Ακόμα μια ταινία που ξεχώρισε την – καταστροφική, από κάθε άποψη – χρονιά που μας πέρασε, με τον 83χρονο Άντονι Χόπκινς να πρωταγωνιστεί στο ρόλο ενός ηλικιωμένου που χάνει αυξανόμενα την επαφή του με την πραγματικότητα, εξαιτίας της άνοιας, και τα προβλήματα που η κατάσταση αυτή προκαλεί στους οικείους του. Εύστοχο θέμα, έξοχο καστ, δικαιώνει όμως τις προσδοκίες;
The Father (2020) – Κοινωνικό δράμα, 97΄
Σκηνοθεσία: Florian Zeller
Σενάριο: Florian Zeller & Christopher Hampton
Πρωταγωνιστούν: Anthony Hopkins, Olivia Colman, Mark Gatiss
Ένας ηλικιωμένος άνδρας πάσχει από άνοια και η επιδείνωση της κατάστασης τον κάνει να απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο από την πραγματικότητα και να χάνει τη μνήμη του. Η κόρη του και ο γαμπρός του προσπαθούν να βοηθήσουν αλλά η κατάσταση της υγείας του αρχίζει να έχει έντονη επίδραση και στη δική τους ζωή.
Η ταινία χαρακτηρίζεται από ένα εύστοχο και ανθρώπινο θέμα, όπως η άνοια, οι επιπτώσεις της στον πάσχοντα και τους οικείους του αλλά και η τρίτη ηλικία γενικότερα, είναι πολύ απλή στο περιεχόμενο ωστόσο προσπαθεί να τραβήξει “άσο από το μανίκι” με τις αφηγηματικές τεχνικές της.
Συγκεκριμένα, ο θεατής παρατηρεί τα γεγονότα να εκτυλίσσονται – όχι απαραίτητα με χρονολογική σειρά – χωρίς τριτοπρόσωπη, αντικειμενική αφήγηση που δε θα άφηνε περιθώρια αμφισβήτησης όσων προβάλλονται, αλλά και ούτε ακριβώς σαν να τα βλέπει μέσα από τα μάτια του πρωταγωνιστή ή κάποιου άλλου προσώπου. Υπάρχει διαστρέβλωση, υπάρχουν αντικρουόμενες οπτικές και απορία σχετικά με την αλήθεια όσων βλέπουμε. Μέχρι να δώσει τη “λύση” το φινάλε, προσπαθείς να καταλάβεις τι ισχύει τελικά από όσα παρουσιάζει το σενάριο, και από πού προκύπτουν οι αντιθέσεις και όσα δεν ισχύουν.
Ο Zeller επιλέγει τον παράδοξο, αλλά όχι ανήκουστο, αυτόν τρόπο αφήγησης για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι για να δημιουργήσει σασπένς, να “παίξει” με το μυαλό αλλά και τα συναισθήματα του θεατή, να μας κάνει να μην ξέρουμε τι να πιστέψουμε και να αμφισβητήσουμε όσα βλέπουμε να γίνονται, με την επόμενη σκηνή συχνά να αναιρεί τα συμπεράσματα της προηγούμενης. Ο κυριότερος λόγος, ωστόσο, είναι πως έτσι θέλει να καταδείξει την καθημερινότητα στο μυαλό του πρωταγωνιστή, ο οποίος πάσχοντας από άνοια αντιμετωπίζει τις αμφιβολίες και τη σύγχυση που περιγράψαμε παραπάνω. Αντί, δηλαδή, να αφηγηθεί το σενάριο την ψυχική και νοητική κατάσταση του πρωταγωνιστή, προσπαθεί να μας εισάγει απευθείας σε αυτήν, χωρίς ωστόσο κάτι τέτοιο να είναι απόλυτο.
Το επόμενο ερώτημα που προκύπτει, επομένως, είναι κατά πόσο η τεχνική αυτή αποδίδει. Σίγουρα λειτουργεί συμπληρωματικά, καθώς κατά τη διάρκεια του φιλμ υπάρχουν μακροσκελείς σκηνές με τον ηλικιωμένο πρωταγωνιστή, την κόρη και το γαμπρό του να αλληλεπιδρούν, συνήθως χωρίς ή με αρνητικό αποτέλεσμα, και από τις συζητήσεις και τις συνέπειες της αλληλεπίδρασης αυτής καταλαβαίνουμε πολλά για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Ηθελημένα ή όχι, το σενάριο προκαλεί μια σύγχυση, μέχρι να έρθει η διαλεύκανση στο φινάλε, ωστόσο σε γενικές γραμμές πετυχαίνει το στόχο του και περιγράφει ρεαλιστικά και με σαφήνεια το φαινόμενο της άνοιας και κυρίως τις παράπλευρες συνέπειες, που απειλούν να τινάξουν κυριολεκτικά στον αέρα τη ζωή της κόρης του κεντρικού χαρακτήρα, που προσπαθεί να τον βοηθήσει όπως μπορεί αλλά αναρωτιέται, λογικά, αν και κατά πόσο αξίζει όλο αυτό.
Τίποτα από όλα αυτά, ωστόσο, δε θα ήταν εφικτό χωρίς την επιβλητική, ηγεμονική παρουσία του υποψήφιου για Όσκαρ, στα μέσα της ένατης δεκαετίας της ζωής του, Άντονι Χόπκινς. Ο κινηματογραφικός Χάνιμπαλ Λέκτερ κυριαρχεί στην οθόνη από την πρώτη μέχρι την τελευταία σκηνή, είναι συγκλονιστικός, παίζει με απλότητα, μεστότητα, εμπειρία και ανεβάζοντας τους τόνους όποτε χρειάζεται, αποτυπώνει ιδανικά την ψυχοσύνθεση του χαρακτήρα του. Αξιόλογη προσπάθεια και από τη… γνωστή μας λόγω Λάνθιμου, Ολίβια Κόλμαν, σε μια ταινία στην οποία εμφανίζονται ελάχιστα πρόσωπα οπότε ήταν ζωτικής σημασίας να είναι υψηλού επιπέδου οι ερμηνείες τους.
Η ταινία δεν είναι ιδιαίτερα συναρπαστική, ακολουθεί αργό ρυθμό, πλατειάζει ενίοτε και υπάρχουν στιγμές όπου αισθάνεσαι πως είναι μονότονη. Ωστόσο αποτυπώνει επιτυχημένα το θέμα της, σε κερδίζει με τις λίγες αλλά έντονες και καλοστημένες σκηνές όπου συμβαίνουν πράγματα και κυρίως με τις ανατροπές της και την ερμηνεία του “γίγαντα” του σινεμά Χόπκινς. Αν θέλετε κάτι να σας ανεβάσει τη διάθεση και να περάσετε ευχάριστα, μάλλον καλύτερα να το προσπεράσετε. Διαφορετικά, αξίζει μια ευκαιρία.
Βαθμολογία: 7/10
