Η ταινία Lost Illusions του Γάλλου σκηνοθέτη Xavier Giannoli αποτελεί μία ωδή στα χαμένα όνειρα και την πλαστή , ψευδεπίγραφη πραγματικότητα της μετα-Ναπολεόντιας Γαλλίας. Βασισμένη στην ομότιτλη νουβέλα του Honoré de Balzac, ήταν υποψήφια για το βραβείου Χρυσού Λέοντα το 2021 στο φεστιβάλ της Βενετίας κερδίζοντας κοινό και κριτικούς με την άψογη απόδοση του βιβλίου, τις προσεγμένες ερμηνείες καθώς και με την εξαιρετική σκηνοθεσία.
Η ιστορία λαμβάνει χώρα στα χρόνια της γαλλικής παλινόρθωσης . Σε ένα μικρό χωριό ο νεαρός Lucien (Benjamin Voisin), εργαζόμενος σε τυπογραφείο αρέσκεται λόγω του ρομαντικού χαρακτήρα του να γράφει ποίηση. Την αγάπη του αυτή μοιράζεται με την κοντέσα Louise (Cécile de France). Μεταξύ τους εκτυλίσσεται ένα απαγορευμένο ειδύλλιο. Η Louise λόγω της κοινωνικής θέσης και των διασυνδέσεων της τον βοηθάει να ξεφύγει από το στενό κύκλο του χωριού. Καταφτάνει στο Παρίσι προκειμένου να κυνηγήσει το όνειρό του. Τα πράγματα δεν εξελίσσονται όπως τα περιμένει και καταλήγει σε άθλια κατάσταση οικονομική κατάσταση. Η ζωή όμως του επιφυλάσσει εκπλήξεις. Γίνεται κριτικός σε γνωστές εφημερίδες του Παρισιού της εποχής με την ζωή του να αποκτά έναν ξέφρενο ρυθμό.
Ο σκηνοθέτης καταπιάνεται με μία εποχή με λίγες αναφορές κινηματογραφικά. Η Γαλλία μετά την εποχή του Ναπολέοντα και την επιστροφή του βασιλιά Λουδοβίκου άλλαζε άρδην. Ήταν σε ένα μεταβατικό στάδιο σε κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό επίπεδο. Ειδικά το Παρίσι και οι μεγαλουπόλεις της χώρας. Η ταινία αναπτύσσεται σε τέσσερις άξονες. Την αντίθεση της επαρχιακής ζωής με την αστική, την καλλιτεχνική ζωή στο Παρίσι, την δημοσιογραφία και την διπλοπροσωπία.
Η ζωή στην επαρχία έχει περιορισμένες δυνατότητες. Οι τοπικοί ισχυροί οικονομικοί παράγοντες, οι μεγαλογαιοκτήμονες έλεγχαν την ζωή των ανθρώπων στην επαρχία και σε συνδυασμό με την κλειστή κοινωνία έπνιγαν τα όνειρα των πολιτών για μια λιγότερο συμβατική ζωή. Τα ήθη ήταν διαφορετικά και οι καλλιτεχνικές ευαισθησίες δεν τύγχαναν της ίδιας εκτίμησης με το άστυ. Στο Παρίσι όπου μεταφέρεται η πλοκή, μπαίνουν οι βάσεις για μια νέα Γαλλία ,οι οποίες όμως ήταν πάνω σε σαθρά θεμέλια.
Ο ιδεατός κόσμος του νεαρού ποιητή διαλύεται και η ανάγκη για την επιβίωση τον καθιστά γρανάζι του νέου κατεστημένου. Μια κοινωνία μέσα στις ψευδαισθήσεις. Οι κριτικοί έργων εξαγοράζονται και εξαγοράζουν κριτικές. Άλλοτε γράφοντας θριαμβευτικά σχόλια και άλλοτε λίβελους ανάλογα με το ποσό της αμοιβής. Στο καλλιτεχνικό σκέλος της πόλης, οι εκδοτικοί οίκοι επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά την πορεία λογοτεχνικών έργων κατά το δοκούν. Πλούσιοι θεατρικοί παραγωγοί προμοτάρουν τις θεατρίνες συντρόφους τους ενώ θιασάρχες εξαγοράζουν το χειροκρότημα της παράστασής τους ή ακόμα και το γιουχάΐσμα των “αντίπαλων” παραστάσεων. Η παραπάνω κατάσταση επικρατεί σε όλες τις εκφάνσεις του κοινωνικού βίου. Από τις επιχειρήσεις,τον τύπο μέχρι την πολιτική και τα κέντρα εξουσίας.
