο ρόλο του Τέσλα, με χρόνο εμφάνισης εμφανώς λιγότερο έναντι των άλλων δύο, κι αυτόν ακόμη ως δεύτερο βιολί. Η ταινία προσπαθεί σωστά να είναι όσο το δυνατόν αντικειμενική και ρεαλιστική, χωρίς να παίρνει θέση σε ερωτήματα όπως αν κάποιος εφευρέτης “έκλεψε” την ιδέα του άλλου ή ποιος αξίζει πραγματικά τα εύσημα για την εφεύρεση και διάδοση της ηλεκτροδότησης.
Έχουμε, τελικά, ένα φιλόδοξο και ενδιαφέρον εγχείρημα, το οποίο ωστόσο θα μπορούσε να καταλήξει πολύ καλύτερα. Αδικήθηκε από την ατυχή επιλογή της εταιρίας του Weinstein για τη διανομή, ωστόσο περισσότερο αδικήθηκε από τον ίδιο του τον εαυτό. Κατέληξε, ουσιαστικά, να βασίζεται αποκλειστικά στη δύναμη της ιστορίας την οποία διηγείται, καθώς και των πρωταγωνιστών του. Επομένως, παρακολουθείται με ενδιαφέρον, ευχάριστα και με επιείκεια στα όποια ψεγάδια για κάποιον που ήδη γνωρίζει την αληθινή ιστορία ή έστω ενδιαφέρεται να τη μάθει, αλλά δεν έχει τίποτα να προσφέρει στους υπόλοιπους.
Βαθμολογία: 7/10