Μετά από την θραύση που έκανε η πρωτότυπη σειρά του Netflix You, αποφάσισα ότι πρέπει να ενημερωθώ και να τη δω. Για όποιον δεν γνωρίζει, στο You παρακολουθούμε την εμμονή και την γενικότερη διαταραγμένη συμπεριφορά του Joe (Penn Badgley) στην προσπάθειά του να φλερτάρει και να κατακτήσει την Beck (Elizabeth Lail). Αφού ολοκλήρωσα την θέαση της σειράς αυτής επέλεξα να ξεκινήσω μία άλλη, πάλι παραγωγή του Netflix, με τίτλο Dirty John χωρίς να γνωρίζω τίποτα για την υπόθεση. Έτυχε και πάλι το κεντρικό θέμα να είναι ένας άντρας με δύσκολα παιδικά χρόνια που ως ενήλικας ανέπτυξε βίαιη και αποκλίνουσα συμπεριφορά. Έτσι, λοιπόν, μου γεννήθηκε η απορία: γιατί σειρές με διαταραγμένες προσωπικότητες έχουν γίνει τόσο δημοφιλείς στις μέρες μας;
Κατ’αρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι από πάντοτε άνθρωποι με ψυχολογικά προβλήματα ή τραύματα προσέλκυαν το τηλεοπτικό ή κινηματογραφικό κοινό, αφού όχι μόνο δεν περιορίζουν την φαντασία του σεναριογράφου αλλά επίσης το ενδιαφέρον των θεατών αυξάνεται, γιατί είναι δύσκολο να προβλέψουν τις κινήσεις ή τις σκέψεις του πρωταγωνιστή ή της πρωταγωνίστριας. Το πρώτο παράδειγμα ενός τέτοιου χαρακτήρα που μου έρχεται στο μυαλό είναι ο Norman Bates από το Psycho (1960) του Alfred Hitchcock.
Παρόλα αυτά, σήμερα άτομα που σκοπεύουν να πληγώσουν, να χειραγωγήσουν ή ακόμα και να τραυματίσουν κάποιον άλλο χρησιμοποιούν τα social media ως χρήσιμο και αποτελεσματικό εργαλείο για τα κακόβουλα σχέδιά τους. Και η αποτελεσματικότητα αυτή πηγάζει από το γεγονός ότι το θύμα είναι αυτό που απλόχερα προσφέρει τις προσωπικές του πληροφορίες για τον καθένα να τις δει, να τις σχολιάσει και να τις κατέχει.
Αλλά γιατί το κάνουμε αυτό; Γιατί κοινοποιούμε πληροφορίες, όπως πού συχνάζουμε, πώς διασκεδάζουμε ή τι ώρες βρισκόμαστε στο σπίτι μας, οι οποίες μας καθιστούν ευάλωτους; Για να είμαι ειλικρινής, και εγώ η ίδια δημοσιεύω τέτοιου είδους πληροφορίες αν και θεωρώ ότι κανείς δεν νοιάζεται πραγματικά. Η δημοσίευση μιας όμορφης φωτογραφίας, η ενημέρωση των πραγματικών φίλων για την καθημερινότητά μου, η κοινοποίηση αποδείξεων στα μάτια γνωστών και αγνώστων ότι η ζωή μου είναι γεμάτη με γέλια και χαρές και η επιβεβαίωση ότι τους αρέσει και αποδέχονται αυτό που τους προσφέρω είναι οι λόγοι που εγώ και θεωρώ και πολλοί άλλοι συνεχίζουμε να εμπλουτίζουμε το ιντερνετικό μας περιεχόμενο. Αναγνωρίζω ότι μπορεί να ακούγεται επιφανειακό, αλλά στην εποχή της εικόνας και της κυριαρχίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης το να συμβαδίζεις με τις τάσεις των καιρών σού παρέχει την αίσθηση ότι ανήκεις σε μια ομάδα, είτε την ονομάζεις γενικά και αόριστα νεολαία είτε πρόκειται απλά για χρήστες μιας συγκεκριμένης εφαρμογής. Πάντως ότι όνομα και αν δίνεις, η αίσθηση ότι είσαι μέλος μιας ομάδας σημαίνει ότι δεν είσαι μόνος σου και αυτό μπορεί να τονώσει την αυτοπεποίθηση και την θέληση για ζωή σε πολλούς ακόμα και αν οι μόνες ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις που αναπτύσσουν είναι μπροστά από μια οθόνη.
Από την στιγμή, λοιπόν, που τα social media γεννούν ναρκισσιστές, ανθρώπους που καταθλίβονται βλέποντας τέλεια στιγμιότυπα και πιστεύουν ότι η δική τους ζωή είναι μίλια μακριά από το τέλειο, άτομα που ντρέπονται και αποφεύγουν να μιλήσουν από κοντά με άλλους συνανθρώπους τους αλλά ακόμα και προικοθήρες που δεν διστάζουν να εκμεταλλευτούν για προσωπικό τους όφελος τις πληροφορίες που κάποιος δημοσιεύει, μήπως θα είναι καλύτερα να τα καταργήσουμε; Όχι. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τα πολλά θετικά που προσφέρουν, όπως την κατάργηση της γεωγραφικής απόστασης μεταξύ συγγενών, φίλων αλλά και αγνώστων, την προώθηση της δουλειάς καλλιτεχνών, όπως των φωτογράφων, αλλά και την ενημέρωση και την παρακολούθηση σπουδαίων projects και οργανώσεων παγκοσμίως.
To ότι ο άνθρωπος είναι ικανός για το μεγαλύτερο καλό αλλά και για το μεγαλύτερο κακό επιβεβαιώνεται από τον τρόπο και την διαφορά ανάμεσα στον τρόπο που ο καθένας από εμάς επιλέγει να χρησιμοποιήσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στα παραδείγματα των σειρών που ανέφερα στην αρχή του άρθρου -το Dirty John βασίζεται σε αληθινή ιστορία, αλλά προσωπικά θεωρώ ότι όλα τα σενάρια είναι παρμένα από την καθημερινότητα- οι πρωταγωνιστές συλλέγουν πληροφορίες για την προσωπικότητα των ατόμων που τους ενδιαφέρουν ώστε να μπορούν να τους χειραγωγήσουν. Για τον λόγο αυτό όλοι θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και με τις πληροφορίες που μοιραζόμαστε στο διαδίκτυο αλλά και με τους ανθρώπους που επικοινωνούμε και τους επιτρέπουμε να μπουν στην ζωή μας. Περισσότεροι είναι, όμως, εκείνοι που ζουν μια καλύτερη ζωή χάρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αφού όχι μόνο επικοινωνούν με κοντινούς τους ανθρώπους που βρίσκονται μακριά και επεκτείνουν την δουλειά τους σε όλο τον κόσμο, αλλά μπορούν να έρθουν σε επαφή με ανθρώπους είτε ομοεθνείς τους είτε όχι και να ανταλλάξουν απόψεις και τρόπους ζωής.
Εσύ πόσο αφήνεις τα social media να σε επηρεάζουν; Μήπως θα πρέπει να αναθεωρήσεις τον ρόλο τους στην κοινωνία και να αρχίσεις να επικεντρώνεσαι στα αληθινά καλά που μπορούν να προσφέρουν;
