Είναι γεγονός. Ανεπίσημα από χθες, επίσημα από αύριο, οι 28οι Ολυμπιακοί Αγώνες ξεκινούν στο Ρίο Ντε Τζανέιρο. Εν μέσω πολλών προβλημάτων, βέβαια, αλλά αυτό δεν είναι του παρόντος. Αυτό με το οποίο θα ασχοληθούμε εδώ είναι μια ταινία που κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες με θέμα την ιστορία ενός από τους πιο διάσημους Ολυμπιονίκες όλων των εποχών.
Race (2016) – Βιογραφικό δράμα, 131΄
Σενάριο: Joe Shrapnel & Anna Waterhouse
Σκηνοθεσία: Stephen Hopkins
Πρωταγωνιστούν: Stephan James, Jason Sudeikis, Jeremy Irons, Carice van Houten
Η εκπληκτική ιστορία του Τζέσε Όουενς είναι λίγο πολύ γνωστή στους περισσότερους. Σε μια εποχή που οι ευκαιρίες για τους μαύρους Αμερικανούς ήταν ελάχιστες, ο Όουενς κατόρθωσε να εκμεταλλευτεί το τεράστιο ταλέντο του, την ταχύτητά του, και να αιφνιδιάσει όλη τη χώρα με τις επιτυχίες του λίγο πριν τους Ολυμπιακούς του Βερολίνου. Εκεί, στη ναζιστική Γερμανία, υπό αντίξοες συνθήκες, κατέκτησε 4 χρυσά μετάλλια ταπεινώνοντας τον Αδόλφο Χίτλερ και το ναζιστικό του ιδεώδες, το οποίο προσπάθησε με κάθε τρόπο να προβάλλει εκμεταλλευόμενος τους αγώνες.
Αυτή την ιστορία λοιπόν προσπαθεί να μας αφηγηθεί ο Stephen Hopkins, και τη χωρίζει νοητά σε δύο μέρη. Το πρώτο είναι μια κλασική ιστορία «από τα αλώνια στα σαλόνια» και μας δείχνει πως ο Όουενς (Stephan James) ξεκίνησε την καριέρα του στο πανεπιστήμιο του Οχάιο, έγινε στόχος ρατσιστικών επιθέσεων από συμφοιτητές, συναθλητές, προπονητές, θεατές, αλλά βρήκε τον ιδανικό μέντορα στο πρόσωπο του προπονητή Larry Snyder (Sudeikis). Έναν άνθρωπο, δηλαδή, αυστηρό και σχολαστικό στη δουλειά του, αλλά υπερβολικά επαγγελματία και αποφασισμένο να αναδείξει έναν υπεραθλητή για να ενδιαφερθεί για το αν αυτός ο αθλητής είναι λευκός, μαύρος ή οτιδήποτε άλλο. Στο πλευρό του ο Όουενς θα πετύχει μεγάλες νίκες σε εγχώριο επίπεδο, θα σπάσει παγκόσμια ρεκόρ και θα προκριθεί πανηγυρικά για τους Ολυμπιακούς του Βερολίνου, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να βάλει σε τάξη και τα προσωπικά του.
Ο δεύτερος άξονας της ταινίας έχει να κάνει με τον… Άξονα, τη ναζιστική Γερμανία και τους συμμάχους της, δηλαδή. Ως υποτιθέμενοι, τουλάχιστον, θεματοφύλακες των δημοκρατικών αξιών και της ισότητας των ανθρώπων, οι Αμερικανοί αμφιταλαντεύονται για το αν πρέπει να συμμετέχουν στους αγώνες του Βερολίνου, νομιμοποιώντας έτσι το «φεστιβάλ ναζιστικών ιδεών» που ετοίμαζε το χιτλερικό καθεστώς. Όπως ξέρουμε, τελικά το έπραξαν, με την καθοριστική παρέμβαση του μελλοντικού προέδρου της ΔΟΕ Avery Brundage, στο ρόλο του οποίου ο έμπειρος Τζέρεμι Άιρονς αποτελεί όαση στη γενική μετριότητα των ερμηνειών. Έτσι, το τελευταίο μισάωρο της ταινίας αφορά στους ίδιους τους αγώνες, στην αντιμετώπιση του Όουενς (δεξιά) και των άλλων έγχρωμων, Εβραίων και λοιπών μειονοτικών αθλητών, στη στάση των «μεγάλων» του ναζιστικού καθεστώτος και, φυσικά, στα κατορθώματα του Όουενς επί του σταδίου.
Ανέκαθεν θεωρούσα άκρως ενδιαφέρουσα, σχεδόν συγκλονιστική, την ιστορία του Τζέσε Όουενς, οπότε το σενάριο από μόνο του ήταν αρκετό για να διασώσει την ταινία. Όσον αφορά στη σκηνοθεσία και τους ηθοποιούς, ωστόσο, το αποτέλεσμα είναι στα όρια του ανεπαρκούς. Αυτό που βλέπουμε είναι μια όσο το δυνατόν πιο αντικειμενική και απρόσωπη παρουσίαση των γεγονότων, η οποία όμως καταλήγει να είναι συχνά άχρωμη και άγευστη, χωρίς ανάπτυξη χαρακτήρων και συναισθημάτων, κάτι σαν δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ. Ο θεατής μένει από τη μία ικανοποιημένος βλέποντας μια όμορφη ιστορία να εκτυλίσσεται χωρίς περιττές προσθήκες και μελοδραματισμούς, αλλά νομίζω θα θέλαμε μια πιο ζωντανή αφήγηση και πιο έντονες ερμηνείες.
Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφερθώ σε κάτι που μου κίνησε την περιέργεια. Σε καμία περίπτωση δεν είμαι ειδικός επί της προώθησης μιας ταινίας, αλλά δε σας φαίνεται πιο λογικό να κυκλοφορούσε τώρα το έργο, με τους Ολυμπιακούς Αγώνες προ των πυλών; Την άνοιξη που κυκλοφόρησε δε νομίζω ότι έδωσε κανείς ιδιαίτερη σημασία, αν και το μπάτζετ το έβγαλε και άνετα. Μερικές λεπτομέρειες σαν αυτή συχνά μπορούν να καθορίσουν ολόκληρη την πορεία μιας ταινίας, μας έχει δείξει η ιστορία…
Βαθμολογία: 7/10
