«Η μαζοποίηση κλείνει μέσα της διαβρωτική και διαλυτική δύναμη, η οποία προσβάλλει κατά προτίμηση την ανθρώπινη προσωπικότητα, την αυθυπαρξία του ανθρώπου και κατ’ επέκταση ενισχύει τη φυγή του ατόμου από την κοινωνική του ευθύνη.» (Ι. Ξηροτύρης)
Μέσα από την άποψη του Ι. Ξηροτύρη, λανθάνει το νόημα μίας δύναμης η οποία προέρχεται έξωθεν της ανθρώπινης φύσης. Κανένας άνθρωπος δεν γεννιέται έχοντας ως γνώμονα ζωής την υιοθέτηση και πλήρη ταύτισή του με ένα σύνολο ανθρώπων.
Όντως η μαζοποίηση είναι διαβρωτική και διαλυτική δύναμη. Διαβρώνει συνειδήσεις, προσβάλει την ανθρώπινη προσωπικότητα και την εξομοιώνει με διάφορες άλλες οι οποίες έχουν επικρατήσει.
Το άτομο είναι προφανές ότι γίνεται ευθυνόφοβο καθώς πλέον δεν αναλαμβάνει ευθύνες ατομικά, αλλά εντασσόμενο σε ένα σύνολο ατόμων απαλλάσσεται από την ενασχόλησή του με κάτι το οποίο θα τον μετατρέψει σε ενεργό πολίτη, ευσυνείδητο και ανεξάρτητο. Αποδέχεται αμαχητί την ήττα του ως άτομο και την απόρριψη του αν δεν ακολουθήσει τα πρότυπα συμπεριφοράς, ετεροκαθορίζεται διαρκώς και κοιμίζει την άποψή του.
Σκεφτόμενη όλα αυτά τα είδη μαζοποίησης που συναντώνται σήμερα ( μόδα, τέχνη, τρόπος ομιλίας, νόθα ψυχαγωγία, καταναλωτισμός, ομαδοποίηση ), θα έλεγα ότι το χείριστο που προκαλεί αυτό το καταστροφικό φαινόμενο είναι αφενός, η ομογενοποίηση της κουλτούρας και αφετέρου, ο στιγματισμός των ατόμων που διαφέρουν και βρίσκονται στον αντίποδα της καταστρατήγησης των προσωπικοτήτων.
Αν για λίγο κοιτούσαμε από τα μάτια του Σ.Μπλωντλαίρ στο ποίημα «Άλμπατρος», θα συνειδητοποιούσαμε την τραγική μορφή ανθρώπων, οι οποίοι στην παρούσα περίπτωση είναι οι ίδιοι οι ποιητές, οι οποίοι περιθωριοποιούνται και γίνονται αντικείμενα χλευασμού, υποτιμώμενοι επιδεικτικά.
Ο Μπωντλαίρ, παρομοιάζει τα άλμπατρος με ποιητικά υποκείμενα , τα οποίοι λόγω των έργων τους δεν γίνονται αποδεκτά από το κοινωνικό σύνολο. Η κοινωνία γα τον Μπωντλαίρ είναι το πλοίο που ταξιδεύει αργά «στου ωκεανού τις αχανείς εκτάσεις».
Τα πουλιά που επέλεξε ο ποιητής δεν είναι τυχαία, καθώς εκτός από το περήφανο παρουσιαστικό τους, τα περιγράφει ως «ρηγάδες του ουρανού». Παρόλα αυτά, όταν πλησιάζουν το πλοίο, την κοινωνία του σήμερα, δείχνουν ντροπιασμένοι. Γίνονται δείγματα αποφυγής , ντροπής και περιφρόνησης.
Γίνεται κατανοητό μέσα από αυτή τη παρομοίωση ότι τα άτομα τα οποία δεν ακολουθούν τους κανόνες που έχει θεσμοθετήσει η ίδια η κοινωνία, όχι απλά δεν λαμβάνονται υπόψη αλλά πολλές φορές πρέπει να ταπεινωθούν μπροστά σε ένα πλήθος ανθρώπων που, θέλοντας και μη, αποτελούν μία ομάδα χωρίς κοινωνική ταυτότητα.
Πραγματικά, η διαφορετικότητα σήμερα εξορίζεται και θεωρείται φαινόμενο προς αποφυγή. Ο ποιητής μέσα από τον συμβολισμό του δημιουργεί μία εικόνα του σήμερα. Η μαζοποίηση και η καταδίκη οποιασδήποτε ενέργειας έχει σχέση με την έκφραση ατομικών δεξιοτήτων είναι σύνηθες φαινόμενο και απασχολούσε τους φιλοσόφους όλων των εποχών, όπως για παράδειγμα και ο ίδιος ο Πλάτωνας στην αλληγορία του σπηλαίου εκφράζει την ανάγκη για την επικράτηση ατόμων οι οποίοι όντας διαφορετικοί και σοφότεροι από τους υπόλοιπους έχουν ηθικό χρέος να απελευθερώσουν από τα δεσμά της άγνοιας και τους υπόλοιπους ανθρώπους που ζώντας στην πλάνη ξέχασαν την ουσία της πραγματικής ζωής.
Δημιουργώντας ένα κυκλικό σχήμα, θα παραθέσω άλλη μία φορά λόγια του Ι. Ξηροτύρη :
«…Για να εννοήσουµε καλύτερα την έννοια μάζα, θα αντιπαραβάλουμε σ’ αυτήν την έννοια «δηµοκρατούµενη κοινότητα……Παροµοίασαν τον άνθρωπο, κάθε μέλος της δηµοκρατούµενης κοινότητας, με τα πετραδάκια του ψηφιδωτού. Το καθένα κρατά µέσα στην ατέλειά του το δικό του χρώμα και σχήμα. Το ένα συμπληρώνει το άλλο κι όλα μαζί το σύνολο. Μέσα στο σύνολο έχει το καθένα την ξεχωριστή του θέση και αξία. Το ένα δεν μπορεί να αντικαταστήσει το άλλο. Ωστόσο, αυτή η ανομοιότητα προσδίδει στο καθένα την αξία του. Το ίδιο παρατηρείται και στα μέλη μιας σωστής κοινότητας. Ο ένας δε µοιάζει με τον άλλο. Είναι μοναδικός. Αν οι άνθρωποι ήταν τελείως όμοιοι, τότε ο καθένας θα μπορούσε να αντικατασταθεί από τον άλλο, από τον οποιοδήποτε τυχόντα αντιπρόσωπό του.»