“Εργασία χειρωνάκτων στην ύπαιθρο”
Το ζήτημα της παράδοσης και των προγονικών ριζών, παρότι το τελευταίο χρονικό διάστημα κινδυνεύει να αποξενωθεί ένεκα της υγειονομικής κρίσεως η οποία θέτει νέες προτεραιότητες, είναι σημαντικό και δεν πρέπει να αφεθεί στο πέρασμα του χρόνου.
Δυστυχώς, ένα ποσοστό της νέας γενιάς αδιαφορεί για την διατήρηση του λαϊκού πολιτισμού και ασπάζεται νέα παγκοσμιοποιημένα πρότυπα που αποκλίνουν από την ελληνική πραγματικότητα. Εντούτοις, δεν αντιπροσωπεύουν καθολικά την στάση των νεότερων ανθρώπων προς την λαϊκή παράδοση.
Οφείλεται να επισημανθεί ότι ο σεβασμός και η μελέτη των προγονικών αρετών και τρόπων ζωής εις οιαδήποτε περίπτωση δεν δύνανται να θεωρηθούν αναχρονισμός ή συντηρητισμός. Αποτελεί εν προκειμένω, ένα άτυπο χρέος που πρέπει να λαμβάνει η εκάστοτε νέα γενιά ώστε να πραγματωθεί επιτυχώς η σύνδεση του παρόντος με το παρελθόν.
Ζούμε σε μια χώρα στην οποία έχουν διέλθει ποικίλες χρονικές περίοδοι πολιτισμικού χαρακτήρος. Έκαστη εποχή από την κλασική της αρχαιότητος, την ελληνιστική, την βυζαντινή έως την περίοδο της επαναστάσεως του 1821 προκαλούν αμείωτο ενδιαφέρον στον μελετητή.
Πλούσιο λαογραφικό και ιστορικό υλικό λαμβάνουμε ακόμα και την σύγχρονη εποχή. Σε όλους προκαλεί θαυμασμό η μεγαλειώδης τεχνολογική πρόοδος αν φανταστούμε ότι προ πεντηκονταετίας αρκετά χωριά δεν διέθεταν ούτε ηλεκτρικό ρεύμα. Επί των προλεχθέντων η έρευνα του τρόπου ζωής των «σύγχρονων» σχετικά προγόνων μας που ζούσαν στις αρχές του 20ου αιώνος μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε πως κάθε γενιά ζει διαφορετικά.
Η πληροφοριών για τον τρόπο ζωής μιας συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας σε ορισμένο χρονικό πλαίσιο εντάσσεται στην άυλη πολιτιστική κληρονομιά. Στο σημείο αυτό οφείλουμε να αναφερθούμε στον άνωθι όρο ο οποίος περιλαμβάνει κυριολεκτικά για έναν θησαυρό που μέσω αυτού παραμένει διατηρητέο το σύνολο της έκφανσης του σύγχρονου λαϊκού πολιτισμού. Αρχικά, για την ευρύτερη κατανόηση του όρου δυνάμεθα να διαχωρίσουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά σε υλική και άυλη.
Τα κληρονομηθέντα μνημεία, ιστορικές τοποθεσίες και γενικότερα τα έμπρακτα υλικά αντικείμενα που έχουμε στην διάθεσή μας έπειτα από ευρέσεις και ανασκαφές εντάσσονται στην υλική πολιτιστική κληρονομιά. Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά αποτελείται από προφορικές μαρτυρίες οι οποίες περιγράφουν κυρίως τον τρόπο ζωής, τα ήθη και τα έθιμα, τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες ενός συγκεκριμένου πληθυσμού μια καθορισμένη χρονική περίοδο.
Σε αντίθεση με την υλική κληρονομιά ,η οποία είναι απτή αφού μπορούμε να δούμε το διασωθέν αντικείμενο, η διατήρηση της άυλης καθίσταται δυσχερής αφού η θνητότητα του ατόμου αποκόπτει εκτός από το νήμα της ζωής τις πολύτιμες ανθρώπινες εμπειρίες οι οποίες αν δεν καταγραφούν είναι να μην έχουν συμβεί ποτέ.
Εντούτοις, η καταγραφή πρωτογενούς λαογραφικού υλικού με κάθε πρόσφορο μέσο (λόγου χάριν οι ηχογραφήσεις εξιστορήσεων ηθών και εθίμων από απλούς ανθρώπους, φωτογραφικό υλικό κ.λπ.) λειτουργεί ευεργετικά ώστε να συλλέξουμε και να διατηρήσουμε για τις επόμενες γενιές τον σύγχρονο λαϊκό πολιτισμό. Μέσω της επαφής μας με τον λαϊκό πολιτισμό ερχόμαστε σε επαφή με άγνωστες πτυχές που μέχρι πρότινος μας ήσαν άγνωστες και ταυτοχρόνως συνειδητοποιούμε ότι η ανθρωπιά της λαϊκής σοφίας και η απλότητα αποτελούν από τις σημαντικότερες αρετές της ζωής.
