Πώς δημιουργήθηκαν όλα; Από το μηδέν! Πώς έμαθε ο άνθρωπος να μιλάει, να περπατάει, να τρώει, να αγαπάει; Με αργά βήματα και φυσικά πολλές αποτυχημένες προσπάθειες. Σταδιακά, όσο μεγάλωνε μάθαινε όλο και περισσότερα πράγματα, νέα θέματα, νέες εμπειρίες. Έκανε τις δικές του ανακαλύψεις και τις τεκμηρίωσε με τα δικά του επιχειρήματα. Ωστόσο, το ζήτημα είναι το πώς έφτασε ως εδώ, στο σημείο να μπορεί να ανακαλύπτει νέα πράγματα και να τεκμηριώνει τις δικές του ανακαλύψεις.
‘Ουδείς αλάνθαστος’ και αυτό ίσως είναι από τα μεγαλύτερα πορίσματα που έχουν υπάρξει.Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για όλα, ιδίως όταν η σιγουριά του συνοδεύεται από τάσεις απολυταρχισμού και αυταρχισμού. Εάν ο Νεύτωνας μόλις του έπεσε το μήλο στο κεφάλι έλεγε ότι είναι σίγουρος πως κάποιος που τον μισεί τον παρακολουθούσε και του το πέταξε σκοπίμως, σήμερα δεν θα υπήρχαν οι νόμοι του Νεύτωνα και ο νόμος της βαρύτητας. Εάν σήμερα ήμασταν σίγουροι ότι σε κάθε απόφαση και κάθε άποψή μας θα διαπράξουμε κάποιο τραγικό λάθος, κανένας δεν θα ρίσκαρε και θα ζούσαμε σε έναν κόσμο δυστυχισμένων ανθρώπων, δειλών και απαλλαγμένων από κάθε είδους αποτυχία. Κι όμως, θα είχαμε οδηγηθεί στην μεγαλύτερη αποτυχία μας. Την πνευματική, ψυχική και σωματική αδράνεια.
Χωρίς λάθος δεν υπάρχει ζωή. Χωρίς αποτυχία ο άνθρωπος δεν μπορεί να μάθει να δημιουργεί, να αγαπάει, να ευτυχεί και να ζει. Η σιγουριά κάνει τον άνθρωπο δυστυχισμένο. Φυσικά δεν αναφερόμαστε στην σιγουριά που βασίζεται στη γνώση ή στην εμπειρία ετών. Που ακόμα και αυτή μπορεί καμιά φορά να παραπλανήσει. Οι νέες εμπειρίες αποκτώνται εφόσον έχουν προηγηθεί αναστατώσεις και ανακατατάξεις. Για να ονειρευτεί το άτομο ένα καλύτερο αύριο, να κερδίσει, να συνεργαστεί και να επενδύσει πρέπει να έχει γευτεί την αβεβαιότητα και την μερική ή ολική πανωλεθρία. Την ασήμαντη ή ακόμη και την σημαντική. Να έχει μάθει από τα λάθη του. Να κρατάει μία ”πισινή” για κάθε εδεχόμενο, να διαθέτει κρίση ώστε να αποφεύγει κινδύνους. Δημιουργικός γίνεται όταν σκέφτεται με ανοιχτούς ορίζοντες και όχι με τις παρωπίδες της άκριτης και απόλυτης σιγουριάς.
Αξίζει να ρισκάρουμε ακόμη κι όταν δεν είμαστε βέβαιοι ποιό θα είναι το αποτέλεσμα. Πώς θα μπορούσαμε άλλωστε να ήμασταν βέβαιοι;! Μαθηματική ακρίβεια έχουν μόνο οι πράξεις των μαθηματικών και στη ζωή οι κανόνες αλλάζουν όταν όλα φαινόταν προγραμματισμένα και καλά οργανωμένα. Η αποτυχία πάντως θα είναι πάντα μέσα στους κανόνες της και το ρίσκο βαδίζει χέρι χέρι με αυτή. Στο άλλο χέρι του ρίσκου όμως, βρίσκεται η πολυπόθητη επιτυχία.