Σύμφωνα με το Αμερικανικό Ψυχολογικό Ίδρυμα (APA) ως τραύμα ορίζεται μια ψυχολογική και συναισθηματική αντίδραση σε ένα έντονο και δυσάρεστο περιστατικό. Η πιο αναμενόμενη αντίδραση μετά το συμβάν είναι η άρνηση και το σοκ ωστόσο με την πάροδο του χρόνου το τραύμα εμφανίζεται και μέσω σωματικών συμπτωμάτων όπως είναι οι πονοκέφαλοι και οι ναυτίες. Καθένας αντιδρά με διαφορετικό τρόπο σε ένα επιβλαβές περιστατικό, ενώ για κάποιον ίσως είναι αδιάφορο και δεν επηρεαστεί ιδιαίτερα από το συμβάν, το ίδιο περιστατικό μπορεί να προκαλέσει μεγάλη συναισθηματική και ψυχολογική “ζημιά” σε κάποιον άλλον. Η αντίδραση του κάθε ατόμου στο συμβάν επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Κάποιοι από αυτούς είναι η σοβαρότητα του περιστατικού, το ιστορικό του ατόμου (εάν έχει ζήσει κάποιο έντονο και δυσάρεστο περιστατικό στο παρελθόν), η σημασία του γεγονότος για το άτομο, οι αντιδράσεις και η υποστήριξή από τους κοντινούς του ανθρώπους.
Ένα άτομο το οποίο έχει βιώσει ένα τραυματικό συμβάν μπορεί να νιώθει μια σωρεία συναισθημάτων όπως είναι ο φόβος, το άγχος, το στρες, ο θυμός, η άρνηση, η ντροπή, οι ενοχές, η λύπη, απόγνωση, κρίσεις πανικού, κατάθλιψη, συναισθηματικό μούδιασμα. Επιπλέον στο άτομο αυτό πιθανώς να εμφανίζονται και σωματικά συμπτώματα όπως είναι οι πονοκέφαλοι, η ναυτία, ο ιδρώτας, αδυναμία στην συγκέντρωση, αυπνίες, εφιάλτες, ταχυπαλμία, αλλαγές στην όρεξη, σεξουαλική δυσλειτουργία καθώς και βρίσκεται συνεχώς σε εγρήγορση. Το τραύμα μπορεί να διαρκέσει από μέρες έως και μήνες ενώ εάν το τραύμα με την πάροδο του χρόνο δεν υποχωρεί και επιμένει τότε έχει εξελιχθεί σε διαταραχή στρες (PTSD).
Από τι μπορεί να προκληθεί το τραύμα:
Το ψυχολογικό τραύμα μπορεί να προκληθεί από ένα μεμονωμένο γεγονός που συνέβη στην ζωή του ατόμου και το στιγμάτισε. Τέτοια περιστατικά είναι: ένα ατύχημα, μια βίαιη επίθεση η οποία ήταν αναπάντεχη ή συνέβη στην παιδική ηλικία, από σεξουαλική παρενόχληση, βιασμό, σωματική βλάβη, απειλή σωματικής ακεραιότητας, θάνατος κάποιου κοντινού ανθρώπου, εγχείρηση, διαζύγιο γονέων, ντροπιαστικό περιστατικό, φυσική καταστροφή, απαγωγή, μάρτυρας ενός δυσάρεστου περιστατικού. Είτε από συνεχόμενα περιστατικά, που διήρκησαν για μεγάλο χρονικό διάστημα όπως είναι μια ασθένεια, ενδοοικογενειακή βία, bullying, βία σε παιδική ηλικία, συνεχής σεξουαλική παρενόχληση, κακή σχέση με τους γονείς
Τι μπορεί να κάνει κάποιον να αναβιώσει το τραύμα:
Αν και με την πάροδο του χρόνου και την κατάλληλη ψυχολογική βοήθεια και υποστήριξη το τραύμα μπορεί να υποχωρήσει, υπάρχουν ορισμένα περιστατικά που πιθανώς το “ξυπνάνε”. Η επαναλαμβανόμενη θύμηση του συμβάντος, συναισθήματα που συνδέονται με το περιστατικό, η ημερομηνία που συνέβη καθώς και οι εφιάλτες σχετικά με αυτό είναι σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχική ευημερία του ατόμου.
Τι βοηθάει στην καταπολέμηση του ψυχολογικού τραύματος;
- Η πιο σημαντική και κλασσική προσέγγιση για την υποχώρηση του ψυχολογικού τραύματος είναι η ψυχοθεραπεία και η βοήθεια από κάποιον ειδικό.
- Ξεκίνα να γυμνάζεις το σώμα σου. Κάνε μια έντονη γυμναστική όπως είναι το μποξ, οι πολεμικές τέχνες, μπάσκετ, κολύμβηση, δώσε την δυνατότητα στο σώμα σου “ξεσπάσει” μέσω της γυμναστικής.
- Πολύ σημαντικό είναι επίσης να μην απομονώνεσαι. Η επαφή με άλλα άτομα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να μιλήσεις για το τραυματικό συμβάν εάν δεν επιθυμείς. Ζήτα την βοήθεια και την υποστήριξη των φίλων σου και των συγγενών σου που γνωρίζεις πως θα σε βοηθήσουν και θα σταθούν στο πλάι σου τις δύσκολες μέρες.
- Πάρε μέρος σε ομάδες ψυχολογικής υποστήριξης όπου θα έρθεις σε επαφή με άτομα τα οποία έχουν βιώσει παρόμοια συναισθήματα και βιώματα με σένα και θα ακούσεις πως αυτοί διαχειρίζονται την κατάσταση. Αυτό θα έχεις ως αποτέλεσμα να βοηθηθείς και εσύ στον δικό σου δρόμο προς την ανάκτηση της ψυχικής σου ευημερίας.
- Να προσέχεις την υγεία σου. Τον πρώτο καιρό μετά το τραυματικό συμβάν είναι πολύ λογικό να βρίσκεσαι σε μια κατάσταση απόγνωσης και απελπισίας κάτι που μπορεί να σε οδηγήσει στην υιοθέτηση ενός καταστροφικού τρόπου ζωής. Να αποφεύγεις τις εξαρτησιογόνες ουσίες όπως είναι το αλκοόλ, τα ναρκωτικά, το κάπνισμα καθώς πέρα από την βλάβη που θα επιφέρουν στον οργανισμό σου, ταυτόχρονα μπορούν να χειροτερέψουν το τραύμα σου και να οδηγήσουν στην αύξηση των συναισθημάτων της κατάθλιψης, του άγχους και του στρες.
Στο διαδίκτυο και γενικά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορείς να ενημερωθείς σε μεγάλο βαθμό για το ψυχολογικό τραύμα, τις αιτίες που το προκαλούν, τα συμπτώματα του και τους τρόπους αντιμετώπισης. Ωστόσο όσον αφορά το τελευταίο, ο μόνος σίγουρος αποτελεσματικός τρόπος για την καταπολέμηση του τραύματος σου είναι η ψυχοθεραπεία. Μην παραμελήσεις τον εαυτό σου και τα συναισθήματα σου, ζήτα βοήθεια.
Πηγή: https://www.apa.org/
