Υπάρχει ένα άγνωστο, στους πολλούς βιβλίο, που αγαπώ πολύ, γιατί μιλάει απλά και πολύ ουσιαστικά για τη σχέση του έρωτα και της τέχνης απέναντι στον θάνατο. Είναι Το πορτρέτο της Τζένι, του Γουίλιαμ Ντίτερλε.
Ο Εμπεν Ανταμς, είναι ένας φτωχός ζωγράφος, ο οποίος περιπλανιέται στη χιονισμένη Νέα Υόρκη του 1935. Ζει με όσα ελάχιστα κερδίζει από τους πίνακές του, που είναι κυρίως τοπία, δίχως καμιά πρωτοτυπία. Ένα βράδυ, λοιπόν, συναντά στο Σέντραλ Παρκ μια νεαρή κοπέλα, την Τζένι. Είναι ντυμένη με ρούχα μιας άλλης εποχής και του μιλάει για πράγματα περασμένα.
Η Τζένι χάνεται και εμφανίζεται ξανά στη ζωή του Εμπεν, που την ερωτεύεται και ζητάει να της κάνει το πορτρέτο.
Κάθε φορά που τη συναντά, η Τζένι δείχνει και πιο μεγάλη. Από κορίτσι είναι τώρα πια, γυναίκα.
Το πορτρέτο τελειώνει, αλλά η Τζένι δεν εμφανίζεται πια. Ο Εμπεν την ψάχνει απελπισμένα, για να μάθει, τελικά ότι η Τζένι, η γυναίκα που τον έχει σαγηνέψει, έχει πεθάνει πριν από χρόνια, μια νύχτα καταιγίδας, παρασυρμένη από τα κύματα, κοντά σ’ έναν φάρο!
Καθώς η ημερομηνία της τραγωδίας πλησιάζει, ο Εμπεν φτάνει με μια μικρή βάρκα στον φάρο. Η καταιγίδα ξεσπάει, η Τζένι εμφανίζεται κι ο Εμπεν, προσπαθεί απεγνωσμένα να την κρατήσει στα χέρια του, για να μην την παρασύρουν πάλι τα κύματα. Μάταια, όμως, γιατί δεν μπορεί ν’ αλλάξει το αναπότρεπτο του θανάτου της. Πριν χαθεί για πάντα, η Τζένι τον αποχαιρετάει για τελευταία φορά με αυτά τα λόγια: Δεν υπάρχει ζωή, αν δεν αγαπήσεις και δεν αγαπηθείς. Και τότε, δεν υπάρχει θάνατος! Λόγια τόσο αληθινά, τόσο λιτά!
Μα ναι, ποιος άραγε γνωρίζει τι σημαίνει: Αγάπη; Ψυχή; Ωριμότητα; Τρείς λέξεις, λόγοι, θα έλεγα, ύπαρξης του ανθρώπου. Μια χιονοστιβάδα στις σελίδες της ζωής, που τέλος, έχει μόνο όταν ξεχάσουμε την ουσία.
Τι παράξενο, αλλά και πόσο γοητευτικό βιβλίο!
Είναι άραγε ο Εμπεν που κάλεσε μέσα από τους νεκρούς την Τζένι, για να δώσει νόημα στην άδεια ζωή και τη μίζερη τέχνη του; ‘Η είναι η Τζένι, που κάλεσε τον Εμπεν, για να βρει δικαίωση στη δική της αδικοχαμένη ζωή;
Τι σημασία έχει; Όπως κι αν έγινε, δυο πλάσματα που δεν αγάπησαν, ούτε αγαπήθηκαν ποτέ, βρέθηκαν πέρα από τον χρόνο και τον χώρο, σε μια μυστική συνάντηση που τους δίδαξε την υπέρβαση του θανάτου. Υπέρβαση μέσω του έρωτα, πρώτα, με μια άποψη έξω από τα καθιερωμένα.
Διδάσκοντας, το νόημα της πραγματικής Αγάπης, της φροντίδας, κατανόησης, από πού θα αντλήσεις για να προσφέρεις κι εσύ στους άλλους!
Πόσο άδικο είναι, τελικά, να αξιώνουμε πραγματική αγάπη από κάποιον που δεν ένιωσε ποτέ το άγγιγμά της; Τελικά, η υπέρβαση, είναι υπεροχή, ή μετουσίωση;
Μια απάντηση, όπου δίνεται στο τέλος, όταν η Τζένι, θα ζει για πάντα μέσα από το πορτρέτο της, που στο τέλος του βιβλίου, οι επισκέπτες του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης αποκαλούν με θαυμασμό: τόσο αληθινό!
Να γιατί αγαπώ ιδιαίτερα αυτό το βιβλίο, μέσα από τα μαγικά γυαλιά μου, βλέπω πέρα από τον στενό ρεαλισμό, έναν ασφαλέστερο δρόμο στην καρδιά και την αλήθεια των πραγμάτων.
