“Remember, remember, the fifth of November”, μας έλεγε ο μασκοφόρος εκδικητής V, στην πασίγνωστη ταινία του 2005, με αφορμή τη συμπλήρωση, τότε, 400 ετών από τη νύχτα του Guy Fawkes. Αυτό κάνουμε κι εμείς λοιπόν, θυμόμαστε τον V, την –όλο και πιο επίκαιρη, δυστυχώς, ταινία του-, τη μάσκα που έγινε σύμβολο των Anonymous και της πάσης φύσεως αντισυστημικής επανάστασης καθώς και την αληθινή ιστορία του Fawkes και της 5ης Νοεμβρίου του 1605.
V for Vendetta (2005) – Θρίλερ δράσης, 129΄
Σκηνοθεσία: James McTeigue
Σενάριο: Andrew (τώρα Lilly) Wachowski & Lawrence (τώρα Lana) Wachowski *
Πρωταγωνιστούν: Hugo Weaving, Natalie Portman, Stephen Fry, Stephen Rea
*Ο Andrew και ο Lawrence Wachowski άλλαξαν φύλο το 2016 και το 2008, αντίστοιχα, και ονομάζονται πλέον Lilly και Lana. Η ταινία, ωστόσο, κυκλοφόρησε το 2005, οπότε και ήταν ακόμη άνδρες και είχαν τα αρχικά τους ονόματα.
Στο κοντινό μέλλον, ένα σκληρό ολοκληρωτικό καθεστώς κυβερνά το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ ο υπόλοιπος πλανήτης βρίσκεται υπό κατάρρευση. Ένας μασκοφόρος εκδικητής με το ψευδώνυμο V προσπαθεί να ανατρέψει το καθεστώς αυτό με τη βοήθεια μιας νεαρής κοπέλας που τυχαία βρέθηκε στο δρόμο του.
Κατ΄αρχήν ας πούμε κάποια πράγματα για τον Guy Fawkes και τα γεγονότα της 5ης Νοεμβρίου του 1605. Ο Fawkes ήταν Καθολικός στο θρήσκευμα και πίστευε πως η Αγγλία έπρεπε να απαρνηθεί τη Μεταρρύθμιση και τον Προτεσταντισμό. Στα πλαίσια αυτά, οργάνωσε την περίφημη Συνωμοσία της Πυρίτιδας (Gunpowder Plot), επιχειρώντας να ανατινάξει τη βουλή των Λόρδων και να ανατρέψει τον προτεστάντη βασιλιά Ιάκωβο Α΄. Το σχέδιό του προδόθηκε, απέτυχε κι ο ίδιος καταδικάστηκε σε βασανιστικό θάνατο για εσχάτη προδοσία, και τελικά αυτοκτόνησε κατά την εκτέλεση για να αποφύγει τα βασανιστήρια.
Η ταινία V for Vendetta αντλεί έμπνευση από το ομώνυμο κόμικ του Άλαν Μουρ, το οποίο εκδόθηκε από τη DC Comics τη διετία του 1988-89. Το κόμικ, με τη σειρά του, και το έργο κατά συνέπεια, αποτίουν έναν ιδιόρρυθμο φόρο τιμής στον Guy Fawkes και την αμφιλεγόμενη συνωμοσία του, παρουσιάζοντας μια δυστοπική, απολυταρχική Μεγάλη Βρετανία, όπου ένα αντίστοιχο σχέδιο μπορεί να επαναφέρει την ελευθερία στους πολίτες.
Στη θέση του Guy Fawkes εδώ βλέπουμε τον V (Hugo Weaving), έναν «μοναχικό λύκο» που έχει περάσει τα πάνδεινα στο παρελθόν στο στρατόπεδα συγκέντρωσης Larkhill του ολοκληρωτικού καθεστώτος και επιζητά εκδίκηση, αρχικά δολοφονώντας αξιωματούχους που συνδέονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με το στρατόπεδο αυτό. Σήμα κατατεθέν του, η πασίγνωστη πλέον μάσκα του Fawkes κι ένα τριαντάφυλλο που αφήνει σαν κάρτα στα θύματά του. Έξυπνος, φιλοσοφημένος και οραματιστής, ο V σώζει ένα βράδυ μια νεαρή κοπέλα (Portman) από τα χέρια της Μυστικής Αστυνομίας και της αποκαλύπτει τα μυστικά του, μέχρι να σχεδιάσει και να υλοποιήσει τελικά το σχέδιο ανατίναξης του κοινοβουλίου.
Οι αδελφοί (τώρα αδελφές, μιας και αμφότεροι άλλαξαν φύλο) Wachowski μας έχουν συνηθίσει σε «αντισυστημικά» σενάρια από το franchise του Matrix, αλλά εδώ το κόνσεπτ είναι πιο αβανταδόρικο, με τις μάσκες, τους βαρύγδουπους λόγους του V, τα εγκλήματα και την έμπνευση από ένα αληθινό γεγονός (ακόμα κι ο τίτλος είναι πιασάρικος). Ο Hugo Weaving, ένας αξιόλογος ηθοποιός, δεν εντυπωσιάζει αλλά αναδεικνύει τις πτυχές του V όπως πρέπει για να ταυτίσει τον κόσμο μ΄ αυτό, σε βαθμό που ο χαρακτήρας έγινε σύμβολο ενάντια στη «συστημική καταπίεση» και η μάσκα του χρησιμοποιείται, μεταξύ άλλων, από το γκρουπ χάκερ που αυτοαποκαλείται Anonymous κι έχει εισβάλει διαδικτυακά σε διάφορα site, με μηνύματα παρόμοια μ΄ αυτά που κηρύττει ο V στην ταινία.
Καθαρά κινηματογραφικά, μεγαλύτερο επίτευγμα της ταινίας το γεγονός πως συνέβαλε στην ανάδειξη της Νάταλι Πόρτμαν, της ταλαντούχας Βρετανίδας που λίγα χρόνια μετά κατόρθωσε να κερδίσει Όσκαρ. Η αξία του V for Vendetta ωστόσο έγκειται στο ιντριγκαδόρικο story, στην αλησμόνητη φιγούρα του κεντρικού της ήρωα και στα πολιτικοκοινωνικά της μηνύματα, τα οποία περνά με τρόπο ασόβαρο μεν, ιδιαίτερα ελκυστικό δε, και τα οποία δυστυχώς μοιάζουν συνεχώς πιο κοντινά κι επίκαιρα στις μέρες μας.