Spotlight (2015) – Δράμα, 129΄
Σκηνοθεσία: Tom McCarthy
Σενάριο: Tom McCarthy & Josh Singer
Πρωταγωνιστούν: Mark Ruffalo, Michael Keaton, Rachel McAdams, Liev Schreiber
Το έξοχο δράμα του Tom McCarthy σχετικά με μια πολύκροτη υπόθεση παιδοφιλίας από καθολικούς ιερείς στη Βοστόνη δεν έχει έρθει ακόμα στις ελληνικές αίθουσες (25/2 η πρεμιέρα) αλλά στο εξωτερικό έχει αφήσει πολύ καλές εντυπώσεις και «χτυπάει» 6 Όσκαρ.
Το γεγονός πως η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία έχει κατηγορηθεί –όχι άδικα- για παιδοφιλικές ασελγείς πράξεις σε ανηλίκους εκ μέρους των στελεχών της, καρδιναλίων, επισκόπων και απλών ιερέων, το γνωρίζαμε. Η συγκεκριμένη ταινία εμβαθύνει σ΄ ένα συγκεκριμένο περιστατικό, ή μάλλον σε μια σειρά από περιστατικά, που συνδέονται με την Εκκλησία της Βοστόνης, ακολουθώντας την προσπάθεια μιας ομάδας δημοσιογράφων-ερευνητών της δημοφιλούς εφημερίδας Boston Globe να ρίξουν φως στην υπόθεση.
Πρόκειται για αληθινή ιστορία, φυσικά, η οποία αποκαλύπτει τα κακώς κείμενα της εκκλησίας, από τον αρχιεπίσκοπο της Βοστόνης μέχρι τους άμεσα υπεύθυνους ιερείς, με σκοπό να σοκάρει το θεατή όσο και τους δημοσιογράφους που ανακάλυψαν το σκάνδαλο το 2001 και τους αναγνώστες της εφημερίδας που το διάβασαν. Η δύναμη και η ικανότητα του τύπου να χρησιμοποιήσει κάθε μέσο για να φέρει στο φως την αλήθεια είναι επίσης κύριος άξονας του έργου, θυμίζοντας κάτι από το αριστουργηματικό Όλοι οι Άνθρωποι του Προέδρου, που ασχολήθηκε με τους δημοσιογράφους που ξεσκέπασαν το σκάνδαλο Watergate.
Για να πετύχει το στόχο του, ο McCarthy έγραψε, μαζί με τον Josh Singer, το καλύτερο πρωτότυπο σενάριο του 2015 (μαζί με τη Γέφυρα των Κατασκόπων) και επιστράτευσε τρεις εξαιρετικούς ηθοποιούς για τους κύριους ρόλους. Πρόκειται για τον αναγεννημένο, μετά το Birdman, Michael Keaton, έναν Mark Ruffalo που γίνεται όλο και καλύτερος, και τη Rachel McAdams, μια από τις λίγες γυναίκες ηθοποιούς κάτω των 40 που μπορεί να αποδώσει με τόση σοβαρότητα σύνθετους χαρακτήρες.
Το τρίο αυτό υποδύεται τρεις από τους δημοσιογράφους που ξεσκέπασαν την υπόθεση, αλλά μη φαντάζεστε πως είναι οι απόλυτοι πρωταγωνιστές. Ο σκηνοθέτης μοιράζει το χρόνο ισότιμα ανάμεσα στους κεντρικούς χαρακτήρες, τους δημοσιογράφους, τους ιερείς που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα με την υπόθεση και, φυσικά, τα θύματα των ασελγών πράξεων των τελευταίων.
Μ΄ αυτό τον τρόπο όλα στην ταινία μοιάζουν να δουλεύουν ρολόι. Το κουβάρι της ιστορίας ξετυλίγεται αργά αλλά σταθερά διατηρώντας το ενδιαφέρον του θεατή, ενώ οι διαφορετικές πλευρές του θέματος καλύπτονται σχεδόν εξίσου. Η ανάπτυξη αυτή δε δίνει πολλά περιθώρια για μεγάλες ερμηνείες απ΄ τους πρωταγωνιστές, καθώς ο McCarthy προτιμά να φτιάξει ένα σφιχτοδεμένο, καλοδουλεμένο σύνολο που βασίζεται στο ρεαλισμό, τη λιτότητα της περιγραφής και την αντικειμενικότητα. Θα λέγαμε μάλιστα πως το φιλμ συχνά θυμίζει ντοκιμαντέρ. Παράλληλα, καθίσταται σαφές πως το έργο δεν κατηγορεί την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία ως σύνολο, αλλά μόνο τους ανθρώπους της που συμμετείχαν άμεσα ή έμμεσα σε τέτοιες απαράδεκτες ενέργειες.
Κατά συνέπεια, το έργο είναι τόσο άρτια κατασκευασμένο που μοιάζει αψεγάδιαστο. Λογικό, λοιπόν, που το λάτρεψαν οι κριτικοί. Αυτό, όμως, είναι το μεγαλύτερο ελάττωμά του. Στην προσπάθειά του να μην αφήσει τίποτα να του ξεφύγει, ο McCarthy δείχνει να αδιαφορεί για την ευχαρίστηση του κοινού που και να αγνοεί τα στοιχεία αυτά που καθιστούν τον κινηματογράφο «τέχνη του θεάματος». Οι χαρακτήρες, τα γεγονότα και η ιστορία ολόκληρη αναπτύσσονται επαρκώς για να καταλάβει ο θεατής περί τίνος πρόκειται, αλλά όχι για να απορροφηθεί από αυτά και να ταυτιστεί με κάποιον ή κάτι. Θα θέλαμε, με πιο απλά λόγια, λίγο περισσότερο συναίσθημα, λίγο πιο «προσωπική ματιά» στα πράγματα για να απολαύσουμε πραγματικά το έργο.
Αυτό, φυσικά, δεν αναιρεί το γεγονός πως έχουμε να κάνουμε με μια από τις πιο ποιοτικές και ενδιαφέρουσες ταινίες της χρονιάς, την οποία ο συνειδητοποιημένος τουλάχιστον θεατής θα εκτιμήσει δεόντως. Συγκρίνοντας το φιλμ με τα άλλα δύο φαβορί των Όσκαρ (The Revenant και The Big Short), βλέπουμε πως πρόκειται για τρεις πολύ διαφορετικές αλλά εξίσου καλές ταινίες και οι προβλέψεις για το νικητή φαντάζουν δύσκολες, έστω κι αν οι νίκες της ταινίας του Iñárritu σε Χρυσές Σφαίρες και BAFTA τη χρίζουν αυτόματα φαβορί.
Βαθμολογία: 8/10
https://www.youtube.com/watch?v=tb_WgKDqPsE