Η ονειρική πόλη του φωτός με την λάμψη και την ατελείωτη διασκέδαση δίνει την θέση της στην πεζή και ωμή πραγματικότητα. Η επιβίωση γίνεται αυτοσκοπός και ο πρωταγωνιστής καλείται να σκοτώσει τον ποιητή μέσα του. Να γίνει θηρευτής και όχι θήραμα. Ο Giannoli παίζει επιτυχώς με τις αντιθέσεις. Παρουσιάζει με ρεαλισμό την εποχή και σε ευρύ φάσμα το κοινωνικοπολιτικό στίγμα της εποχής. Με έμφαση στην λεπτομέρεια στα κοστούμια της εποχής, τους διαλόγους και την αναπαράσταση της πρωτεύουσας μεταφέρει στον θεατή την ατμόσφαιρα που επικρατούσε.Επίσης αναδεικνύει τον κυνισμό για χάριν του κέρδους όπως και τα πάθη σε ακραίο βαθμό που όριζαν την πορεία των γεγονότων. Οι χαρακτήρες είναι καλογραμμένοι και εξελίσσονται σωστά. Αναλύονται πολυεπίπεδα χωρίς να έχουν απόλυτα θετικό ή αρνητικό πρόσιμο.
Ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί την τεχνική της αφήγησης προκειμένου να χαρίσει μεγαλύτερη έμφαση και συγχρόνως να επεξηγήσει γεγονότα που έχουν συμβεί είτε έχουν παραληφθεί για οικονομία χρόνου από το έργο. Δίνει όμως μεγάλο όγκο πληροφοριών στον θεατή, δημιουργώντας το αντίθετο αποτέλεσμα. Η μεταφορά του βιβλίου έχει γίνει επιτυχώς. Πρόκειται για ένα μεγάλο σε έκταση λογοτεχνικό έργο (752 σελίδες) που πράγματι δεν είναι εύκολο να γίνει ταινία. Στη σεναριακή μεταφορά και την ανάπτυξη των χαρακτήρων έχει γίνει πολύ καλή δουλεία ωστόσο ο ρυθμός της πλοκής δεν εξελίσσεται ομαλά κατά την διάρκεια της ταινίας. Έχει μεγάλη διάρκεια (2 ώρες 29 λεπτά). Στην αρχή ο ρυθμός είναι γρήγορος ,μετά ειδικά στο δεύτερο μισό παρουσιάζει σημάδια στασιμότητας και εν τέλει στο τελευταίο μισάωρο αποκτά πάλι έντονο ρυθμό.
Το cast των ηθοποιών έχει δυναμικές ερμηνείες. Ο Benjamin Voisin καταφέρνει μέσα από το βλέμμα του και τις κινήσεις του να βγάλει την ενέργεια και την ανυπομονησία του νεαρού ονειροπόλου ποιητή. Με την πάροδο του χρόνου και την εξέλιξη του χαρακτήρα του αλλάζει και η κινησιολογία του και η παρουσία του. Γίνεται πιο αψύς και δωρικός αλλά και τραγικός όταν αυτό χρειάζεται. Ο φίλος του και συνεργάτης του στην εφημερίδα Vincent Lacoste αποδίδει άριστα τον ρόλο του τυχοδιώκτη Bon-Viveur δίνοντας μάλιστα και χιουμοριστικές διαστάσεις στον χαρακτήρα που υποδύεται χωρίς ωστόσο να γίνει καρικατούρα.
Επί του συνόλου η ταινία είναι πολύ καλή με εξαιρετική σκηνοθεσία, artistic λεπτομέρειες μεταφέροντας επιτυχώς τον θεατή στο κλίμα της εποχής. Οι ερμηνείες είναι άψογες και επιβλητικές ενώ το έργο παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και αναλύει θέματα που είναι επίκαιρα ακόμη και τώρα.
Τίτλος: Lost Illusions
Ηθοποιοί: Benjamin Voisin, Cécile de France, Vincent Lacoste, Xavier Dolan, Salomé Dewaels, Jeanne Balibar
Σκηνοθέτης: Xavier Giannoli
Παραγωγή: Γαλλία, Βέλγιο
Είδος: Δράμα
Διάρκεια: 2 Ώρες 29 Λεπτά
Έτος: 2021
Βαθμολογία: 3.5/5