Η γενική σημασία της έννοιας «κουλτούρα του βιασμού» θα περιέγραφε την κουλτούρα εκείνη η οποία εντός της κοινωνίας υπερασπίζεται και κανονικοποιεί το βιασμό με συνέπεια την ενοχοποίηση του θύματος και όχι του θύτη. Ο φεμινισμός ωστόσο αναθεωρεί τον όρο και επαναπροσδιορίζει την έννοια. Αναπτύσσει μια ιδεολογία σχετικά με την «κουλτούρα του βιασμού» και τη συνδέει θεωρητικά με τα συλλογικά θέματα, τις πολιτισμικές ρίζες και την υποτίμηση της σημασίας του βιασμού από μια κοινωνία η οποία γαλουχήθηκε από την πατριαρχία, ώστε να καταστήσει δικαιολογημένο το βιασμό. Αρκετοί φεμινιστές και αγωνιστές υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης αναδεικνύουν το πρόβλημα της «κουλτούρας του βιασμού» ως ένα γεγονός και χρησιμοποιούν το σύνθημα τους «Μη μου λες τι να φορώ, μάθε στους άνδρες να μη βιάζουν».
Η κουλτούρα του βιασμού εκδηλώνεται μέσω των αστείων (βλ. σεξιστικά ανέκδοτα), των διαφημίσεων, της νομικής ορολογίας, των νόμων και των κανονισμών, της καθημερινής γλώσσας, της μουσικής και κινηματογραφικής βιομηχανίας, κ.ά.. Συνδέεται κυρίως με την σεξιστική νοοτροπία της κοινωνίας και την έμφυλη βία, η οποία θεωρεί ότι μια γυναίκα αποκτά ανθρώπινη υπόσταση μόνο όταν νυμφευτεί και αποκτήσει παιδιά,και πάλι όμως περιορισμένη από αυστηρούς κανόνες. Ενώ ούσα μόνη της μια γυναίκα έχει χρησιμότητα μόνο ως αντικείμενο με μόνο σκοπό την σεξουαλική ικανοποίηση των ανδρών. Και κάπου εκεί εκδηλώνεται η έμφυλη βία. Χαρακτηριστική είναι η υπόθεση της Αμερικανής ποπ τραγουδίστριας Kesha, η οποία το 2014 κατηγόρησε τον μουσικό της παραγωγό Dr. Luke της δισκογραφικής εταιρίας Sony για βιασμό και προχώρησε σε μήνυση εναντίον του, καθώς επιθυμούσε τη λύση του συμβολαίου από την εν λόγω εταιρία. Το δικαστήριο της Νέας Υόρκης εξέδωσε πριν δύο μήνες απορριπτική απόφαση με αποτέλεσμα η Kesha να μην μπορεί να “σπάσει” το συμβόλαιό της με την Sony, στην πρωτοκαθεδρία της οποίας είναι ο Dr. Luke. Αντιθέτως, της προσφέρθηκε η δυνατότητα να συνεργαστεί με άλλον μουσικό παραγωγό της εταιρίας. Ωστόσο, η τραγουδίστρια θεωρεί ότι είναι αδύνατον να εργάζεται στην ίδια εταιρία με τον φερόμενο ως βιαστή της και ότι θα ζημιωθεί η καριέρα της εάν συνεχίζει κάτω από την ίδια επαγγελματική στέγη με τον Dr. Luke. Πολλοί είναι εκείνοι που είναι δύσπιστοι απέναντί της. Ωστόσο, πολλές συνάδελφοί της, μεταξύ αυτών η Lady Gaga, η Ariana Grande, η Lilly Allen, η Kelly Clarkson, κ.ά., τάχθηκαν υπέρ της.
Η κουλτούρα του βιασμού επηρεάζει κάθε γυναίκα. Ο βιασμός μιας γυναίκας είναι ουσιαστικά ο υποβιβασμός, ο τρόμος και ο περιορισμός όλων των γυναικών. Οι περισσότερες γυναίκες ζουν με το φόβο του βιασμού και για αυτό το λόγο περιορίζουν την ελεύθερη έκφρασή τους στην καθημερινότητά τους. Το ίδιο δεν συμβαίνει στους άνδρες, γενικά. Όλος ο γυναικείος πληθυσμός κρατείται σε μια υποβιβασμένη θέση από τον ανδρικό πληθυσμό, ακόμη κι εάν δεν είναι όλοι οι άνδρες βιαστές ούτε κι όλες οι γυναίκες θύματα βιασμών. Ωστόσο, αυτό το συνεχές αίσθημα φόβου είναι αποτέλεσμα της κουλτούρας του βιασμού.
