Βρέθηκαν στον κατάλογο των απαγορευμένων βιβλίων, το Index Librorum Proxibitorum. Αντέχετε να τα ξεφυλλίσετε; Τι τα έκανε απαγορευμένα; Μήπως κρύβουν αλήθειες και ποιος είναι ο ιθύνων νους, εκείνο το «διεστραμμένο» μυαλό που δημιούργησε αυτά τα τερατουργήματα της λογοτεχνίας; Εγώ δε δίστασα και τα διάβασα. Και πρέπει οπωσδήποτε να το κάνετε κι εσείς!
Επειδή είναι υπέροχο το απαγορευμένο, είναι ο πιο νόστιμος καρπός. Έτσι νόστιμα θα είναι κι αυτά τα βιβλία. Γευτείτε τα, σελίδα σελίδα, λέξη λέξη κι αφεθείτε στη μαγεία τους.
1. Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων!
Όταν ο Λούις Κάρολ έγραφε το παιδικό παραμυθάκι, έχοντας ως έμπνευση δυο κοριτσάκια, ποτέ δε φανταζόταν πως το αθώο αυτό έργο θα ξεσήκωνε θύελλα αντιδράσεων. Θεώρησαν ότι έβριθε συμβολισμών, ότι το «μανιτάρι» της κάμπιας κάνει σαφή αναφορά σε ναρκωτικές ουσίες, ότι ανθρωπόμορφα ζώα με τις συνήθειές τους καυτηριάζουν την πολιτική πραγματικότητα κι ότι περιέχει ακόμα και βία και δεν αξίζει για παιδικό ανάγνωσμα.
Μα η παιδική ψυχή δεν μπορεί να γνωρίζει από τις ανήθικες σκέψεις των μεγάλων. Κι οι ψυχές όσων δε θέλουν να μεγαλώσουν, θα ακολουθήσουν απλώς το κοριτσάκι στην περιπέτειά της, θα παίξουν με τα τραπουλόχαρτα, θα πιούν τσάι με τον τρελοκαπελά και θα διασκεδάσουν με τον γατούλη του Τσέσαιρ που εξαφανίζεται και μένει να αιωρείται μόνο το χαμόγελό του.
2. Οι περιπέτειες του Χακ Φιν
Ναι, είναι ένα αλητόπαιδο. Ένα πλάσμα απελευθερωμένο, που με τίποτα δε θα δεχτεί να κλειστεί σε στεγανά. Γι’ αυτόν δεσμά είναι να φορέσει κοστούμι, παπούτσια και να πάει εκκλησία την Κυριακή, αντί να παίξει στο ποτάμι, να κάνει κοπάνα από το σχολείο και να μασήσει ταμπάκο.
Ο Μαρκ Τουέιν με τη μοναδική του πένα καταφέρνει να κάνει τους αναγνώστες να ακολουθήσουν τον ήρωα σε ένα οδοιπορικό, ξεπερνώντας κινδύνους και μαθαίνοντας την έννοια της επανάστασης, της δύσκολης ζωής, αλλά και της μοναξιάς. Απαγορεύτηκε επειδή θεωρήθηκε ότι περιέχει ρατσιστικές λέξεις. Συνοδοιπόρος του κεντρικού ήρωα είναι ένας νέγρος σκλάβος. Γι’ αυτήν ακριβώς τη λέξη «νέγρος» το βιβλίο λογοκρίθηκε, αν και ήταν μια κοινή λέξη στη γλώσσα του αμερικανικού Νότου του 19ου αιώνα.
3. Σατανικοί Στίχοι
Δε μιλάω για ξόρκια και μαγγανείες, ούτε για βιβλία που να επικαλούνται δαίμονες. Αναφέρομαι στο καταπληκτικό βιβλίο του υπέρτατου Σαλμάν Ρούσντι, του ινδικής καταγωγής δεξιοτέχνη της πένας. Για 3,3 εκατομμύρια δολάρια επικήρυξαν το κεφάλι του συγγραφέα και μετά έβγαλαν την κτηνώδη απόφαση να εκτελεστεί! Το μεγαλόπνοο έπος του, ένας ύμνος στη ζωή, μια γόνιμη ανασκόπηση της θρησκείας, λογοκρίθηκε, ενώ ο ίδιος κυνηγήθηκε κι έπαιξε κορώνα γράμματα τη ζωή του. Αναμφίβολα οι Μουσουλμάνοι δεν αστειεύονται όταν πρόκειται για τη θρησκεία τους. Ωστόσο, πρόκειται για ένα σύγχρονο παραμύθι με ηθοποιούς, δαίμονες κι αγγέλους, ποιητές και φυσικά αιθέριες υπάρξεις, μαγικές κοπέλες…
Βιβλία που χαρακτηρίστηκαν ως απαγορευμένα ή λογοκρίθηκαν κι όμως αξίζει να υπάρχουν σε κάθε βιβλιοθήκη, καθώς αποτελούν πηγή γνώσεων και «ξύστρα» για να οξύνουν την κριτική σκέψη. Μα δε χρειάζονται πολλά όταν κρατάς ένα βιβλίο.
Φαντασία. Καμία απαγόρευση. Και να χαθείς μέσα στις λέξεις…
