Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε αντιμετωπίσει τέτοιες αντιδράσεις των παιδιών, άλλοι σε πιο έντονη φάση( παιδιά που δεν ακούν τίποτα και χτυπιούνται στο πάτωμα με υστερία, τα λεγόμενα tantrum) και άλλοι σε πιο ήπια μορφή. Μας τρομάζουν αυτές οι παιδικές κρίσεις και μας προκαλούν άγχος. Προσπαθούμε να καταλάβουμε, τι κάναμε λάθος και έφτασε το παιδί σε αυτό το σημείο. Προβληματιζόμαστε και φοβόμαστε, μήπως είναι κάποια ασθένεια σοβαρή και απευθυνόμαστε σε γιατρούς. Πολλοί από εμάς ντρεπόμαστε για αυτή την αντίδραση ή θυμώνουμε και βγαίνουμε κι εμείς οι ίδιοι εκτός εαυτού.
Γιατί συμβαίνουν
- Δεν μπορεί να διαχειριστεί τα συναισθήματα του, το παιδί και με την έκρηξη θυμού προσπαθεί να αποφορτίσει το σώμα του από όλο αυτό. Κι εμείς οι ίδιοι το παθαίνουμε πολλές φορές και θέλουμε να πετάξουμε πράγματα, να τσιρίξουμε και να χάσουμε τον αυτοέλεγχο. Ερχόμαστε σε σύγκρουση με αγαπημένα πρόσωπα, κλείνουμε με δύναμη τις πόρτες και μιλάμε έντονα. Όλο αυτό σε εμάς, μας φαίνεται απόλυτα φυσιολογικό, ενώ στο παιδί μας ξενίζει. Δεν πρέπει όμως, γιατί για το παιδί όλο αυτό είναι πρωτόγνωρο και για να μπορέσει να το διαχειριστεί, δοκιμάζει διάφορους τρόπους.
- Δεν έχει αρχίσει ακόμη να μιλά και κάπως πρέπει να σας δείξει, τι δεν του αρέσει ή τι το εκνευρίζει.
- Για να τραβήξει την προσοχή σας, όταν είστε αδιάφοροι απέναντι του και δεν του δίνετε τη σημασία που πρέπει.
- Όταν δεν το ακούτε και είστε κολλημένοι στις δικές σας απόψεις και θέλετε να γίνεται πάντα το δικό σας. Του λέτε συνέχεια όχι και αυτό το τρελαίνει, το κάνει να αντιδράει με υστερία και να τσιρίζει.
- Όταν βιώνει επιθετικές καταστάσεις στο οικογενειακό του περιβάλλον, μαλώνουν οι γονείς του και χτυπάει ο ένας τον άλλον και απλά τους μιμείται.
- Όταν ζηλεύει, για παράδειγμα το νέο μέλος της οικογένειας, το αδερφάκι του.
Πως τις αντιμετωπίζουμε
- Με καθημερινή συζήτηση για να μπορείτε να αντιληφθείτε εγκαίρως καταστάσεις που προκαλούν θυμό και εκνευρισμό στο παιδί σας. Παίξτε μαζί του το παιχνίδι των συναισθημάτων, φτιάξτε καρτέλες συναισθημάτων (εκτυπώστε από το διαδίκτυο), χαράς, λύπης, φόβου, θυμού και ξαπλώστε στο κρεβάτι χαλαρά ή καθισμένοι στο πάτωμα μαζί του, παίρνετε μία, μία κάρτα, π.χ. του θυμού, λέγοντας πρώτοι τι ήταν αυτό που σας θύμωσε σήμερα (μπορείτε να αναφερθείτε και σε κάτι σχετικό με το παιδί) και μετά ζητήστε κι από εκείνο να σας πει. Βοηθάει όλο αυτό, στο να μπορέσει να καταλάβει, πως δεν είναι μόνο του, σε όλα αυτά που βιώνει. Το ιδανικό θα ήταν να συμμετέχουν και οι δυο γονείς. Αν δεν μπορείτε να το παίζετε καθημερινά, φροντίστε να το παίζετε τρεις φορές την εβδομάδα.
- Με παιχνίδια εκτόνωσης για να αποφορτίζεται το σώμα του από ένταση και αρνητική ενέργεια. Ρίξτε στο πάτωμα μαξιλάρια και αφήστε το να χοροπηδήξει ελεύθερα, κυνηγήστε το, τραγουδήστε δυνατά ένα τραγούδι.
- Χωρίς φωνές, όταν συμβαίνει, αλλά αγκαλιάζοντας το και δείχνοντας του πως είστε εκεί δίπλα του. Με ψυχραιμία.
- Κινηθείτε έξυπνα, πάρτε γρήγορα επικίνδυνα πράγματα που βρίσκονται γύρω του την ώρα που εκδηλώνει υστερία, για να μη χτυπήσει άσχημα. Αν δεν προλαβαίνετε, θα πρέπει να επέμβετε άμεσα και να το πάρετε από εκείνο το σημείο.
- Εξηγώντας του, μόλις ηρεμήσει τις συνέπειες αυτής της αντίδρασης, π.χ. τι μπορεί να πάθει αντιδρώντας έτσι (μπορεί να χτυπήσει) ή τι κακό μπορεί να προκαλέσει στους άλλους. Πείτε του πώς να ελέγχει το θυμό του.
- Χωρίς τιμωρία, απλά ενημερώστε το πώς την επόμενη φορά που θα το κάνει θα είστε πιο αυστηροί σχετικά με τους κανόνες που θα πρέπει να υπακούει.
- Αποσπώντας την προσοχή του με κάτι άλλο, π.χ. προσποιηθείτε πως κατά λάθος σας χτύπησε, πιάστε το κεφάλι σας και κάντε πως πονάτε πολύ. Μπορεί να νιώσει ενσυναίσθηση και να σταματήσει.
- Δίνοντας του, χώρο και χρόνο, για να μπορέσει να καταλάβει τα συναισθήματα του και όλο αυτό που συμβαίνει μέσα του.
- Με τη μέθοδο της επιλογής ,πάντα να δίνετε δύο επιλογές λύσεων των προβλημάτων του και να του ζητάτε να επιλέξει, π.χ. το πρόβλημα του είναι για το ποιο χρώμα πιάτο θα χρησιμοποιήσει για το φαγητό του, μπορείτε πολύ απλά να το ρωτήσετε αν προτιμάει το κόκκινο ή το μπλε. Ή τώρα που θα κλείσουμε τα παιδικά στην τηλεόραση, να παίξουμε πλαστελίνη ή να ζωγραφίσουμε; Αν του πείτε τέλος κλείνουμε τα παιδικά τώρα (αποφασίζετε εσείς, χωρίς καν να το ρωτήσετε), θα το εκνευρίζατε.
- Ελέγξτε αυτά που παρακολουθεί στην τηλεόραση, δεν χρειάζεται να βλέπει σκηνές βίας και επιθετικότητας.
Όλες αυτές οι αντιδράσεις και οι υστερίες των παιδιών μας, είναι μια προσπάθεια για να επικοινωνήσουν μαζί μας. Όσο πιο γρήγορα και καλά αντιληφθούμε αυτά που επηρεάζουν τη συμπεριφορά τους, τόσο λιγότερες θα είναι οι εκρήξεις θυμού. Η αγάπη μας, η κατανόηση μας και η αγκαλιά μας είναι τα πιο δυνατό φάρμακα σε αυτές τις συμπεριφορές.
Με αγάπη προς τους γονείς & τα παιδιά.