Η κουλτούρα του βιασμού δημιουργεί ένα περιβάλλον στο οποίο ο βιασμός διαιωνίζεται και στο οποίο η βία εναντίον των γυναικών κανονικοποιείται και δικαιολογείται στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Η κουλτούρα του βιασμού διαιωνίζεται μέσω της μισογυνικής γλώσσας, της αντικειμενοποίησης του γυναικείου σώματος και της ωραιοποίησης της σεξουαλικής βίας με αποτέλεσμα την υποβάθμιση των δικαιωμάτων των γυναικών και της ασφάλειάς τους μέσα στην κοινωνία.
Μερικές εκδηλώσεις της κουλτούρας του βιασμού αφορούν την έκφραση λεκτικών και σωματικών εκφράσεων. Για παράδειγμα, το θύμα του βιασμού κατηγορείται και αντιμετωπίζεται με δυσπιστία. Πολλές φορές, αντί να κατηγορείται ο βιαστής, στοχοποιείται το θύμα και αντιμετωπίζεται με καχυποψία. Οι άνδρες αντιμετωπίζονται από την κοινωνία ως φύσει βίαιοι σεξουαλικά κι άρα δικαιολογούνται να αντιδρούν βίαια. Τα σεξιστικά αστεία που κυκλοφορούν και αναπαράγονται από άνδρες και γυναίκες με σκοπό την γελοιοποίηση της γυναίκας συμβάλλουν στην περαιτέρω υποβάθμιση της. Ακόμη, η διάδοση του στερεοτύπου του «άνδρα-κυνηγού» και της «γυναίκας-θηράματος» συμβάλλει επιπρόσθετα στην απεικόνιση της γυναίκας ως άβουλου, χωρίς θέληση, πλάσματος, έρμαιου στις ορέξεις του ανδρικού πληθυσμού. Επίσης, αντιστρόφως, η κοινωνία πιέζει τους άνδρες να είναι σεξουαλικά επιθετικοί, ειδάλλως δεν θεωρούνται αρκετά άνδρες και άρα θεωρούνται ασθενέστεροι.
Το ζήτημα είναι εάν μπορεί να ανατραπεί η κατάσταση και πώς. Υπάρχουν συμπεριφορές τις οποίες μπορούμε να διορθώσουμε ή και να εξαλείψουμε, ώστε να καταπολεμηθούν οι βίαιες συμπεριφορές που χαίρουν δικαιολόγησης από τον κοινωνικό περίγυρο. Οι έννοιες «άνδρας- κυνηγός» και «γυναίκα- θήραμα» αποτελούν κατασκευές της κοινωνίας και θα μπορούσαν να αλλάξουν ή να πάψουν να υφίστανται. Θα μπορούσαμε να παύσουμε να χρησιμοποιούμε εκφράσεις που καταδεικνύουν αντικειμενοποίηση του γυναικείου σώματος, καθώς επίσης και να αντιδρούμε αρνητικά στα σεξιστικά αστεία. Επίσης, να λαμβάνουμε σοβαρά υπόψιν τις διαφημίσεις που προβάλλονται από τα Μέσα και ωραιοποιούν τη σεξουαλική βία διαστρεβλώνοντας τις σεξουαλικές σχέσεις. Και είναι καιρός να αρχίσουμε να παίρνουμε στα σοβαρά τις καταγγελίες των θυμάτων βιασμού. Σε μια κοινωνία που κατηγορεί το θύμα βιασμού, θα πρέπει να μάθουμε, όχι στις γυναίκες πως να αποφεύγουν έναν βιασμό, αλλά στους άνδρες να μην είναι επιθετικοί και να μη βιάζουν. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι το “όχι” σημαίνει “όχι”. Διότι η σεξουαλική βία είναι καταδικαστέα σε όποια μορφή και αν εκδηλώνεται και η συναίνεση στις σεξουαλικές περιπτύξεις είναι εκ των ων ουκ άνευ. Κι εκεί ακριβώς έγκειται η ουσία των ερωτικών σχέσεων και της σεξουαλικής έκφρασης.
Παρακάτω ακολουθούν κάποια σκίτσα της Alli Kirkham σχετικά με την σημασία της συναίνεσης στην καθημερινότητά μας και εκφράζουν αλληγορικά τη σημασία της συναίνεσης στις σεξουαλικές περιπτύξεις:
