Ο Asghar Farhadi, ο Ιρανός σκηνοθέτης των επιτυχιών “A Separation” , “The Salesman” επέστρεψε με ακόμα μία, Ένας Ήρωας. Υπό την σκιά της δικαστικής διαμάχης για λογοκλοπή -μία μαθήτρια του τον κατηγορεί για λογοκλοπή του βασικού μέρους του σεναρίου- , ο Farhadi απέσπασε το μεγάλο βραβείο της επιτροπής στο Φεστιβάλ των Κανών για το 2021 για μία συνολικά αξιόλογη ταινία. Ένα έργο με έντονο κοινωνικό περιεχόμενο όπως τα περισσότερα του σκηνοθέτη, που λόγω της τροπής που πήραν τα γεγονότα πέρασε σε δεύτερη μοίρα.
Η ταινία ξεκινάει με τον Rahim (Amir Jadidi), έναν φυλακισμένο για οφειλές που προσπαθεί μάταια να πείσει τον οφειλέτη του να κάνουν έναν διακανονισμό για να αποκτήσει την ελευθερία του. Σε μία από τις άδειες όπου λαμβάνει βρίσκει μαζί με την κοπέλα του μια τσάντα με χρυσές λίρες. Τότε μπαίνει το ηθικό δίλημμα να κρατήσει την τσάντα και να αποκτήσει την ελευθερία του ή να βρει τον κάτοχό της. O Rahim επιλέγει το πρώτο και προσπαθεί να πουλήσει τις λίρες όμως η αξία του χρυσού δεν καλύπτει το χρέος του. Ο ιδιοκτήτης της τσάντας την αναζητά και ο πρωταγωνιστής γίνεται από ένοχος ήρωας καθώς λανθασμένα θεωρείται πως την βρήκε και προσπάθησε να την επιστρέψει ανιδιοτελώς.
Ο σκηνοθέτης παρουσιάζει την σύγχρονη κοινωνία και το υποκριτικό πρόσωπό της. Ένας άνθρωπος ως φυλακισμένος, ακόμα και απλά για μία οφειλή, θεωρείται δακτυλοδεικτούμενος και ψέγεται κοινωνικά. Αντιμετωπίζεται ως ηθικά έκπτωτος . Μετά από μία αγαθοεργία η παραπάνω εικόνα αλλάζει άρδην. Γίνεται ένας τοπικός ήρωας, κανάλια καλύπτουν το θέμα, επευφημείται. Τίθεται λοιπόν το ερώτημα σε ποιόν βαθμό μπορεί ένας φυλακισμένος να μπαίνει στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ λόγω μίας καλής πράξης του και αυτό να οδηγεί στο άλλο άκρο. Δηλαδή να απολαμβάνει πλέον σε όλο το φάσμα της ζωής του, κοινωνικά, οικονομικά, ηθικά κλπ μια ευμενέστερη συμπεριφορά από ότι πριν και ακόμη και συγκριτικά με άλλους πολίτες.
Η ιρανική πραγματικότητα όπως και τα κοινωνικά ήθη και αντανακλαστικά της δοκιμάζονται και παρουσιάζονται διεξοδικά. Μια πραγματικότητα που παρότι βρίσκεται σε πλήρη αντιδιαστολή με τον δυτικό τρόπο ζωής εντούτοις παρουσιάζει και πολλά κοινά. Είναι χαρακτηριστική η εκμετάλλευση που λαμβάνει το θέμα από τα ΜΜΕ, Μ.Κ.Ο., φιλανθρωπικά ιδρύματα τα οποία μέσω του γεγονότος προσπαθούν να επωφεληθούν οικονομικά και όχι μόνο αλλά και τα social media. Η αναφορά σε αυτά καθώς και τα ΜΜΕ, φανερώνουν την μαζική αντιμετώπιση και την έλλειψη κρίσης και μέτρου. Άλλοτε αυτά εξυψώνουν τον πρωταγωνιστή και άλλοτε τον λοιδορούν παρασύροντας μαζί και το σύνολο του κόσμου.
Οι ερμηνείες είναι πολύ προσεγμένες. Αποδίδουν πλήρως τους χαρακτήρες του έργου χωρίς να υπερβάλουν. Ο Amir Jadidi είναι απόλυτα φυσικός στον ρόλο χωρίς να γίνεται μελοδραματικός. Καταφέρνει και μεταφέρει στο κοινό όλους τους ηθικούς σκοπέλους του ρόλου ενώ οι εκφράσεις του ενδυναμώνουν τα συναισθήματα που δημιουργεί στον θεατή. Έχει πάρει απόσταση από τον χαρακτήρα που υποδύεται και δεν πέφτει στην παγίδα να του δώσει τον χαρακτηρισμό του καλού ή κακού. Όπως και στην πραγματική ζωή δεν είναι όλα άσπρα ή μαύρα. Υπάρχει μία μέση κατάσταση με θετικά και αρνητικά γνωρίσματα για τον καθένα. Η σκηνοθεσία έχει πανοραμική ματιά στα τεκταινόμενα και αντικειμενικό πρόσημο. Δεν ενδιαφέρεται να δικαιώσει τον πρωταγωνιστή στα μάτια του κοινού. Θέλει να αναδείξει την μεγάλη εικόνα, αυτή της κοινωνίας. Η ροή είναι συμπαγής χωρίς να κάνει κενά ή να κουράζει.
Η πλοκή έχει μανιερισμούς. Ακολουθεί το κλασικό μοτίβο του Farhadi, μέσα από διάφορα αλυσιδωτά γεγονότα, ψέματα ή παραποίηση της αλήθειας. Ο Rahim καταλήγει από ευνοούμενος να είναι εν τέλει θύμα . Τα συμφέροντα γύρω από το γεγονός είναι μεγάλα και οδηγεί τα υψηλότερα από αυτόν “κεφάλια” να χειριστούν την υπόθεση προς δική τους εύνοια. Επίσης η αλληλουχία των περιστατικών διακρίνεται από σεναριακές ευκολίες προκειμένου να εξυπηρετηθεί η ανάπτυξη της πλοκής.
Συνολικά η ταινία είναι ενδιαφέρουσα. Είναι μια καλογυρισμένη με άρτιες ερμηνείες και έμφαση στην κοινωνική συμπεριφορά και τα ηθικά διλήμματα. Την ίδια στιγμή σκιαγραφεί την ιρανική πραγματικότητα πειστικά χωρίς υπερβολές. Πρόκειται σίγουρα για μια πολύ καλή επιλογή για κάθε θεατή.
Τίτλος: Ένας Ήρωας (Ghahreman)
Ηθοποιοί: Amir Jadidi, Mohsen Tanabandeh, Sahar Goldust, Fereshteh Sadre Orafaiy, Ehsan Goodarzi,Sarina Farhadi, Maryam Shahdaei.
Σκηνοθέτης: Asghar Farhadi
Παραγωγή: Ιράν
Είδος: Δράμα
Διάρκεια: 2 Ώρες 7 Λεπτά
Έτος: 2021
Βαθμολογία: 3/5
