The Big Short (2015) – 127 λεπτά
Σκηνοθεσία: Adam McKay
Σενάριο: Adam McKay & Charles Randolph
Πρωταγωνιστούν: Christian Bale, Ryan Gosling, Steve Carrell, Brad Pitt
Το «Μεγάλο Σορτάρισμα», όπως μεταφράζεται η ταινία στα ελληνικά είναι ίσως η πρώτη μεγάλου βεληνεκούς ταινία που προσπαθεί να αφηγηθεί πώς φτάσαμε μέχρι την οικονομική κρίση των τελευταίων ετών, μεταφέροντας στην οθόνη το ομώνυμο best-seller του Michael Lewis. Το μεγάλο κόλπο της, όμως, είναι ότι το κάνει με πολύ χιούμορ.
ΗΠΑ, μέσα της δεκαετίας του 2000. Η παγκόσμια οικονομία είναι σε ανάπτυξη, το μέλλον προβλέπεται ευοίωνο, αλλά κάποιες ομάδες ανθρώπων, σχετικών με το τραπεζικό και το χρηματοοικονομικό σύστημα της χώρας, βλέπουν σύννεφα στον ορίζοντα, και συγκεκριμένα στο φαινομενικά ακλόνητο σύστημα αγοραπωλησίας σπιτιών και στεγαστικών δανείων στην Αμερική. Πρόκειται για έναν εκκεντρικό διαχειριστή επενδύσεων (Christian Bale), ένα στέλεχος τράπεζας (Ryan Gosling), έναν άλλο οικονομικό διαχειριστή (Steve Carrell) και την ομάδα του, η οποία καταλήγει να συνεργαστεί με τον Gosling, καθώς και δυο νεαρούς, φιλόδοξους επιχειρηματίες (John Magaro & Finn Wittrock), που ανακαλύπτουν τυχαία μια έκθεση σχετικά με την επικείμενη κατάρρευση του συστήματος.
Αφού έκαναν μια τόσο μεγάλη ανακάλυψη, οι άνθρωποι αυτοί σπεύδουν να το εκμεταλλευτούν ποντάροντας μεγάλα ποσά στην κατάρρευση της αγοράς ακινήτων, με τις τράπεζες και τους ειδικούς, τυφλωμένους απ΄ την απληστία και τον υπερτροφικό εγωισμό, να τους θεωρούν τρελούς και να δέχονται ευχαρίστως τη συναλλαγή. Ακόμη κι όταν έρευνες θα αποδείξουν τη σαθρότητα όχι μόνο της αγοράς αυτής, αλλά και της αμερικανικής οικονομίας γενικότερα, κανείς δε θα δώσει σημασία. Τη συνέχεια την ξέρετε, την μαθαίνουμε χρόνια τώρα, ειδικά εμείς οι Έλληνες.
Είναι εκπληκτικό, όμως, πώς η ταινία εμβαθύνει στα γεγονότα που προηγήθηκαν της κρίσης και προσπαθεί μεταξύ άλλων να εξηγήσει στο θεατή πώς και γιατί φτάσαμε μέχρι εδώ. Αναμφίβολα το έργο απευθύνει δριμύ «κατηγορώ» στους πάσης φύσεως οικονομικούς παράγοντες, κυρίως στις ΗΠΑ, τη στιγμή που δεν κατηγορεί τους κεντρικούς χαρακτήρες, που είχαν προβλέψει την κρίση και προσπάθησαν μάταια να προειδοποιήσουν τους υπευθύνους.
Τα μεγαλύτερα προβλήματα του εγχειρήματος ήταν δύο για τον σκηνοθέτη Adam McKay, αλλά τα διαχειρίστηκε περίφημα. Ένα ήταν η χρήση υπερβολικά πολλών και σύνθετων χρηματοοικονομικών όρων, απαραίτητων για τη ροή του σεναρίου. Γι΄ αυτό και οι χαρακτήρες συχνά «σπάνε τον τέταρτο τοίχο» προκειμένου να εξηγήσουν λαϊκά τους όρους αυτούς, ενώ άλλες φορές αστέρες όπως η Margot Robbie και η Selena Gomez εμφανίζονται στο άκυρο για τις απαραίτητες εξηγήσεις. Σας διαβεβαιώ πως το αποτέλεσμα είναι αρκετά αστείο.
Το άλλο πρόβλημα ήταν ότι το θέμα που πραγματεύεται η ταινία ήταν πολύ σοβαρό για τα γούστα του γαλουχημένου στην κωμωδία σκηνοθέτη της. Οι εξαιρετικοί, ποτισμένοι με δηλητηριώδες χιούμορ διάλογοι και κάποιες παρεκκλίσεις από το σενάριο όπως αυτές που αναφέραμε προηγουμένως, ωστόσο, δίνουν την καλύτερη λύση. Η ταινία κατορθώνει ταυτόχρονα να σε κάνει να εκνευριστείς με τους πρωταίτιους της κρίσης, να στεναχωρηθείς για τα όσα συνέβησαν και συμβαίνουν, αλλά και να γελάσεις με τον τρόπο που περιγράφονται όλα αυτά. Μοναδικός συνδυασμός.
Από τις ερμηνείες ξεχωρίζει η στιβαρή εμφάνιση του Steve Carrell και η κωμικοτραγική φιγούρα του Christian Bale που προτάθηκε για Όσκαρ (γενικά η ταινία θεωρείται από τα φαβορί των βραβείων). Η σκηνοθεσία του McKay ακολουθεί πιστά το σενάριο, με τις εναλλαγές πλάνων, σκηνικών και χαρακτήρων να μη σ΄ αφήνουν να βαρεθείς ούτε λεπτό. Βέβαια, η παρακολούθηση της ταινίας απαιτεί ιδιαίτερη συγκέντρωση λόγω των πολλών χαρακτήρων, οικονομικών όρων και εξελίξεων που παρουσιάζονται. Το αποτέλεσμα όμως είναι άκρως αξιόλογο, συχνά απολαυστικό, και κρατά πάντα τη σωστή ισορροπία μεταξύ σοβαρού και αστείου.
Βαθμολογία: 8/10
