Ένα ιδιαίτερο ταξίδι στον χρόνο στην Ιστορική Τρίπολη αποφασίσαμε να κάνουμε και να φωτίσουμε άγνωστες πτυχές της ιστορίας και της πορείας της.
Η Τρίπολη που λίγο πολύ ανακαλούμε στην μνήμη μας το γνωστό στίχο … πάμε να πατήσουμε την Τροπολιτσά… είναι πόλη στην κεντρική Πελοπόννησο και πρωτεύουσα του Νομού Αρκαδίας.
Ποια η ετυμολογία της λέξης Τρίπολη; Και ποιες άλλες ονομασίες είναι συγγενείς έννοιες;
Σύμφωνα με την πηγή Βικιπαίδεια το αρχικό της όνομα ήταν Δρομπολιτσά ή Δροπολτσά ή Δορβογλίτζα η ονομασία αυτή είτε προέρχεται από το ελληνικό “Υδροπολιτσά” (υδρόπολις) είτε πιθανόν από κάποιο νότιο σλαβικό ιδίωμα και μεταφράζεται ως “η πόλη με τους δρυς”.
Σε Πατριαρχικό έγγραφο του 1581 αναφέρεται ως Υδρομπολιτζά, “Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Χώρα”, και με το ίδιο όνομα στην πρώτη έκδοση της Γεωγραφίας του επισκόπου Αθηνών Μελετίου (1661-1714) το 1728. Στη δεύτερη έκδοση του ίδιου έργου αναφέρεται ως “Τροπολιτζά”.
Κατά τα τελευταία χρόνια του 17ου αιώνα η Τριπολιτσά είναι μια μεγάλη πόλη με πληθυσμό πάνω από 20.000 κατοίκους. Τον 17 ο αιώνα η ιστορία αλλάζει σελίδα και η Τρίπολη έγινε Πασαλίκι.
Περίπου το 1770 οι Οθωμανοί εξόντωσαν 3000 άτομα , έκαψαν ρμτα σπίτια και τις λεηλασίες και βιαιοπραγίες συνέχισαν με μανία και οι Αλβανοί που κατέφθασαν.
Σωτηρία λύση για να επανέλθει η τάξη θεωρήθηκε το γεγονός ότι ο Σουλτάνος διέταξε οθωμανικό στρατό να εκστρατεύσει στην Πελοπόννησο υπό τον αρχιναύαρχο Χασάν Τζεζαϊρλή το 1779. Στην Τρίπολη ο Χασάν υπέταξε τους Αλβανούς και ως τρόπαιο έστησε στα ανατολικά της πόλης πυραμίδα από 4.000 κεφάλια.
Το 1807 ήρθε και εγκαταστάθηκε στην Τριπολιτσά ο Βελής Πασάς, γιος του θρυλικού Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Μαζί του έφερε και 12.000 στρατό και έκανε την Τριπολιτσά την ισχυρότερη στρατιωτική βάση των Τούρκων στη νότια Ελλάδα.
Η αλήθεια είναι όμως ότι την Τρίπολη η Τριπολιτσά την γνωρίζουμε μέσα από την πολιορκία με ορόσημο τον Απρίλιο του 1821 και το τέλος στις 23 Σεπτεμβρίου με την απελευθέρωση της
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο οποίος κατά την διάρκεια της επανάστασης θεώρησε απαραίτητη την κατάληψη της Τριπολιτσάς για την επιτυχία της επανάστασης, αναφέρει στο ημερολόγιό του σχετικά με την απελευθέρωση της : “Το ασκέρι όπου ήτον μέσα, το ελληνικό, έκοβε και εσκότωνε, από Παρασκευή έως Κυριακή, γυναίκες, παιδιά και άντρες, τριάντα δύο χιλιάδες. Το άλογό μου από τα τείχη έως τα σαράγια δεν επάτησε γη. Έλληνες εσκοτώθηκαν εκατό.”‘
Κατά την πτώση της Tριπολιτσάς με λεηλασίες και βιαιοπραγιες σημειώθηκαν χιλιάδες Οθωμανών, άμαχοι στην πλειονότητά τους, αλλά και οι Εβραίοι λόγω της σφαγής.
Το έτος 1825 πέρασε στην κυριαρχία του Ιμπραήμ Πασά της Αιγύπτου, ο οποίος την έκανε περιφερειακή του Πρωτεύουσα.
Μετά τη Ναυμαχία του Ναυαρίνου, ο Ιμπραήμ έφτασε στην πόλη στις 9 Φεβρουαρίου 1827 επικεφαλής στρατού 12.000 ανδρών του, ερχόμενος από τη Μεσσηνία. Με σκοπό να μην αφήσει τους αντιπάλους του να χρησιμοποιήσουν την Τριπολιτσά ως ορμητήριο εναντίον των θέσεών του, αλλά και ως πράξη εκδίκησης, ανατίναξε τα τείχη της και έβαλε φωτιά σε όλα τα σπίτια και τα δημόσια κτίρια, τζαμιά, τεκέδες, εκκλησίες, χάνια και βρύσες. Λέγεται μάλιστα πως την καταστροφή άρχισε μαινόμενος ο ίδιος ο Ιμπραήμ, ενώ χαρακτηριστική ενέργειά του ήταν πως διέταξε να κατεβάσουν την τουρκική κτητορική επιγραφή που υπήρχε πάνω από την Πύλη του Ναυπλίου.
Σήμερα η Τρίπολη εξακολουθεί να είναι μια από τις ομορφότερες πόλεις στην Ελλάδα.Ειναι όντως η μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα της Αρκαδίας με πληθυσμό 46.910 κατοίκων και λειτουργεί ως βάση για περιήγηση στους κοντινούς ορεινούς οικισμούς. Στην πόλη υπάρχει το Αρχαιολογικό Μουσείο σε κτίριο του Ερνέστου Τσίλερ και το Πολεμικό Μουσείο Τρίπολης, με κειμήλια και ενθύμια από τους αγώνες των Ελλήνων σε διάφορες φάσεις της νεώτερης ιστορίας.
Αξίζει λοιπόν να την επισκεφτούμε , να πατήσουμε στα ιερά χώματα και να ταξιδέψουμε νοερά στα βάθη της Ιστορίας.